Ministerie van Economische Zaken


Vragen over de tariefsverhoging van KPN


> Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag
Directoraat-Generaal
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Energie en Telecom
Directie Telecommarkt
Binnenhof 4
2513 AA `s-GRAVENHAGE Bezuidenhoutseweg 30
Postbus 20101
2500 EC Den Haag
T 070-3798911 (algemeen)
www.ez.nl
Behandeld door
Hans Kwakkenbos
T 070 379 8118
F 070 379 8264
j.i.kwakkenbos@minez.nl
Datum 21 april 2009
Ons kenmerk
ET/TM / 9072029
Betreft Vragen over de tariefsverhoging van KPN


Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid Elias en de aanvullende
vragen van het lid Gesthuizen aan de minister en de staatssecretaris van
Economische Zaken over de tariefsverhoging van KPN (beide vragensets
ingestuurd op 6 april 2009 onder nummer 2009Z6388).

Vragen van het lid Elias:

---

Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving omtrent de verhogingen van
tarieven door KPN en submerken van diverse telefonie- en internetdiensten
(Nederlands Dagblad, 2 april 2009 en de Telegraaf, 2 april 2009)

Antwoord
Ja

---

Bent u bereid de NMa/OPTA te laten onderzoeken of deze tariefverhogingen het
gevolg zijn van slechte marktwerking, veroorzaakt door gebrek aan concurrentie,
zoals door diverse betrokkenen in genoemde berichtgeving naar voren wordt
gebracht? Zo nee, waarom heeft u deze bereidheid niet? Zo ja, bent u bereid de
uitkomst van dat onderzoek aan de Kamer te doen toekomen?

Antwoord
Nee. Dit is een zelfstandige bevoegdheid van de betreffende toezichthouders. In
dit verband merk ik overigens wel op dat toezichthouder OPTA recent haar
nieuwste marktanalyses heeft afgerond en dat die geen aanleiding hebben
gegeven tot maatregelen op de eindgebruikersmarkt (tarieven). Er zijn wel
maatregelen opgelegd aan KPN om concurrenten toegang te geven tot het vaste
netwerk van KPN. Deze kunnen concurrerende tarieven aanbieden.

---

Bent u bereid deze vragen op korte termijn te beantwoorden? Bent u bereid te
bevorderen dat de resultaten van het eventuele NMa/OPTA-onderzoek de Kamer
vóór 1 mei 2009 bereiken?
Pagina 1 van 3


Directoraat-Generaal
Energie en Telecom
Directie Telecommarkt


Ons Kenmerk
Antwoord ET/TM / 9072029
Met de tijdige beantwoording van deze vragen heb ik de gevraagde bereidheid
getoond. De tweede vraag over een eventueel NMa/OPTA onderzoek is, gegeven
mijn antwoord op vraag 2, niet van toepassing.

Aanvullende vragen van het lid Gesthuizen:

---

Wat is uw mening over het feit dat klanten van KPN en dochterbedrijven van KPN
worden geconfronteerd met prijsstijgingen? (Telecom Paper, 2 april: "KPN ziet
ruimte voor prijsverhogingen na consolidatieslagen",
http://www.telecompaper.com/nl/article.aspx?cid=665805 en
Telecom Paper, 2 april: "In duopolie kan KPN zonder consequenties tarieven
verhogen" http://www.telecompaper.com/nl/article.aspx?cid=665843)

Antwoord
De vraag of er sprake is van prijsstijgingen en ­belangrijker nog- de eventuele
vervolgvraag of deze prijsstijgingen excessief zijn, is ter beoordeling aan de
betreffende toezichthouders (OPTA en NMa). Ik verwijs hierbij naar het antwoord
op de tweede vraag van het lid Elias.

---

Wat is uw mening over de uitlating van KPN dat "door consolidatie op de
breedband- en de mobiele markt de concurrentiedruk is teruggevallen"?

Antwoord
Uit feitelijke gegevens blijkt sprake van enige consolidatie op de breedband- en
mobiele markt. Of dat vanzelfsprekend leidt tot terugvallende concurrentiedruk is
echter de vraag. Ook bij een gering aantal spelers op de markt kan er sprake zijn
van concurrentie. Bovendien kunnen operators zonder eigen netwerk
concurrerende diensten aanbieden. Het is aan de betreffende toezichthouders om
te oordelen of er sprake is van misbruik van marktmacht, die zich bijvoorbeeld uit
in hogere tarieven. Voorts kan de NMa op grond van de Mededingingswet
onderzoek doen naar eventuele afspraken tussen partijen, indien zij daartoe
aanleiding ziet.
De NMa heeft de fusies, die ten grondslag liggen aan de consolidatie, overigens
beoordeeld en geconstateerd dat er ­ mede in het licht van de maatregelen van
OPTA op het terrein van toegangsverplichtingen ­ geen versterking van een
machtspositie heeft plaatsgevonden.

---

Vindt u dit een ongunstige ontwikkeling voor consumenten? Kunt u uw antwoord
toelichten?

Antwoord
Indien er sprake zou zijn van te hoge tarieven door misbruik van marktmacht,
dan zou dat inderdaad niet wenselijk zijn voor consumenten. OPTA heeft echter,
in het kader van de marktanalyse die ik onder vraag 2 van het lid Elias heb
genoemd, geoordeeld dat dit niet het geval is.
Pagina 2 van 3


Directoraat-Generaal
Energie en Telecom
Directie Telecommarkt


Ons Kenmerk
4 ET/TM / 9072029
Erkent u dat ook op de kabelmarkt consolidatie ervoor heeft gezorgd dat de
prijzen stijgen?

Antwoord
In de Beleidsdoorlichting Efficiënt werkende communicatiemarkt, die ik aan de
Tweede Kamer heb gestuurd, is op deze materie ingegaan. Onderzoek van de
NMa naar de kabeltarieven heeft in 2005 uitgewezen dat de tarieven voor analoge
televisie weliswaar waren gestegen tot 2005, maar dat er geen sprake was van
excessieve winstneming. In de jaren daarna zijn de tarieven gestabiliseerd na
toezeggingen van de kabelbedrijven om prijsverhogingen te beperken tot
inflatieniveau.

---

Vindt u dat OPTA moet ingrijpen om voor voldoende keuzevrijheid voor
consumenten te zorgen en prijsstijgingen te voorkomen?

Antwoord
OPTA en NMa hebben inderdaad een rol bij het bieden van voldoende
keuzevrijheid voor consumenten en het voorkomen van te hoge prijzen in geval
van marktmacht. Wat betreft de keuzevrijheid voor consumenten wijs ik u op het
marktbesluit van OPTA d.d. 5 maart 2009, waarin toegang tot de kabel
gereguleerd gaat worden met ingang van 17 maart 2009. Wat betreft de
prijsstijgingen verwijs ik allereerst naar het antwoord op de vorige vraag en
daarnaast op de zelfstandige bevoegdheid die OPTA en NMa hebben om
prijsstijgingen opnieuw te onderzoeken, indien zij daartoe aanleiding zien.


(w.g.) drs. F. Heemskerk
Staatssecretaris van Economische Zaken
Pagina 3 van 3


---- --