NOS, Gesprek met de minister-president, Nederland 2
Radio / TV-interview | 17-04-2009
Minister-president Balkenende, na afloop van de wekelijkse
ministerraad over de geplande bezuinigingen, de JSF, Wilders, de dalai
lama en het Catshuis als ambtswoning
VRAAG
Het was een hele lange ministerraad vandaag. U hebt de kaders, het
grote plaatje, voor 2009 en zelfs voor 2010 klaar, maar ik begreep op
de persconferentie dat u niet wilt zeggen wat er in staat? Nou dat
schiet lekker op.
BALKENENDE
Ja, dat is misschien een teleurstelling voor u als journalist en uw
collega's, maar wat deed zich voor? U weet, de afgelopen weken zijn we
bezig geweest met wat we noemen aanvullend beleidskader, dat betekent
daar hebben we neergelegd wat doen we aan stimuleringen van de
economie op de korte termijn. Tegelijkertijd wat is ons antwoord op
het feit dat we een oplopend financieringstekort hebben. Hoe kunnen we
de staatsschuld toch weer gaan terugdringen, hoe moeilijk dat ook is
en welke maatregelen zijn dan nodig. Dat is de algemene afspraak die
we hebben gemaakt en dat hebben we vandaag nader ingevuld met name
voor bijvoorbeeld ook het jaar 2011.
VRAAG
Zodat we wat verder vooruit kunnen kijken en nu iedereen al de
maatregelen kan nemen die straks het effect moeten resulteren? Welke
zijn dat?
BALKENENDE
Dat zou u willen weten en daar ga ik nu niet op in. Ik heb bij de
persconferentie gezegd dat wij vandaag op hoofdlijnen een besluit
hebben genomen, een aantal zaken moet nog worden uitgewerkt dan zal
dat zijn neerslag vinden in de Voorjaarsnota. Die Voorjaarsnota geeft
eigenlijk altijd het financieel-economisch beeld van het lopend
begrotingsjaar en we doen nu iets ongebruikelijks: we gaan ook een
vooruitblik geven naar het jaar 2011. En precies wat u zegt: dat doen
we om ook dan een beeld te geven van hoe willen wij de financiële
problematiek aanpakken.
VRAAG
Maar toch lazen we afgelopen week het één en ander in het nieuws
namelijk het afschaffen van de vergoeding voor opa's en oma's die op
hun kinderen passen. Wordt dat geschrapt?
BALKENENDE
Dat is ook zo'n onderwerp waar we in ieder geval de komende weken nog
verder mee wordt gewerkt. We hebben te maken met een aantal technische
aspecten die een rol spelen, de uitvoerbaarheid van de regeling, maar
ik ga nog niet vooruit lopen op datgene wat de komende aan de orde is.
VRAAG
Maar het is nog niet van tafel?
BALKENENDE
Het is zo: we hebben vandaag wel de contouren met elkaar besproken van
hoe komen we hier uit, maar het is nog te vroeg om mee te gaan delen
wat dat precies zal zijn.
VRAAG
Nou ligt het ziektekostensysteem op de schop, hoorde ik ook van de
week. Uit de lucht gegrepen of zit er wel een kern van waarheid in?
BALKENENDE
U bent goed geïnformeerd, dat hoort ook bij u werk.
VRAAG
Dank u wel.
BALKENENDE
Maar u gaat nu niet alles afvinken van wel en niet, dat is niet aan de
orde.
VRAAG
Kunt u wel iets zeggen over de orde van grootte van de bedragen van de
bezuinigingen?
BALKENENDE
Het is zo dat bijvoorbeeld het jaar 2011 dan hadden we afgesproken dat
wij voor 1,8 miljard structureel willen gaan ombuigen en waarom doen
we dat? Dat hangt samen met het feit dat we zien dat de staatsschuld
oploopt. We hebben te maken met rentekosten en dan willen we niet dat
die staatsschuld daardoor extra wordt verhoogd. Dat is de reden van
die 1,8 miljard. Dat is één deel. Een ander deel is wanneer je te
maken hebt met overschrijdingen en dat kan zijn de sociale zekerheid
of de zorg of de uitgaven, dan moet je die problemen die zich voordoen
op jouw begroting, die behoor je dan ook zelf op te lossen.
VRAAG
Dus de boodschap was vandaag aan iedereen: je zult moeten bezuinigen.
BALKENENDE
Dat is natuurlijk een boodschap die aan de orde is geweest. Stimuleren
op korte termijn, ombuigen op langere termijn.
VRAAG
Was dat een prettig gesprek dan? Want u stond er wat strak bij naast
Wouter Bos.
BALKENENDE
Nou dat is gewoon denken dat wij beiden aanvoelen dat de financiële
tijd moeilijk is en we zijn ons beiden, de minister van Financiën en
ik, bewust van onze verantwoordelijkheid en dat er natuurlijk ook
lastige maatregelen zijn. En de sfeer vandaag in de ministerraad was
gewoon goed, we hebben pittige gesprekken gehad, er werd ook gelachen
in de ministerraad...
VRAAG
Zo
BALKENENDE
Ook dat met een groot gevoel van verantwoordelijkheid voor datgene wat
gedaan moet worden.
VRAAG
Goed, hier komen we niet veel verder. We moeten dus afwachten. In de
loop van volgende week wordt er meer bekend, neem ik aan als de Tweede
Kamer wordt geïnformeerd?
BALKENENDE
De Kamer wordt geïnformeerd als de Voorjaarsnota uit zal komen en dat
zal naar verwachting ergens medio mei worden.
VRAAG
Ok, zolang moeten we wachten. Goed dan even een paar actuele
onderwerpen die deze week spelen. Wilt u één, twee of geen
testtoestellen van de JSF?
BALKENENDE
U weet er zijn afspraken over gemaakt binnen de coalitie in het
akkoord. Er is gezegd er worden twee testtoestellen aangeschaft, dat
is ook het besluit geweest van het kabinet en daarover vindt volgende
week een Kamerdebat plaats.
VRAAG
Maar wat u betreft blijft het dus bij twee testtoestellen?
BALKENENDE
Afspraak is afspraak.
VRAAG
Betekent dat ook dat deze kabinetsperiode, in 2010, een beslissing
wordt genomen over al dan niet aankopen van de JSF?
BALKENENDE
Dat is een punt wat op het ogenblik wordt bediscussieerd. Ook daar
zijn afspraken over gemaakt in het coalitieakkoord en we zullen moeten
zien hoe het debat zich op dit punt volgende week gaat ontwikkelen.
VRAAG
Maar goed u bent de minister-president. Staat wat u betreft die
afspraak uit het regeerakkoord nog recht overeind?
BALKENENDE
Natuurlijk, ik sta voor het regeerakkoord. Alleen ik zie natuurlijk
ook wel de discussie die op het ogenblik plaatsvindt en zoals gezegd
dat zal dan moeten blijken...
VRAAG
Maar wat u betreft? Op dit moment is het nog steeds zo in 2010
beslissen?
BALKENENDE
Het is evenwel een goed begrip. Wanneer er een coalitieakkoord is dan
bindt dat partijen en dat betekent dat als je daar van af wilt, dan
heb je elkaar daar ook weer voor nodig. Zo zijn de algemene
spelregels.
VRAAG
Het schijnt dat de sfeer in dat dossier achter de schermen wel hoog
oploopt in de coalitie.
BALKENENDE
Ja, maar wat moet ik daar nu over zeggen?
VRAAG
U kunt het bevestigen bijvoorbeeld.
BALKENENDE
Nee, het is zo, u moet mij aanspreken op wat er gebeurt binnen het
kabinet. En ten aanzien van de aankoop van testtoestellen, dat is al
veel eerder aan de orde geweest in het kabinet. waar we nu mee te
maken hebben, daar doelt u denk ik op, is hoe hier in fracties over
wordt gesproken. Dat het een gevoelig onderwerp is, dat is niet nieuw.
Dat is eigenlijk al jaren zo. Dat was ook zo bij de kabinetsformatie.
VRAAG
Maar u zegt: afspraak is afspraak. Twee testtoestellen dat is de
afspraak, dus die moeten er ook gewoon komen en 2010 staat wat mij
betreft ook nog overeind, tenzij dat in de loop van de week onder druk
van coalitiepartners verandert?
BALKENENDE
In principe is het natuurlijk zo dat alles wat je met elkaar hebt
afgesproken kan worden veranderd, mits alle partijen er achter staan.
Maar we weten bij het onderwerp JSF dat het een ingewikkeld onderwerp
is, er zijn veel aspecten in het geding en ja dat zal dan ook wel
blijken bij een debat.
VRAAG
Maar ik hoorde u toch net zeggen: afspraak is afspraak?
BALKENENDE
Ja, dat vind ik wel ja.
VRAAG
Goed, ander punt dat deze week weer opgeld deed, was Fitna 2. Nou
waren er wat zorgen aan uw kant, behoorlijk wat zorgen aan uw kant,
toen Fitna 1 uitkwam. Ook wat de positie van Nederland betreft in de
islamitische wereld, ambassades zijn toen ingelicht, u hield rekening
met repercussiemaatregelen. Is dat nu weer zo of is dit de variant op
Rocky 2, Rocky 3, dat is een film over een bokser die..
BALKENENDE
Laat ik het maar eens wat beperkt houden. Ik heb kennis genomen van
het voornemen van de heer Wilders om met zijn nieuwe Fitna-film te
komen en we wachten maar eens af.
VRAAG
En heeft u al gesprekken gevoerd met hem? Heeft u het hem afgeraden
bijvoorbeeld?
BALKENENDE
Nee, ik heb daar niet met hem over gesproken. Ik heb net zoals u via
de media kennis genomen van het feit dat hij kennelijk een volgende
film wil gaan maken.
VRAAG
En ik las toevallig dat er wel een gesprek was geweest tussen het
kabinet en de nationaal coördinator terreurbestrijding in dit land.
BALKENENDE
Dat is nieuw voor mij.
VRAAG
Ok, goed. U maakt zich er niet zoveel zorgen over?
BALKENENDE
Ik heb er kennis van genomen.
VRAAG
Punt.
BALKENENDE
Punt.
VRAAG
Dan is er nog iets wat Nederland boven het hoofd hangt dat is namelijk
dreiging vanuit Peking, namelijk als de dalai lama hier door de Tweede
Kamer wordt ontvangen, dan dreigt China met tegenmaatregelen. Dat
hebben we eerder gezien in 1997 toen was Nederland voorzitter van de
Europese Unie. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hans van
Mierlo heeft toen nogal stevig de Chinezen te verstaan gegeven wat hij
en Europa vonden van de mensenrechtensituatie en dat leverde een soort
strafbanksituatie op voor Nederland. Bent u daar nu ook weer bang
voor?
BALKENENDE
Het is zo dat dit onderwerp bij de Chinezen altijd leidt tot tamelijk
heftige reacties, dat geldt voor iedereen. U weet toen bijvoorbeeld
president Sarkozy contact had met de dalai lama dat is hem niet in
dank afgenomen. Het is bekend hoe China reageert. Zelf hecht ik eraan
om ook te zeggen dat het van belang is om steeds met China in gesprek
te zijn. Elke keer als ik contact heb met de president of met de
premier dan hebben we het over het thema rechten van de mens, we
hebben het over de situatie in Tibet, maar dat doen we wel op basis
van een dialoog
VRAAG
Maar is dit nou een standaardbriefje wat de Chinezen sowieso versturen
naar een land wat de dalai lama ontvangt of is dit iets speciaals in
onze richting?
BALKENENDE
Nou dat zal moeten blijken, dat weten we niet. De brief geeft wel aan
de gevoeligheid aan Chinese zijde voor dergelijke ontmoetingen, maar
goed ook dat is wel bekend.
VRAAG
Ja maar u zich daar zorgen over?
BALKENENDE
Nou, zorgen is niet het goede woord. Het is eigenlijk meer een
continue lijn die kan worden aangetroffen bij China wanneer het gaat
om dit onderwerp. U weet ook hoe minister Verhagen er op heeft
gereageerd. Die heeft gezegd nou de regering kan de dalai lama, de
religieus leider, ontmoeten. We moeten ook zien hoe het zich verder
gaat ontwikkelen, maar dat het wel een gevoelig onderwerp is, dat
staat vast.
VRAAG
Maar het is niet zo dat u rekening houdt met tegenmaatregelen uit
Peking?
BALKENENDE
Ook dat zal moeten blijken, we weten het gewoon nog niet.
VRAAG
U heeft geen contact gehad met Chinese zijde, met de premier en de
president, die u allebei trouwens vrij goed kent?
BALKENENDE
Ik heb hier niet over gesproken nee. Dit was een signaal richting de
Tweede Kamer gestuurd. Een signaal van de ambassadeur van China.
VRAAG
Deze week ook in het nieuws: de minister van Binnenlandse Zaken vindt
dat de ambtswoning van burgemeesters eigenlijk weer zou moeten
terugkeren. Nou u hebt een ambtswoning, het Catshuis, maar u woont er
niet. Hoezo niet?
BALKENENDE
Nee, het heet officieel de residentie van de minister-president en ik
kan er overnachten als er aanleiding voor is, bijvoorbeeld als ik een
late vergadering heb. Maar ik ben zeer gelukkig gewoon thuis.
VRAAG
U heeft nooit overwogen daar te gaan wonen?
BALKENENDE
Nooit.
VRAAG
Nee? Waarom niet eigenlijk?
BALKENENDE
Nee omdat ik het voor mijzelf van belang vind om in een gewone straat
te wonen waarin onze dochter Amelie kan spelen met vriendjes en
vriendinnetjes uit de straat. Liever een gewoon leven. En het is wel
goed dat er een residentie is voor de minister-president, want u weet
ook dat het Catshuis wordt gebruikt voor tal van ontvangsten, voor tal
van ontmoetingen, gesprekken. Daar is het heel goed voor, maar het is
iets anders om er echt te wonen.
VRAAG
Nou ja, u heeft wel een hele grote tuin bij het Catshuis en nu dacht
ik die dochters van Obama die hebben een pup gekregen, een Portugese
waterhond. Per wanneer krijgt Amelie een pup?
BALKENENDE
Dat weet ik nog niet, maar in ieder geval niet door middel van het
wonen in het Catshuis met die overigens erg mooie tuin. Het is
prachtig om er buiten te lopen. Maar ik stel het zeer op prijs zoals u
meedenkt met ons gezin en hebben we al een pup?
VRAAG
U heeft nog geen namen bedacht? Geen Wouter, of Rita?
BALKENENDE
Nee
VRAAG
Ik dank u wel voor dit gesprek en een prettig weekend.
BALKENENDE
U ook een goed weekend.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
VRAAG
VRAAG
Het was een hele lange ministerraad vandaag. U hebt de kaders, het
grote plaatje, voor 2009 en zelfs voor 2010 klaar, maar ik begreep op
de persconferentie dat u niet wilt zeggen wat er in staat? Nou dat
schiet lekker op.
BALKENENDE
Ja, dat is misschien een teleurstelling voor u als journalist en uw
collega's, maar wat deed zich voor? U weet, de afgelopen weken zijn we
bezig geweest met wat we noemen aanvullend beleidskader, dat betekent
daar hebben we neergelegd wat doen we aan stimuleringen van de
economie op de korte termijn. Tegelijkertijd wat is ons antwoord op
het feit dat we een oplopend financieringstekort hebben. Hoe kunnen we
de staatsschuld toch weer gaan terugdringen, hoe moeilijk dat ook is
en welke maatregelen zijn dan nodig. Dat is de algemene afspraak die
we hebben gemaakt en dat hebben we vandaag nader ingevuld met name
voor bijvoorbeeld ook het jaar 2011.
VRAAG
Zodat we wat verder vooruit kunnen kijken en nu iedereen al de
maatregelen kan nemen die straks het effect moeten resulteren? Welke
zijn dat?
BALKENENDE
Dat zou u willen weten en daar ga ik nu niet op in. Ik heb bij de
persconferentie gezegd dat wij vandaag op hoofdlijnen een besluit
hebben genomen, een aantal zaken moet nog worden uitgewerkt dan zal
dat zijn neerslag vinden in de Voorjaarsnota. Die Voorjaarsnota geeft
eigenlijk altijd het financieel-economisch beeld van het lopend
begrotingsjaar en we doen nu iets ongebruikelijks: we gaan ook een
vooruitblik geven naar het jaar 2011. En precies wat u zegt: dat doen
we om ook dan een beeld te geven van hoe willen wij de financiële
problematiek aanpakken.
VRAAG
Maar toch lazen we afgelopen week het één en ander in het nieuws
namelijk het afschaffen van de vergoeding voor opa's en oma's die op
hun kinderen passen. Wordt dat geschrapt?
BALKENENDE
Dat is ook zo'n onderwerp waar we in ieder geval de komende weken nog
verder mee wordt gewerkt. We hebben te maken met een aantal technische
aspecten die een rol spelen, de uitvoerbaarheid van de regeling, maar
ik ga nog niet vooruit lopen op datgene wat de komende aan de orde is.
VRAAG
Maar het is nog niet van tafel?
BALKENENDE
Het is zo: we hebben vandaag wel de contouren met elkaar besproken van
hoe komen we hier uit, maar het is nog te vroeg om mee te gaan delen
wat dat precies zal zijn.
VRAAG
Nou ligt het ziektekostensysteem op de schop, hoorde ik ook van de
week. Uit de lucht gegrepen of zit er wel een kern van waarheid in?
BALKENENDE
U bent goed geïnformeerd, dat hoort ook bij u werk.
VRAAG
Dank u wel.
BALKENENDE
Maar u gaat nu niet alles afvinken van wel en niet, dat is niet aan de
orde.
VRAAG
Kunt u wel iets zeggen over de orde van grootte van de bedragen van de
bezuinigingen?
BALKENENDE
Het is zo dat bijvoorbeeld het jaar 2011 dan hadden we afgesproken dat
wij voor 1,8 miljard structureel willen gaan ombuigen en waarom doen
we dat? Dat hangt samen met het feit dat we zien dat de staatsschuld
oploopt. We hebben te maken met rentekosten en dan willen we niet dat
die staatsschuld daardoor extra wordt verhoogd. Dat is de reden van
die 1,8 miljard. Dat is één deel. Een ander deel is wanneer je te
maken hebt met overschrijdingen en dat kan zijn de sociale zekerheid
of de zorg of de uitgaven, dan moet je die problemen die zich voordoen
op jouw begroting, die behoor je dan ook zelf op te lossen.
VRAAG
Dus de boodschap was vandaag aan iedereen: je zult moeten bezuinigen.
BALKENENDE
Dat is natuurlijk een boodschap die aan de orde is geweest. Stimuleren
op korte termijn, ombuigen op langere termijn.
VRAAG
Was dat een prettig gesprek dan? Want u stond er wat strak bij naast
Wouter Bos.
BALKENENDE
Nou dat is gewoon denken dat wij beiden aanvoelen dat de financiële
tijd moeilijk is en we zijn ons beiden, de minister van Financiën en
ik, bewust van onze verantwoordelijkheid en dat er natuurlijk ook
lastige maatregelen zijn. En de sfeer vandaag in de ministerraad was
gewoon goed, we hebben pittige gesprekken gehad, er werd ook gelachen
in de ministerraad...
VRAAG
Zo
BALKENENDE
Ook dat met een groot gevoel van verantwoordelijkheid voor datgene wat
gedaan moet worden.
VRAAG
Goed, hier komen we niet veel verder. We moeten dus afwachten. In de
loop van volgende week wordt er meer bekend, neem ik aan als de Tweede
Kamer wordt geïnformeerd?
BALKENENDE
De Kamer wordt geïnformeerd als de Voorjaarsnota uit zal komen en dat
zal naar verwachting ergens medio mei worden.
VRAAG
Ok, zolang moeten we wachten. Goed dan even een paar actuele
onderwerpen die deze week spelen. Wilt u één, twee of geen
testtoestellen van de JSF?
BALKENENDE
U weet er zijn afspraken over gemaakt binnen de coalitie in het
akkoord. Er is gezegd er worden twee testtoestellen aangeschaft, dat
is ook het besluit geweest van het kabinet en daarover vindt volgende
week een Kamerdebat plaats.
VRAAG
Maar wat u betreft blijft het dus bij twee testtoestellen?
BALKENENDE
Afspraak is afspraak.
VRAAG
Betekent dat ook dat deze kabinetsperiode, in 2010, een beslissing
wordt genomen over al dan niet aankopen van de JSF?
BALKENENDE
Dat is een punt wat op het ogenblik wordt bediscussieerd. Ook daar
zijn afspraken over gemaakt in het coalitieakkoord en we zullen moeten
zien hoe het debat zich op dit punt volgende week gaat ontwikkelen.
VRAAG
Maar goed u bent de minister-president. Staat wat u betreft die
afspraak uit het regeerakkoord nog recht overeind?
BALKENENDE
Natuurlijk, ik sta voor het regeerakkoord. Alleen ik zie natuurlijk
ook wel de discussie die op het ogenblik plaatsvindt en zoals gezegd
dat zal dan moeten blijken...
VRAAG
Maar wat u betreft? Op dit moment is het nog steeds zo in 2010
beslissen?
BALKENENDE
Het is evenwel een goed begrip. Wanneer er een coalitieakkoord is dan
bindt dat partijen en dat betekent dat als je daar van af wilt, dan
heb je elkaar daar ook weer voor nodig. Zo zijn de algemene
spelregels.
VRAAG
Het schijnt dat de sfeer in dat dossier achter de schermen wel hoog
oploopt in de coalitie.
BALKENENDE
Ja, maar wat moet ik daar nu over zeggen?
VRAAG
U kunt het bevestigen bijvoorbeeld.
BALKENENDE
Nee, het is zo, u moet mij aanspreken op wat er gebeurt binnen het
kabinet. En ten aanzien van de aankoop van testtoestellen, dat is al
veel eerder aan de orde geweest in het kabinet. waar we nu mee te
maken hebben, daar doelt u denk ik op, is hoe hier in fracties over
wordt gesproken. Dat het een gevoelig onderwerp is, dat is niet nieuw.
Dat is eigenlijk al jaren zo. Dat was ook zo bij de kabinetsformatie.
VRAAG
Maar u zegt: afspraak is afspraak. Twee testtoestellen dat is de
afspraak, dus die moeten er ook gewoon komen en 2010 staat wat mij
betreft ook nog overeind, tenzij dat in de loop van de week onder druk
van coalitiepartners verandert?
BALKENENDE
In principe is het natuurlijk zo dat alles wat je met elkaar hebt
afgesproken kan worden veranderd, mits alle partijen er achter staan.
Maar we weten bij het onderwerp JSF dat het een ingewikkeld onderwerp
is, er zijn veel aspecten in het geding en ja dat zal dan ook wel
blijken bij een debat.
VRAAG
Maar ik hoorde u toch net zeggen: afspraak is afspraak?
BALKENENDE
Ja, dat vind ik wel ja.
VRAAG
Goed, ander punt dat deze week weer opgeld deed, was Fitna 2. Nou
waren er wat zorgen aan uw kant, behoorlijk wat zorgen aan uw kant,
toen Fitna 1 uitkwam. Ook wat de positie van Nederland betreft in de
islamitische wereld, ambassades zijn toen ingelicht, u hield rekening
met repercussiemaatregelen. Is dat nu weer zo of is dit de variant op
Rocky 2, Rocky 3, dat is een film over een bokser die..
BALKENENDE
Laat ik het maar eens wat beperkt houden. Ik heb kennis genomen van
het voornemen van de heer Wilders om met zijn nieuwe Fitna-film te
komen en we wachten maar eens af.
VRAAG
En heeft u al gesprekken gevoerd met hem? Heeft u het hem afgeraden
bijvoorbeeld?
BALKENENDE
Nee, ik heb daar niet met hem over gesproken. Ik heb net zoals u via
de media kennis genomen van het feit dat hij kennelijk een volgende
film wil gaan maken.
VRAAG
En ik las toevallig dat er wel een gesprek was geweest tussen het
kabinet en de nationaal coördinator terreurbestrijding in dit land.
BALKENENDE
Dat is nieuw voor mij.
VRAAG
Ok, goed. U maakt zich er niet zoveel zorgen over?
BALKENENDE
Ik heb er kennis van genomen.
VRAAG
Punt.
BALKENENDE
Punt.
VRAAG
Dan is er nog iets wat Nederland boven het hoofd hangt dat is namelijk
dreiging vanuit Peking, namelijk als de dalai lama hier door de Tweede
Kamer wordt ontvangen, dan dreigt China met tegenmaatregelen. Dat
hebben we eerder gezien in 1997 toen was Nederland voorzitter van de
Europese Unie. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hans van
Mierlo heeft toen nogal stevig de Chinezen te verstaan gegeven wat hij
en Europa vonden van de mensenrechtensituatie en dat leverde een soort
strafbanksituatie op voor Nederland. Bent u daar nu ook weer bang
voor?
BALKENENDE
Het is zo dat dit onderwerp bij de Chinezen altijd leidt tot tamelijk
heftige reacties, dat geldt voor iedereen. U weet toen bijvoorbeeld
president Sarkozy contact had met de dalai lama dat is hem niet in
dank afgenomen. Het is bekend hoe China reageert. Zelf hecht ik eraan
om ook te zeggen dat het van belang is om steeds met China in gesprek
te zijn. Elke keer als ik contact heb met de president of met de
premier dan hebben we het over het thema rechten van de mens, we
hebben het over de situatie in Tibet, maar dat doen we wel op basis
van een dialoog
VRAAG
Maar is dit nou een standaardbriefje wat de Chinezen sowieso versturen
naar een land wat de dalai lama ontvangt of is dit iets speciaals in
onze richting?
BALKENENDE
Nou dat zal moeten blijken, dat weten we niet. De brief geeft wel aan
de gevoeligheid aan Chinese zijde voor dergelijke ontmoetingen, maar
goed ook dat is wel bekend.
VRAAG
Ja maar u zich daar zorgen over?
BALKENENDE
Nou, zorgen is niet het goede woord. Het is eigenlijk meer een
continue lijn die kan worden aangetroffen bij China wanneer het gaat
om dit onderwerp. U weet ook hoe minister Verhagen er op heeft
gereageerd. Die heeft gezegd nou de regering kan de dalai lama, de
religieus leider, ontmoeten. We moeten ook zien hoe het zich verder
gaat ontwikkelen, maar dat het wel een gevoelig onderwerp is, dat
staat vast.
VRAAG
Maar het is niet zo dat u rekening houdt met tegenmaatregelen uit
Peking?
BALKENENDE
Ook dat zal moeten blijken, we weten het gewoon nog niet.
VRAAG
U heeft geen contact gehad met Chinese zijde, met de premier en de
president, die u allebei trouwens vrij goed kent?
BALKENENDE
Ik heb hier niet over gesproken nee. Dit was een signaal richting de
Tweede Kamer gestuurd. Een signaal van de ambassadeur van China.
VRAAG
Deze week ook in het nieuws: de minister van Binnenlandse Zaken vindt
dat de ambtswoning van burgemeesters eigenlijk weer zou moeten
terugkeren. Nou u hebt een ambtswoning, het Catshuis, maar u woont er
niet. Hoezo niet?
BALKENENDE
Nee, het heet officieel de residentie van de minister-president en ik
kan er overnachten als er aanleiding voor is, bijvoorbeeld als ik een
late vergadering heb. Maar ik ben zeer gelukkig gewoon thuis.
VRAAG
U heeft nooit overwogen daar te gaan wonen?
BALKENENDE
Nooit.
VRAAG
Nee? Waarom niet eigenlijk?
BALKENENDE
Nee omdat ik het voor mijzelf van belang vind om in een gewone straat
te wonen waarin onze dochter Amelie kan spelen met vriendjes en
vriendinnetjes uit de straat. Liever een gewoon leven. En het is wel
goed dat er een residentie is voor de minister-president, want u weet
ook dat het Catshuis wordt gebruikt voor tal van ontvangsten, voor tal
van ontmoetingen, gesprekken. Daar is het heel goed voor, maar het is
iets anders om er echt te wonen.
VRAAG
Nou ja, u heeft wel een hele grote tuin bij het Catshuis en nu dacht
ik die dochters van Obama die hebben een pup gekregen, een Portugese
waterhond. Per wanneer krijgt Amelie een pup?
BALKENENDE
Dat weet ik nog niet, maar in ieder geval niet door middel van het
wonen in het Catshuis met die overigens erg mooie tuin. Het is
prachtig om er buiten te lopen. Maar ik stel het zeer op prijs zoals u
meedenkt met ons gezin en hebben we al een pup?
VRAAG
U heeft nog geen namen bedacht? Geen Wouter, of Rita?
BALKENENDE
Nee
VRAAG
Ik dank u wel voor dit gesprek en een prettig weekend.
BALKENENDE
U ook een goed weekend.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
Het was een hele lange ministerraad vandaag. U hebt de kaders, het
grote plaatje, voor 2009 en zelfs voor 2010 klaar, maar ik begreep op
de persconferentie dat u niet wilt zeggen wat er in staat? Nou dat
schiet lekker op.
BALKENENDE
Ja, dat is misschien een teleurstelling voor u als journalist en uw
collega's, maar wat deed zich voor? U weet, de afgelopen weken zijn we
bezig geweest met wat we noemen aanvullend beleidskader, dat betekent
daar hebben we neergelegd wat doen we aan stimuleringen van de
economie op de korte termijn. Tegelijkertijd wat is ons antwoord op
het feit dat we een oplopend financieringstekort hebben. Hoe kunnen we
de staatsschuld toch weer gaan terugdringen, hoe moeilijk dat ook is
en welke maatregelen zijn dan nodig. Dat is de algemene afspraak die
we hebben gemaakt en dat hebben we vandaag nader ingevuld met name
voor bijvoorbeeld ook het jaar 2011.
VRAAG
Zodat we wat verder vooruit kunnen kijken en nu iedereen al de
maatregelen kan nemen die straks het effect moeten resulteren? Welke
zijn dat?
BALKENENDE
Dat zou u willen weten en daar ga ik nu niet op in. Ik heb bij de
persconferentie gezegd dat wij vandaag op hoofdlijnen een besluit
hebben genomen, een aantal zaken moet nog worden uitgewerkt dan zal
dat zijn neerslag vinden in de Voorjaarsnota. Die Voorjaarsnota geeft
eigenlijk altijd het financieel-economisch beeld van het lopend
begrotingsjaar en we doen nu iets ongebruikelijks: we gaan ook een
vooruitblik geven naar het jaar 2011. En precies wat u zegt: dat doen
we om ook dan een beeld te geven van hoe willen wij de financiële
problematiek aanpakken.
VRAAG
Maar toch lazen we afgelopen week het één en ander in het nieuws
namelijk het afschaffen van de vergoeding voor opa's en oma's die op
hun kinderen passen. Wordt dat geschrapt?
BALKENENDE
Dat is ook zo'n onderwerp waar we in ieder geval de komende weken nog
verder mee wordt gewerkt. We hebben te maken met een aantal technische
aspecten die een rol spelen, de uitvoerbaarheid van de regeling, maar
ik ga nog niet vooruit lopen op datgene wat de komende aan de orde is.
VRAAG
Maar het is nog niet van tafel?
BALKENENDE
Het is zo: we hebben vandaag wel de contouren met elkaar besproken van
hoe komen we hier uit, maar het is nog te vroeg om mee te gaan delen
wat dat precies zal zijn.
VRAAG
Nou ligt het ziektekostensysteem op de schop, hoorde ik ook van de
week. Uit de lucht gegrepen of zit er wel een kern van waarheid in?
BALKENENDE
U bent goed geïnformeerd, dat hoort ook bij u werk.
VRAAG
Dank u wel.
BALKENENDE
Maar u gaat nu niet alles afvinken van wel en niet, dat is niet aan de
orde.
VRAAG
Kunt u wel iets zeggen over de orde van grootte van de bedragen van de
bezuinigingen?
BALKENENDE
Het is zo dat bijvoorbeeld het jaar 2011 dan hadden we afgesproken dat
wij voor 1,8 miljard structureel willen gaan ombuigen en waarom doen
we dat? Dat hangt samen met het feit dat we zien dat de staatsschuld
oploopt. We hebben te maken met rentekosten en dan willen we niet dat
die staatsschuld daardoor extra wordt verhoogd. Dat is de reden van
die 1,8 miljard. Dat is één deel. Een ander deel is wanneer je te
maken hebt met overschrijdingen en dat kan zijn de sociale zekerheid
of de zorg of de uitgaven, dan moet je die problemen die zich voordoen
op jouw begroting, die behoor je dan ook zelf op te lossen.
VRAAG
Dus de boodschap was vandaag aan iedereen: je zult moeten bezuinigen.
BALKENENDE
Dat is natuurlijk een boodschap die aan de orde is geweest. Stimuleren
op korte termijn, ombuigen op langere termijn.
VRAAG
Was dat een prettig gesprek dan? Want u stond er wat strak bij naast
Wouter Bos.
BALKENENDE
Nou dat is gewoon denken dat wij beiden aanvoelen dat de financiële
tijd moeilijk is en we zijn ons beiden, de minister van Financiën en
ik, bewust van onze verantwoordelijkheid en dat er natuurlijk ook
lastige maatregelen zijn. En de sfeer vandaag in de ministerraad was
gewoon goed, we hebben pittige gesprekken gehad, er werd ook gelachen
in de ministerraad...
VRAAG
Zo
BALKENENDE
Ook dat met een groot gevoel van verantwoordelijkheid voor datgene wat
gedaan moet worden.
VRAAG
Goed, hier komen we niet veel verder. We moeten dus afwachten. In de
loop van volgende week wordt er meer bekend, neem ik aan als de Tweede
Kamer wordt geïnformeerd?
BALKENENDE
De Kamer wordt geïnformeerd als de Voorjaarsnota uit zal komen en dat
zal naar verwachting ergens medio mei worden.
VRAAG
Ok, zolang moeten we wachten. Goed dan even een paar actuele
onderwerpen die deze week spelen. Wilt u één, twee of geen
testtoestellen van de JSF?
BALKENENDE
U weet er zijn afspraken over gemaakt binnen de coalitie in het
akkoord. Er is gezegd er worden twee testtoestellen aangeschaft, dat
is ook het besluit geweest van het kabinet en daarover vindt volgende
week een Kamerdebat plaats.
VRAAG
Maar wat u betreft blijft het dus bij twee testtoestellen?
BALKENENDE
Afspraak is afspraak.
VRAAG
Betekent dat ook dat deze kabinetsperiode, in 2010, een beslissing
wordt genomen over al dan niet aankopen van de JSF?
BALKENENDE
Dat is een punt wat op het ogenblik wordt bediscussieerd. Ook daar
zijn afspraken over gemaakt in het coalitieakkoord en we zullen moeten
zien hoe het debat zich op dit punt volgende week gaat ontwikkelen.
VRAAG
Maar goed u bent de minister-president. Staat wat u betreft die
afspraak uit het regeerakkoord nog recht overeind?
BALKENENDE
Natuurlijk, ik sta voor het regeerakkoord. Alleen ik zie natuurlijk
ook wel de discussie die op het ogenblik plaatsvindt en zoals gezegd
dat zal dan moeten blijken...
VRAAG
Maar wat u betreft? Op dit moment is het nog steeds zo in 2010
beslissen?
BALKENENDE
Het is evenwel een goed begrip. Wanneer er een coalitieakkoord is dan
bindt dat partijen en dat betekent dat als je daar van af wilt, dan
heb je elkaar daar ook weer voor nodig. Zo zijn de algemene
spelregels.
VRAAG
Het schijnt dat de sfeer in dat dossier achter de schermen wel hoog
oploopt in de coalitie.
BALKENENDE
Ja, maar wat moet ik daar nu over zeggen?
VRAAG
U kunt het bevestigen bijvoorbeeld.
BALKENENDE
Nee, het is zo, u moet mij aanspreken op wat er gebeurt binnen het
kabinet. En ten aanzien van de aankoop van testtoestellen, dat is al
veel eerder aan de orde geweest in het kabinet. waar we nu mee te
maken hebben, daar doelt u denk ik op, is hoe hier in fracties over
wordt gesproken. Dat het een gevoelig onderwerp is, dat is niet nieuw.
Dat is eigenlijk al jaren zo. Dat was ook zo bij de kabinetsformatie.
VRAAG
Maar u zegt: afspraak is afspraak. Twee testtoestellen dat is de
afspraak, dus die moeten er ook gewoon komen en 2010 staat wat mij
betreft ook nog overeind, tenzij dat in de loop van de week onder druk
van coalitiepartners verandert?
BALKENENDE
In principe is het natuurlijk zo dat alles wat je met elkaar hebt
afgesproken kan worden veranderd, mits alle partijen er achter staan.
Maar we weten bij het onderwerp JSF dat het een ingewikkeld onderwerp
is, er zijn veel aspecten in het geding en ja dat zal dan ook wel
blijken bij een debat.
VRAAG
Maar ik hoorde u toch net zeggen: afspraak is afspraak?
BALKENENDE
Ja, dat vind ik wel ja.
VRAAG
Goed, ander punt dat deze week weer opgeld deed, was Fitna 2. Nou
waren er wat zorgen aan uw kant, behoorlijk wat zorgen aan uw kant,
toen Fitna 1 uitkwam. Ook wat de positie van Nederland betreft in de
islamitische wereld, ambassades zijn toen ingelicht, u hield rekening
met repercussiemaatregelen. Is dat nu weer zo of is dit de variant op
Rocky 2, Rocky 3, dat is een film over een bokser die..
BALKENENDE
Laat ik het maar eens wat beperkt houden. Ik heb kennis genomen van
het voornemen van de heer Wilders om met zijn nieuwe Fitna-film te
komen en we wachten maar eens af.
VRAAG
En heeft u al gesprekken gevoerd met hem? Heeft u het hem afgeraden
bijvoorbeeld?
BALKENENDE
Nee, ik heb daar niet met hem over gesproken. Ik heb net zoals u via
de media kennis genomen van het feit dat hij kennelijk een volgende
film wil gaan maken.
VRAAG
En ik las toevallig dat er wel een gesprek was geweest tussen het
kabinet en de nationaal coördinator terreurbestrijding in dit land.
BALKENENDE
Dat is nieuw voor mij.
VRAAG
Ok, goed. U maakt zich er niet zoveel zorgen over?
BALKENENDE
Ik heb er kennis van genomen.
VRAAG
Punt.
BALKENENDE
Punt.
VRAAG
Dan is er nog iets wat Nederland boven het hoofd hangt dat is namelijk
dreiging vanuit Peking, namelijk als de dalai lama hier door de Tweede
Kamer wordt ontvangen, dan dreigt China met tegenmaatregelen. Dat
hebben we eerder gezien in 1997 toen was Nederland voorzitter van de
Europese Unie. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hans van
Mierlo heeft toen nogal stevig de Chinezen te verstaan gegeven wat hij
en Europa vonden van de mensenrechtensituatie en dat leverde een soort
strafbanksituatie op voor Nederland. Bent u daar nu ook weer bang
voor?
BALKENENDE
Het is zo dat dit onderwerp bij de Chinezen altijd leidt tot tamelijk
heftige reacties, dat geldt voor iedereen. U weet toen bijvoorbeeld
president Sarkozy contact had met de dalai lama dat is hem niet in
dank afgenomen. Het is bekend hoe China reageert. Zelf hecht ik eraan
om ook te zeggen dat het van belang is om steeds met China in gesprek
te zijn. Elke keer als ik contact heb met de president of met de
premier dan hebben we het over het thema rechten van de mens, we
hebben het over de situatie in Tibet, maar dat doen we wel op basis
van een dialoog
VRAAG
Maar is dit nou een standaardbriefje wat de Chinezen sowieso versturen
naar een land wat de dalai lama ontvangt of is dit iets speciaals in
onze richting?
BALKENENDE
Nou dat zal moeten blijken, dat weten we niet. De brief geeft wel aan
de gevoeligheid aan Chinese zijde voor dergelijke ontmoetingen, maar
goed ook dat is wel bekend.
VRAAG
Ja maar u zich daar zorgen over?
BALKENENDE
Nou, zorgen is niet het goede woord. Het is eigenlijk meer een
continue lijn die kan worden aangetroffen bij China wanneer het gaat
om dit onderwerp. U weet ook hoe minister Verhagen er op heeft
gereageerd. Die heeft gezegd nou de regering kan de dalai lama, de
religieus leider, ontmoeten. We moeten ook zien hoe het zich verder
gaat ontwikkelen, maar dat het wel een gevoelig onderwerp is, dat
staat vast.
VRAAG
Maar het is niet zo dat u rekening houdt met tegenmaatregelen uit
Peking?
BALKENENDE
Ook dat zal moeten blijken, we weten het gewoon nog niet.
VRAAG
U heeft geen contact gehad met Chinese zijde, met de premier en de
president, die u allebei trouwens vrij goed kent?
BALKENENDE
Ik heb hier niet over gesproken nee. Dit was een signaal richting de
Tweede Kamer gestuurd. Een signaal van de ambassadeur van China.
VRAAG
Deze week ook in het nieuws: de minister van Binnenlandse Zaken vindt
dat de ambtswoning van burgemeesters eigenlijk weer zou moeten
terugkeren. Nou u hebt een ambtswoning, het Catshuis, maar u woont er
niet. Hoezo niet?
BALKENENDE
Nee, het heet officieel de residentie van de minister-president en ik
kan er overnachten als er aanleiding voor is, bijvoorbeeld als ik een
late vergadering heb. Maar ik ben zeer gelukkig gewoon thuis.
VRAAG
U heeft nooit overwogen daar te gaan wonen?
BALKENENDE
Nooit.
VRAAG
Nee? Waarom niet eigenlijk?
BALKENENDE
Nee omdat ik het voor mijzelf van belang vind om in een gewone straat
te wonen waarin onze dochter Amelie kan spelen met vriendjes en
vriendinnetjes uit de straat. Liever een gewoon leven. En het is wel
goed dat er een residentie is voor de minister-president, want u weet
ook dat het Catshuis wordt gebruikt voor tal van ontvangsten, voor tal
van ontmoetingen, gesprekken. Daar is het heel goed voor, maar het is
iets anders om er echt te wonen.
VRAAG
Nou ja, u heeft wel een hele grote tuin bij het Catshuis en nu dacht
ik die dochters van Obama die hebben een pup gekregen, een Portugese
waterhond. Per wanneer krijgt Amelie een pup?
BALKENENDE
Dat weet ik nog niet, maar in ieder geval niet door middel van het
wonen in het Catshuis met die overigens erg mooie tuin. Het is
prachtig om er buiten te lopen. Maar ik stel het zeer op prijs zoals u
meedenkt met ons gezin en hebben we al een pup?
VRAAG
U heeft nog geen namen bedacht? Geen Wouter, of Rita?
BALKENENDE
Nee
VRAAG
Ik dank u wel voor dit gesprek en een prettig weekend.
BALKENENDE
U ook een goed weekend.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE
MINISTERRAAD OVER DE GEPLANDE BEZUINIGINGEN, DE JSF, WILDERS, DE DALAI
LAMA EN HET CATSHUIS ALS AMBTSWONING
VRAAG
Het was een hele lange ministerraad vandaag. U hebt de kaders, het
grote plaatje, voor 2009 en zelfs voor 2010 klaar, maar ik begreep op
de persconferentie dat u niet wilt zeggen wat er in staat? Nou dat
schiet lekker op.
BALKENENDE
Ja, dat is misschien een teleurstelling voor u als journalist en uw
collega's, maar wat deed zich voor? U weet, de afgelopen weken zijn we
bezig geweest met wat we noemen aanvullend beleidskader, dat betekent
daar hebben we neergelegd wat doen we aan stimuleringen van de
economie op de korte termijn. Tegelijkertijd wat is ons antwoord op
het feit dat we een oplopend financieringstekort hebben. Hoe kunnen we
de staatsschuld toch weer gaan terugdringen, hoe moeilijk dat ook is
en welke maatregelen zijn dan nodig. Dat is de algemene afspraak die
we hebben gemaakt en dat hebben we vandaag nader ingevuld met name
voor bijvoorbeeld ook het jaar 2011.
VRAAG
Zodat we wat verder vooruit kunnen kijken en nu iedereen al de
maatregelen kan nemen die straks het effect moeten resulteren? Welke
zijn dat?
BALKENENDE
Dat zou u willen weten en daar ga ik nu niet op in. Ik heb bij de
persconferentie gezegd dat wij vandaag op hoofdlijnen een besluit
hebben genomen, een aantal zaken moet nog worden uitgewerkt dan zal
dat zijn neerslag vinden in de Voorjaarsnota. Die Voorjaarsnota geeft
eigenlijk altijd het financieel-economisch beeld van het lopend
begrotingsjaar en we doen nu iets ongebruikelijks: we gaan ook een
vooruitblik geven naar het jaar 2011. En precies wat u zegt: dat doen
we om ook dan een beeld te geven van hoe willen wij de financiële
problematiek aanpakken.
VRAAG
Maar toch lazen we afgelopen week het één en ander in het nieuws
namelijk het afschaffen van de vergoeding voor opa's en oma's die op
hun kinderen passen. Wordt dat geschrapt?
BALKENENDE
Dat is ook zo'n onderwerp waar we in ieder geval de komende weken nog
verder mee wordt gewerkt. We hebben te maken met een aantal technische
aspecten die een rol spelen, de uitvoerbaarheid van de regeling, maar
ik ga nog niet vooruit lopen op datgene wat de komende aan de orde is.
VRAAG
Maar het is nog niet van tafel?
BALKENENDE
Het is zo: we hebben vandaag wel de contouren met elkaar besproken van
hoe komen we hier uit, maar het is nog te vroeg om mee te gaan delen
wat dat precies zal zijn.
VRAAG
Nou ligt het ziektekostensysteem op de schop, hoorde ik ook van de
week. Uit de lucht gegrepen of zit er wel een kern van waarheid in?
BALKENENDE
U bent goed geïnformeerd, dat hoort ook bij u werk.
VRAAG
Dank u wel.
BALKENENDE
Maar u gaat nu niet alles afvinken van wel en niet, dat is niet aan de
orde.
VRAAG
Kunt u wel iets zeggen over de orde van grootte van de bedragen van de
bezuinigingen?
BALKENENDE
Het is zo dat bijvoorbeeld het jaar 2011 dan hadden we afgesproken dat
wij voor 1,8 miljard structureel willen gaan ombuigen en waarom doen
we dat? Dat hangt samen met het feit dat we zien dat de staatsschuld
oploopt. We hebben te maken met rentekosten en dan willen we niet dat
die staatsschuld daardoor extra wordt verhoogd. Dat is de reden van
die 1,8 miljard. Dat is één deel. Een ander deel is wanneer je te
maken hebt met overschrijdingen en dat kan zijn de sociale zekerheid
of de zorg of de uitgaven, dan moet je die problemen die zich voordoen
op jouw begroting, die behoor je dan ook zelf op te lossen.
VRAAG
Dus de boodschap was vandaag aan iedereen: je zult moeten bezuinigen.
BALKENENDE
Dat is natuurlijk een boodschap die aan de orde is geweest. Stimuleren
op korte termijn, ombuigen op langere termijn.
VRAAG
Was dat een prettig gesprek dan? Want u stond er wat strak bij naast
Wouter Bos.
BALKENENDE
Nou dat is gewoon denken dat wij beiden aanvoelen dat de financiële
tijd moeilijk is en we zijn ons beiden, de minister van Financiën en
ik, bewust van onze verantwoordelijkheid en dat er natuurlijk ook
lastige maatregelen zijn. En de sfeer vandaag in de ministerraad was
gewoon goed, we hebben pittige gesprekken gehad, er werd ook gelachen
in de ministerraad...
VRAAG
Zo
BALKENENDE
Ook dat met een groot gevoel van verantwoordelijkheid voor datgene wat
gedaan moet worden.
VRAAG
Goed, hier komen we niet veel verder. We moeten dus afwachten. In de
loop van volgende week wordt er meer bekend, neem ik aan als de Tweede
Kamer wordt geïnformeerd?
BALKENENDE
De Kamer wordt geïnformeerd als de Voorjaarsnota uit zal komen en dat
zal naar verwachting ergens medio mei worden.
VRAAG
Ok, zolang moeten we wachten. Goed dan even een paar actuele
onderwerpen die deze week spelen. Wilt u één, twee of geen
testtoestellen van de JSF?
BALKENENDE
U weet er zijn afspraken over gemaakt binnen de coalitie in het
akkoord. Er is gezegd er worden twee testtoestellen aangeschaft, dat
is ook het besluit geweest van het kabinet en daarover vindt volgende
week een Kamerdebat plaats.
VRAAG
Maar wat u betreft blijft het dus bij twee testtoestellen?
BALKENENDE
Afspraak is afspraak.
VRAAG
Betekent dat ook dat deze kabinetsperiode, in 2010, een beslissing
wordt genomen over al dan niet aankopen van de JSF?
BALKENENDE
Dat is een punt wat op het ogenblik wordt bediscussieerd. Ook daar
zijn afspraken over gemaakt in het coalitieakkoord en we zullen moeten
zien hoe het debat zich op dit punt volgende week gaat ontwikkelen.
VRAAG
Maar goed u bent de minister-president. Staat wat u betreft die
afspraak uit het regeerakkoord nog recht overeind?
BALKENENDE
Natuurlijk, ik sta voor het regeerakkoord. Alleen ik zie natuurlijk
ook wel de discussie die op het ogenblik plaatsvindt en zoals gezegd
dat zal dan moeten blijken...
VRAAG
Maar wat u betreft? Op dit moment is het nog steeds zo in 2010
beslissen?
BALKENENDE
Het is evenwel een goed begrip. Wanneer er een coalitieakkoord is dan
bindt dat partijen en dat betekent dat als je daar van af wilt, dan
heb je elkaar daar ook weer voor nodig. Zo zijn de algemene
spelregels.
VRAAG
Het schijnt dat de sfeer in dat dossier achter de schermen wel hoog
oploopt in de coalitie.
BALKENENDE
Ja, maar wat moet ik daar nu over zeggen?
VRAAG
U kunt het bevestigen bijvoorbeeld.
BALKENENDE
Nee, het is zo, u moet mij aanspreken op wat er gebeurt binnen het
kabinet. En ten aanzien van de aankoop van testtoestellen, dat is al
veel eerder aan de orde geweest in het kabinet. waar we nu mee te
maken hebben, daar doelt u denk ik op, is hoe hier in fracties over
wordt gesproken. Dat het een gevoelig onderwerp is, dat is niet nieuw.
Dat is eigenlijk al jaren zo. Dat was ook zo bij de kabinetsformatie.
VRAAG
Maar u zegt: afspraak is afspraak. Twee testtoestellen dat is de
afspraak, dus die moeten er ook gewoon komen en 2010 staat wat mij
betreft ook nog overeind, tenzij dat in de loop van de week onder druk
van coalitiepartners verandert?
BALKENENDE
In principe is het natuurlijk zo dat alles wat je met elkaar hebt
afgesproken kan worden veranderd, mits alle partijen er achter staan.
Maar we weten bij het onderwerp JSF dat het een ingewikkeld onderwerp
is, er zijn veel aspecten in het geding en ja dat zal dan ook wel
blijken bij een debat.
VRAAG
Maar ik hoorde u toch net zeggen: afspraak is afspraak?
BALKENENDE
Ja, dat vind ik wel ja.
VRAAG
Goed, ander punt dat deze week weer opgeld deed, was Fitna 2. Nou
waren er wat zorgen aan uw kant, behoorlijk wat zorgen aan uw kant,
toen Fitna 1 uitkwam. Ook wat de positie van Nederland betreft in de
islamitische wereld, ambassades zijn toen ingelicht, u hield rekening
met repercussiemaatregelen. Is dat nu weer zo of is dit de variant op
Rocky 2, Rocky 3, dat is een film over een bokser die..
BALKENENDE
Laat ik het maar eens wat beperkt houden. Ik heb kennis genomen van
het voornemen van de heer Wilders om met zijn nieuwe Fitna-film te
komen en we wachten maar eens af.
VRAAG
En heeft u al gesprekken gevoerd met hem? Heeft u het hem afgeraden
bijvoorbeeld?
BALKENENDE
Nee, ik heb daar niet met hem over gesproken. Ik heb net zoals u via
de media kennis genomen van het feit dat hij kennelijk een volgende
film wil gaan maken.
VRAAG
En ik las toevallig dat er wel een gesprek was geweest tussen het
kabinet en de nationaal coördinator terreurbestrijding in dit land.
BALKENENDE
Dat is nieuw voor mij.
VRAAG
Ok, goed. U maakt zich er niet zoveel zorgen over?
BALKENENDE
Ik heb er kennis van genomen.
VRAAG
Punt.
BALKENENDE
Punt.
VRAAG
Dan is er nog iets wat Nederland boven het hoofd hangt dat is namelijk
dreiging vanuit Peking, namelijk als de dalai lama hier door de Tweede
Kamer wordt ontvangen, dan dreigt China met tegenmaatregelen. Dat
hebben we eerder gezien in 1997 toen was Nederland voorzitter van de
Europese Unie. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hans van
Mierlo heeft toen nogal stevig de Chinezen te verstaan gegeven wat hij
en Europa vonden van de mensenrechtensituatie en dat leverde een soort
strafbanksituatie op voor Nederland. Bent u daar nu ook weer bang
voor?
BALKENENDE
Het is zo dat dit onderwerp bij de Chinezen altijd leidt tot tamelijk
heftige reacties, dat geldt voor iedereen. U weet toen bijvoorbeeld
president Sarkozy contact had met de dalai lama dat is hem niet in
dank afgenomen. Het is bekend hoe China reageert. Zelf hecht ik eraan
om ook te zeggen dat het van belang is om steeds met China in gesprek
te zijn. Elke keer als ik contact heb met de president of met de
premier dan hebben we het over het thema rechten van de mens, we
hebben het over de situatie in Tibet, maar dat doen we wel op basis
van een dialoog
VRAAG
Maar is dit nou een standaardbriefje wat de Chinezen sowieso versturen
naar een land wat de dalai lama ontvangt of is dit iets speciaals in
onze richting?
BALKENENDE
Nou dat zal moeten blijken, dat weten we niet. De brief geeft wel aan
de gevoeligheid aan Chinese zijde voor dergelijke ontmoetingen, maar
goed ook dat is wel bekend.
VRAAG
Ja maar u zich daar zorgen over?
BALKENENDE
Nou, zorgen is niet het goede woord. Het is eigenlijk meer een
continue lijn die kan worden aangetroffen bij China wanneer het gaat
om dit onderwerp. U weet ook hoe minister Verhagen er op heeft
gereageerd. Die heeft gezegd nou de regering kan de dalai lama, de
religieus leider, ontmoeten. We moeten ook zien hoe het zich verder
gaat ontwikkelen, maar dat het wel een gevoelig onderwerp is, dat
staat vast.
VRAAG
Maar het is niet zo dat u rekening houdt met tegenmaatregelen uit
Peking?
BALKENENDE
Ook dat zal moeten blijken, we weten het gewoon nog niet.
VRAAG
U heeft geen contact gehad met Chinese zijde, met de premier en de
president, die u allebei trouwens vrij goed kent?
BALKENENDE
Ik heb hier niet over gesproken nee. Dit was een signaal richting de
Tweede Kamer gestuurd. Een signaal van de ambassadeur van China.
VRAAG
Deze week ook in het nieuws: de minister van Binnenlandse Zaken vindt
dat de ambtswoning van burgemeesters eigenlijk weer zou moeten
terugkeren. Nou u hebt een ambtswoning, het Catshuis, maar u woont er
niet. Hoezo niet?
BALKENENDE
Nee, het heet officieel de residentie van de minister-president en ik
kan er overnachten als er aanleiding voor is, bijvoorbeeld als ik een
late vergadering heb. Maar ik ben zeer gelukkig gewoon thuis.
VRAAG
U heeft nooit overwogen daar te gaan wonen?
BALKENENDE
Nooit.
VRAAG
Nee? Waarom niet eigenlijk?
BALKENENDE
Nee omdat ik het voor mijzelf van belang vind om in een gewone straat
te wonen waarin onze dochter Amelie kan spelen met vriendjes en
vriendinnetjes uit de straat. Liever een gewoon leven. En het is wel
goed dat er een residentie is voor de minister-president, want u weet
ook dat het Catshuis wordt gebruikt voor tal van ontvangsten, voor tal
van ontmoetingen, gesprekken. Daar is het heel goed voor, maar het is
iets anders om er echt te wonen.
VRAAG
Nou ja, u heeft wel een hele grote tuin bij het Catshuis en nu dacht
ik die dochters van Obama die hebben een pup gekregen, een Portugese
waterhond. Per wanneer krijgt Amelie een pup?
BALKENENDE
Dat weet ik nog niet, maar in ieder geval niet door middel van het
wonen in het Catshuis met die overigens erg mooie tuin. Het is
prachtig om er buiten te lopen. Maar ik stel het zeer op prijs zoals u
meedenkt met ons gezin en hebben we al een pup?
VRAAG
U heeft nog geen namen bedacht? Geen Wouter, of Rita?
BALKENENDE
Nee
VRAAG
Ik dank u wel voor dit gesprek en een prettig weekend.
BALKENENDE
U ook een goed weekend.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
1red21429
17-04-2009, Gesprek met minister-president, Ned.2, 22.47 uur
MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE
MINISTERRAAD OVER DE GEPLANDE BEZUINIGINGEN, DE JSF, WILDERS, DE DALAI
LAMA EN HET CATSHUIS ALS AMBTSWONING
VRAAG
Het was een hele lange ministerraad vandaag. U hebt de kaders, het
grote plaatje, voor 2009 en zelfs voor 2010 klaar, maar ik begreep op
de persconferentie dat u niet wilt zeggen wat er in staat? Nou dat
schiet lekker op.
BALKENENDE
Ja, dat is misschien een teleurstelling voor u als journalist en uw
collega's, maar wat deed zich voor? U weet, de afgelopen weken zijn we
bezig geweest met wat we noemen aanvullend beleidskader, dat betekent
daar hebben we neergelegd wat doen we aan stimuleringen van de
economie op de korte termijn. Tegelijkertijd wat is ons antwoord op
het feit dat we een oplopend financieringstekort hebben. Hoe kunnen we
de staatsschuld toch weer gaan terugdringen, hoe moeilijk dat ook is
en welke maatregelen zijn dan nodig. Dat is de algemene afspraak die
we hebben gemaakt en dat hebben we vandaag nader ingevuld met name
voor bijvoorbeeld ook het jaar 2011.
VRAAG
Zodat we wat verder vooruit kunnen kijken en nu iedereen al de
maatregelen kan nemen die straks het effect moeten resulteren? Welke
zijn dat?
BALKENENDE
Dat zou u willen weten en daar ga ik nu niet op in. Ik heb bij de
persconferentie gezegd dat wij vandaag op hoofdlijnen een besluit
hebben genomen, een aantal zaken moet nog worden uitgewerkt dan zal
dat zijn neerslag vinden in de Voorjaarsnota. Die Voorjaarsnota geeft
eigenlijk altijd het financieel-economisch beeld van het lopend
begrotingsjaar en we doen nu iets ongebruikelijks: we gaan ook een
vooruitblik geven naar het jaar 2011. En precies wat u zegt: dat doen
we om ook dan een beeld te geven van hoe willen wij de financiële
problematiek aanpakken.
VRAAG
Maar toch lazen we afgelopen week het één en ander in het nieuws
namelijk het afschaffen van de vergoeding voor opa's en oma's die op
hun kinderen passen. Wordt dat geschrapt?
BALKENENDE
Dat is ook zo'n onderwerp waar we in ieder geval de komende weken nog
verder mee wordt gewerkt. We hebben te maken met een aantal technische
aspecten die een rol spelen, de uitvoerbaarheid van de regeling, maar
ik ga nog niet vooruit lopen op datgene wat de komende aan de orde is.
VRAAG
Maar het is nog niet van tafel?
BALKENENDE
Het is zo: we hebben vandaag wel de contouren met elkaar besproken van
hoe komen we hier uit, maar het is nog te vroeg om mee te gaan delen
wat dat precies zal zijn.
VRAAG
Nou ligt het ziektekostensysteem op de schop, hoorde ik ook van de
week. Uit de lucht gegrepen of zit er wel een kern van waarheid in?
BALKENENDE
U bent goed geïnformeerd, dat hoort ook bij u werk.
VRAAG
Dank u wel.
BALKENENDE
Maar u gaat nu niet alles afvinken van wel en niet, dat is niet aan de
orde.
VRAAG
Kunt u wel iets zeggen over de orde van grootte van de bedragen van de
bezuinigingen?
BALKENENDE
Het is zo dat bijvoorbeeld het jaar 2011 dan hadden we afgesproken dat
wij voor 1,8 miljard structureel willen gaan ombuigen en waarom doen
we dat? Dat hangt samen met het feit dat we zien dat de staatsschuld
oploopt. We hebben te maken met rentekosten en dan willen we niet dat
die staatsschuld daardoor extra wordt verhoogd. Dat is de reden van
die 1,8 miljard. Dat is één deel. Een ander deel is wanneer je te
maken hebt met overschrijdingen en dat kan zijn de sociale zekerheid
of de zorg of de uitgaven, dan moet je die problemen die zich voordoen
op jouw begroting, die behoor je dan ook zelf op te lossen.
VRAAG
Dus de boodschap was vandaag aan iedereen: je zult moeten bezuinigen.
BALKENENDE
Dat is natuurlijk een boodschap die aan de orde is geweest. Stimuleren
op korte termijn, ombuigen op langere termijn.
VRAAG
Was dat een prettig gesprek dan? Want u stond er wat strak bij naast
Wouter Bos.
BALKENENDE
Nou dat is gewoon denken dat wij beiden aanvoelen dat de financiële
tijd moeilijk is en we zijn ons beiden, de minister van Financiën en
ik, bewust van onze verantwoordelijkheid en dat er natuurlijk ook
lastige maatregelen zijn. En de sfeer vandaag in de ministerraad was
gewoon goed, we hebben pittige gesprekken gehad, er werd ook gelachen
in de ministerraad...
VRAAG
Zo
BALKENENDE
Ook dat met een groot gevoel van verantwoordelijkheid voor datgene wat
gedaan moet worden.
VRAAG
Goed, hier komen we niet veel verder. We moeten dus afwachten. In de
loop van volgende week wordt er meer bekend, neem ik aan als de Tweede
Kamer wordt geïnformeerd?
BALKENENDE
De Kamer wordt geïnformeerd als de Voorjaarsnota uit zal komen en dat
zal naar verwachting ergens medio mei worden.
VRAAG
Ok, zolang moeten we wachten. Goed dan even een paar actuele
onderwerpen die deze week spelen. Wilt u één, twee of geen
testtoestellen van de JSF?
BALKENENDE
U weet er zijn afspraken over gemaakt binnen de coalitie in het
akkoord. Er is gezegd er worden twee testtoestellen aangeschaft, dat
is ook het besluit geweest van het kabinet en daarover vindt volgende
week een Kamerdebat plaats.
VRAAG
Maar wat u betreft blijft het dus bij twee testtoestellen?
BALKENENDE
Afspraak is afspraak.
VRAAG
Betekent dat ook dat deze kabinetsperiode, in 2010, een beslissing
wordt genomen over al dan niet aankopen van de JSF?
BALKENENDE
Dat is een punt wat op het ogenblik wordt bediscussieerd. Ook daar
zijn afspraken over gemaakt in het coalitieakkoord en we zullen moeten
zien hoe het debat zich op dit punt volgende week gaat ontwikkelen.
VRAAG
Maar goed u bent de minister-president. Staat wat u betreft die
afspraak uit het regeerakkoord nog recht overeind?
BALKENENDE
Natuurlijk, ik sta voor het regeerakkoord. Alleen ik zie natuurlijk
ook wel de discussie die op het ogenblik plaatsvindt en zoals gezegd
dat zal dan moeten blijken...
VRAAG
Maar wat u betreft? Op dit moment is het nog steeds zo in 2010
beslissen?
BALKENENDE
Het is evenwel een goed begrip. Wanneer er een coalitieakkoord is dan
bindt dat partijen en dat betekent dat als je daar van af wilt, dan
heb je elkaar daar ook weer voor nodig. Zo zijn de algemene
spelregels.
VRAAG
Het schijnt dat de sfeer in dat dossier achter de schermen wel hoog
oploopt in de coalitie.
BALKENENDE
Ja, maar wat moet ik daar nu over zeggen?
VRAAG
U kunt het bevestigen bijvoorbeeld.
BALKENENDE
Nee, het is zo, u moet mij aanspreken op wat er gebeurt binnen het
kabinet. En ten aanzien van de aankoop van testtoestellen, dat is al
veel eerder aan de orde geweest in het kabinet. waar we nu mee te
maken hebben, daar doelt u denk ik op, is hoe hier in fracties over
wordt gesproken. Dat het een gevoelig onderwerp is, dat is niet nieuw.
Dat is eigenlijk al jaren zo. Dat was ook zo bij de kabinetsformatie.
VRAAG
Maar u zegt: afspraak is afspraak. Twee testtoestellen dat is de
afspraak, dus die moeten er ook gewoon komen en 2010 staat wat mij
betreft ook nog overeind, tenzij dat in de loop van de week onder druk
van coalitiepartners verandert?
BALKENENDE
In principe is het natuurlijk zo dat alles wat je met elkaar hebt
afgesproken kan worden veranderd, mits alle partijen er achter staan.
Maar we weten bij het onderwerp JSF dat het een ingewikkeld onderwerp
is, er zijn veel aspecten in het geding en ja dat zal dan ook wel
blijken bij een debat.
VRAAG
Maar ik hoorde u toch net zeggen: afspraak is afspraak?
BALKENENDE
Ja, dat vind ik wel ja.
VRAAG
Goed, ander punt dat deze week weer opgeld deed, was Fitna 2. Nou
waren er wat zorgen aan uw kant, behoorlijk wat zorgen aan uw kant,
toen Fitna 1 uitkwam. Ook wat de positie van Nederland betreft in de
islamitische wereld, ambassades zijn toen ingelicht, u hield rekening
met repercussiemaatregelen. Is dat nu weer zo of is dit de variant op
Rocky 2, Rocky 3, dat is een film over een bokser die..
BALKENENDE
Laat ik het maar eens wat beperkt houden. Ik heb kennis genomen van
het voornemen van de heer Wilders om met zijn nieuwe Fitna-film te
komen en we wachten maar eens af.
VRAAG
En heeft u al gesprekken gevoerd met hem? Heeft u het hem afgeraden
bijvoorbeeld?
BALKENENDE
Nee, ik heb daar niet met hem over gesproken. Ik heb net zoals u via
de media kennis genomen van het feit dat hij kennelijk een volgende
film wil gaan maken.
VRAAG
En ik las toevallig dat er wel een gesprek was geweest tussen het
kabinet en de nationaal coördinator terreurbestrijding in dit land.
BALKENENDE
Dat is nieuw voor mij.
VRAAG
Ok, goed. U maakt zich er niet zoveel zorgen over?
BALKENENDE
Ik heb er kennis van genomen.
VRAAG
Punt.
BALKENENDE
Punt.
VRAAG
Dan is er nog iets wat Nederland boven het hoofd hangt dat is namelijk
dreiging vanuit Peking, namelijk als de dalai lama hier door de Tweede
Kamer wordt ontvangen, dan dreigt China met tegenmaatregelen. Dat
hebben we eerder gezien in 1997 toen was Nederland voorzitter van de
Europese Unie. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hans van
Mierlo heeft toen nogal stevig de Chinezen te verstaan gegeven wat hij
en Europa vonden van de mensenrechtensituatie en dat leverde een soort
strafbanksituatie op voor Nederland. Bent u daar nu ook weer bang
voor?
BALKENENDE
Het is zo dat dit onderwerp bij de Chinezen altijd leidt tot tamelijk
heftige reacties, dat geldt voor iedereen. U weet toen bijvoorbeeld
president Sarkozy contact had met de dalai lama dat is hem niet in
dank afgenomen. Het is bekend hoe China reageert. Zelf hecht ik eraan
om ook te zeggen dat het van belang is om steeds met China in gesprek
te zijn. Elke keer als ik contact heb met de president of met de
premier dan hebben we het over het thema rechten van de mens, we
hebben het over de situatie in Tibet, maar dat doen we wel op basis
van een dialoog
VRAAG
Maar is dit nou een standaardbriefje wat de Chinezen sowieso versturen
naar een land wat de dalai lama ontvangt of is dit iets speciaals in
onze richting?
BALKENENDE
Nou dat zal moeten blijken, dat weten we niet. De brief geeft wel aan
de gevoeligheid aan Chinese zijde voor dergelijke ontmoetingen, maar
goed ook dat is wel bekend.
VRAAG
Ja maar u zich daar zorgen over?
BALKENENDE
Nou, zorgen is niet het goede woord. Het is eigenlijk meer een
continue lijn die kan worden aangetroffen bij China wanneer het gaat
om dit onderwerp. U weet ook hoe minister Verhagen er op heeft
gereageerd. Die heeft gezegd nou de regering kan de dalai lama, de
religieus leider, ontmoeten. We moeten ook zien hoe het zich verder
gaat ontwikkelen, maar dat het wel een gevoelig onderwerp is, dat
staat vast.
VRAAG
Maar het is niet zo dat u rekening houdt met tegenmaatregelen uit
Peking?
BALKENENDE
Ook dat zal moeten blijken, we weten het gewoon nog niet.
VRAAG
U heeft geen contact gehad met Chinese zijde, met de premier en de
president, die u allebei trouwens vrij goed kent?
BALKENENDE
Ik heb hier niet over gesproken nee. Dit was een signaal richting de
Tweede Kamer gestuurd. Een signaal van de ambassadeur van China.
VRAAG
Deze week ook in het nieuws: de minister van Binnenlandse Zaken vindt
dat de ambtswoning van burgemeesters eigenlijk weer zou moeten
terugkeren. Nou u hebt een ambtswoning, het Catshuis, maar u woont er
niet. Hoezo niet?
BALKENENDE
Nee, het heet officieel de residentie van de minister-president en ik
kan er overnachten als er aanleiding voor is, bijvoorbeeld als ik een
late vergadering heb. Maar ik ben zeer gelukkig gewoon thuis.
VRAAG
U heeft nooit overwogen daar te gaan wonen?
BALKENENDE
Nooit.
VRAAG
Nee? Waarom niet eigenlijk?
BALKENENDE
Nee omdat ik het voor mijzelf van belang vind om in een gewone straat
te wonen waarin onze dochter Amelie kan spelen met vriendjes en
vriendinnetjes uit de straat. Liever een gewoon leven. En het is wel
goed dat er een residentie is voor de minister-president, want u weet
ook dat het Catshuis wordt gebruikt voor tal van ontvangsten, voor tal
van ontmoetingen, gesprekken. Daar is het heel goed voor, maar het is
iets anders om er echt te wonen.
VRAAG
Nou ja, u heeft wel een hele grote tuin bij het Catshuis en nu dacht
ik die dochters van Obama die hebben een pup gekregen, een Portugese
waterhond. Per wanneer krijgt Amelie een pup?
BALKENENDE
Dat weet ik nog niet, maar in ieder geval niet door middel van het
wonen in het Catshuis met die overigens erg mooie tuin. Het is
prachtig om er buiten te lopen. Maar ik stel het zeer op prijs zoals u
meedenkt met ons gezin en hebben we al een pup?
VRAAG
U heeft nog geen namen bedacht? Geen Wouter, of Rita?
BALKENENDE
Nee
VRAAG
Ik dank u wel voor dit gesprek en een prettig weekend.
BALKENENDE
U ook een goed weekend.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
Ministerie van Algemene Zaken