Ministerie van Verkeer en Waterstaat

1

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer

Plan van Aanpak tot projectbesluiten in juni 2010

Datum 16 februari 2009
Status definitief

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer

Plan van Aanpak tot projectbesluiten in juni 2010

Datum 16 februari 2009
Status definitief

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

Colofon

Uitgegeven door Projectteam Programma Hoogfrequent Spoorvervoer, ministerie van Verkeer en Waterstaat Informatie Projectteam PHS
Telefoon 070-351 7870
Fax 070-351 6591

Datum 16 februari 2009
Status Definitief
Versienummer 1.3

Pagina 4 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

Inhoud

1 Inleiding 6

1.1 Voortgang in het realiseren van de kabinetsambities op het spoor 6

1.2 Doel van dit plan van aanpak 6

1.3 Leeswijzer 6

2 Doelstelling en reikwijdte van het programma 8

2.1 Doelstelling PHS 8

2.2 Randvoorwaarden en uitgangspunten 8

2.3 Scope van het programma en aanpalende projecten 9

3 Aanpak van het programma 10

3.1 Aanpak PHS 10

3.2 Werkpakketten 11

3.2.1 Vervoeranalyses 11

3.2.2 Capaciteitsanalyses 12

3.2.3 Kostenramingen en risicoanalyses 13

3.2.4 Externe effecten 14

3.2.5 Maatschappelijke Kosten/Baten-analyses 14
3.2.6 Advies en Besluitvorming 14

3.3 Planning en onderlinge relaties werkpakketten 16
3.4 Doorkijk na zomer 2010 17

4 Organisatie PHS 18

4.1 Organisatie van de afstemming met externe partijen 18

5 Programmabeheersing 20

5.1 Communicatie 20

5.2 Kwaliteit 20

5.3 Risico's en beheersmaatregelen 21

Bijlage A Overzicht van de relatie van aanpalende projecten met het programma 22

Pagina 5 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

1 Inleiding

1.1 Voortgang in het realiseren van de kabinetsambities op het spoor
Op basis van het Plan van Aanpak van het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS)
van 14 april 2008 zijn in de periode april tot en met oktober 2008 op hoofdlijnen de
volgende resultaten geboekt:

· De scope van de verschillende Planstudies behorend tot PHS is vastgelegd in
Initiatiefdocumenten die in oktober 2008 in de MIRT-overleggen tussen de
Minister van Verkeer en Waterstaat en Regionale Overheden zijn vastgesteld;

· NS, ProRail en de Belangenvereniging Railgoederenvervoerders (BRG) hebben op
verzoek van VenW een verkenning gedaan naar het benodigd investeringsvolume
voor PHS. De bevindingen zijn op 4 september 2008 met het rapport `Ruimte op
de Rails' gerapporteerd;

· In de Rijksbegroting 2009 is het voor PHS beschikbare programmabudget van
totaal van 4,5 miljard1 opgenomen.

· In september 2008 is de voortgang van PHS gemeld aan de Tweede Kamer in de
vorm van de eerste voortgangsrapportage van de spoorambities (incl. Actieplan
Groei op het spoor). In het AO van 2 oktober 2008 is met de Tweede Kamer
hierover gesproken en overeenstemming bereikt over de gekozen insteek in PHS;

· VenW en ProRail hebben in afstemming met de vervoerders en de regio's de
aanpak bepaald voor de omvangrijke bijdrage in de planstudies die door ProRail
zullen worden uitgevoerd. De uitvraag is opgenomen in een opdrachtbrief aan
ProRail;

· VenW heeft een uitvraag gedaan bij NS voor een Personenvervoeranalyse voor
2020;

· De Goederenvervoersanalyse is in december door ProRail vrijwel afgerond.

1.2 Doel van dit plan van aanpak

Het doel van dit plan van aanpak is het bieden van een kader voor alle partijen die
samenwerken in het komen tot projectbesluiten in juni 2010. Ook wordt inzicht
gegeven in sturing en beheersing van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
en bijbehorende projecten.

Tevens dient het plan van aanpak om geïnteresseerden te informeren over het
programma.

1.3 Leeswijzer

Bij de opzet van dit PVA is er vanuit gegaan dat de lezer de nodige kennis heeft over
de voorgeschiedenis van de opzet en de totstandkoming van het Programma
Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS). Nader informatie is de vinden in de eerste
voortgangsrapportage van 4 september 2008.

In dit PvA wordt in hoofdstuk 2 kort ingegaan op de doelen en uitgangspunten van
het programma. Voor aanvullende informatie wordt verwezen naar de in paragraaf

2.2 genoemde documenten.

1 Dit betreft een eindsituatie in 2020, incl. OV SAAL, BTW, inpassing / geluid / externe veiligheid / transfer,
onzekerheidsmarge 40%.

Pagina 6 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

In hoofdstuk 3 staan we stil bij de aanpak en de invulling van de onderscheiden
werkpakketen en de planning om tot besluitvorming in juni 2010 te komen.

Hoofdstuk 4 gaat in op de overleggen met de verschillende partners in dit
programma, die lopende het proces worden voorzien.

Hoofdstuk 5 gaat tenslotte in op enkele beheersaspecten.

Pagina 7 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

2 Doelstelling en reikwijdte van het programma

2.1 Doelstelling PHS

Het doel van PHS is om het Kabinet in staat te stellen om uiterlijk in juni 2010 voor
de verschillende Planstudies op onderbouwde wijze tot de goede projectbesluiten te
komen. Tegen die tijd moet er inzicht zijn in de te nemen maatregelen voor de
beschikbare 4.5 miljard (incl. btw) waarbij alle kosten volledig in beeld moeten
zijn. Dit komt overeen met de toezegging van de minister van Verkeer en
Waterstaat in het AO van 2 oktober 2008.

In het komen tot projectbesluiten zullen conform Elverding alle belanghebbende
partijen worden betrokken om te stimuleren dat er na de genomen projectbesluiten
géén grote discussies meer zijn over het maatregelenpakket zodat in de volgende
fase tot realisatiebesluiten gekomen kan worden.

2.2 Randvoorwaarden en uitgangspunten
Voor de opzet van het programma zijn de volgende randvoorwaarden van
toepassing:

· Beleidsbrief Netwerkaanpak van 19 november 2007;

· Initiatiefdocumenten per planstudie van 24 september 2008;

· Rijksbegroting 2009 waarin is vastgelegd dat voor PHS een budget beschikbaar is
van 4.5 miljard (incl. btw);

· Afspraken die gemaakt zijn in het kader van Randstad Urgent ten aanzien van OV
SAAL en de Planstudie Den Haag-Rotterdam;

· Rapport `Ruimte op de Rails' van ProRail, NS en BRG van 4 september 2008;

· Voortgangsrapportage Kabinetsambities Spoor (kenmerk VenW-DGMo-2008/156
van 4 september 2008).

In de begroting 2009 is een bedrag van 4,5 miljard (incl. btw) opgenomen voor
PHS met als tijdhorizon 2020. Dit programmabudget is als volgt opgebouwd:

Tabel 1 Programma onderdeel Budget (incl. btw)
Overzicht totaalbudget Planstudie OV SAAL korte termijn 606 miljoen
Programma Hoogfrequent 1e fase Planstudie OV SAAL 2020 744 miljoen
Spoorvervoer. Planstudies:

· Toekomstvaste goederenroutering

· Utrecht Arnhem

· Utrecht Den Bosch

· Den Haag Rotterdam 2.929 miljoen
Motie Koopmans (Noord-Nederland) 160 miljoen
Spoorzone Delft 61 miljoen
Totaal 4.500 miljoen (incl.btw)
Relatie met OV-SAAL

De werkzaamheden voor de planstudie OV-SAAL zijn reeds eerder gestart en zijn in
afzonderlijke documenten beschreven.

Pagina 8 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

2.3 Scope van het programma en aanpalende projecten
In de onderstaande figuur is inzicht gegeven in de scope van PHS en de projecten
die een belangrijke relatie hebben met het programma. In Bijlage A is een
Figuur 1 beschrijving gegeven van deze projecten. De samenhang van PHS met andere
Scope programma en projecten zal, indien nieuwe ontwikkelingen daar aanleiding toe geven, worden
aanpalende projecten. aangevuld.

Programma Randstad urgent
Planstudie OV SAAL
Hoogfrequent

Spoorvervoer Actieplan
Planstudie 5% groei op het
Toekomstvaste Routering spoor
Spoorgoederenvervoer g
an
h Dienstregeling-
Planstudie en ontwerp
Utrecht - `s Hertogenbosch rksam Implementatie
e geluidsproductieplafonds
Planstudie w en actieplan geluid
Utrecht - Arnhem et

---

Basisnet
Motie Koopmans Planstudie Gevaarlijke Stoffen
Spoordriehoek Groningen - Den Haag - Rotterdam
Leeuwarden - Zwolle

ERTMS

Daarnaast is er afstemming met de ontwikkelingen in het kader van het project
"versnelling besluitvorming infrastructuur" (Elverding). Verder zal waar nodig
afstemming plaatsvinden met het vervolg op de Quick Scan regionale lijnen en het
Actieprogramma regionaal OV.

Thans wordt gewerkt aan het kabinetsstandpunt ten aanzien van de evaluatie van
de spoorwegwet. Indien dit kabinetsstandpunt, dat in het voorjaar 2009 uitkomt,
daar bijvoorbeeld op het gebied van regelgeving aanleiding toe geeft, zal dit
betrokken worden bij (besluitvorming over) het programma PHS.

De landelijke implementatie van ERTMS doorloopt een eigen traject. Een
maatschappelijke kosten/batenanalyse voor de landelijke implementatie van ERTMS
zal voor de zomer 2009 naar de Tweede Kamer worden gezonden. De mogelijke
capaciteitseffecten van ERTMS in de periode voor 2020 worden in overleg met de
spoorsector in kaart gebracht, om zo robuuste maatregelen voor PHS te kunnen
bepalen.

Pagina 9 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

3 Aanpak van het programma

3.1 Aanpak PHS

In PHS zijn globaal de volgende stappen en producten voorzien (zie onderstaande
figuur). De bijbehorende planning is daarbij eveneens aangegeven.

Figuur 2 Capaciteits- Identificatie knelpunten 2008
Hoofdlijnen analyse Identificatie oplossingen
Aanpak PHS. Vervoersanalyse Kostenramingen en Externe Effecten
Risicoanalyses
MKBA
Advies en besluitvorming II/2010
Politiek Besluit 1 Zomer 2010
(Verkorte) WRO- Regulier
Tracéwet procedure
Politiek Besluit 2
2010 e.v.
Beschikking
(start realisatie)

Het programma van planstudies zal in samenhang met elkaar worden aangestuurd
en uitgevoerd gericht op eenduidige en tijdige besluitvorming. Voor het Programma
Hoogfrequent Spoor zijn twee fases voorzien die worden afgesloten met een
moment voor politieke besluitvorming:

· Fase 1 afgesloten door Politiek Besluit nr. 1:
Kabinetsbesluit over uitkomsten planstudies: vergelijkbaar met het
kabinetsbesluit OV SAAL van maart 2008;

· Fase 2 afgesloten door Politiek Besluit nr. 2:
Na Ontwerp Tracé Besluit / Tracébesluit en realisatiebesluit voor maatregelen die
onder de tracéwet vallen.

De projectbesluiten van politiek beslismoment nr. 1 zijn gepland vóór de zomer van
2010, incl. de voorziene kamerbehandeling daarvan. Voor de al lopende planstudie
OV SAAL is een kabinetsbesluit over het middellange termijn pakket (2020) gepland
voor eind 2009. Over de uitvoering van deze planstudie zijn afzonderlijke afspraken
gemaakt. Voor de planstudie Den Haag- Rotterdam is in Randstad Urgent daarnaast
afgesproken dat in maart 2009 keuzemomenten worden vastgesteld voor
maatregelen op deze corridor, die naar voren komen vanuit de reeds lopende
projecten spoorzone Delft en de ontkoppeling van de Hoekse lijn.

Na het eerste politieke besluit zijn, afhankelijk van de type maatregel(en) voor de
planuitwerking, per (cluster van) maatregel(en) in de tweede fase van de
planstudies de volgende trajecten mogelijk:

· (Verkorte) Tracéwet (MER)procedure;

· Procedure WRO;
Pagina 10 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

· Kleinschalige infrastructuurmaatregelen die procedurevrij zijn.

Het tweede politieke besluit zal naar verwachting voor een eerste tranche projecten
op z'n vroegst eind 2010 mogelijk zijn.

Dit Plan van Aanpak heeft betrekking op de periode tot Politiek Besluit nr. 1.

Gezien de eindverantwoordelijkheid van de Minister van VenW voor de
hoofdspoorweginfrastructuur en voor het vervoer op het hoofdrailnet, ligt de regie
en het formele opdrachtgeverschap voor dit programma bij de Minister van Verkeer
en Waterstaat. Ten aanzien van de op te leveren producten tot politiek besluit 1 zijn
de verantwoordelijkheden als volgt:

Werkpakket Uitvoerende partij

1. Personenvervoeranalyses NS

2. Goederenvervoeranalyse ProRail

3. Capaciteitsanalyses ProRail

4. Kostenramingen en risicoanalyses ProRail

5. Externe effecten ProRail

6. Maatschappelijke Kosten/Baten-analyses VenW

7. Proces & communicatie met omgeving VenW

8. Advies en Besluitvorming VenW

De bijdrage van regionale partijen aan de verschillende werkpakketten komen aan
de orde in de werkpakketbeschrijving in paragraaf 3.2.

De resultaten van de verschillende werkpakketten zullen door VenW onder andere
gebruikt worden voor het opstellen van maatschappelijke kosten-batenanalyses en
het traject van advies en besluitvorming.

3.2 Werkpakketten

3.2.1 Vervoeranalyses

Start Gereed
November 2008 Juli 2009

NS zal een personenvervoeranalyse uitvoeren en vervoerprognoses opleveren.
De vervoeranalyse:

· Resulteert in een vervoerprognose voor alle relevante varianten, inclusief
NULVARIANT;

· Heeft een scenarioaanpak met als start een "meest-waarschijnlijk" scenario;

· Bevat gevoeligheidsanalyses voor de meest kritische variabelen;

· Biedt ruimte voor discussie/aanpassing voor het verdere verloop van de
planstudie (toetsing en afstemming overige analyses);

· Leidt tot concept-resultaten in maart 2009.

In samenwerking met de regionale partijen zal VenW een referentiedocument
(FOTO 2020) opstellen met relevante ontwikkelingen die een impact zullen hebben
op het spoorvervoer zoals:

Pagina 11 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

· Ruimtelijke ontwikkelingen;

· Specifieke economische ontwikkelingen;

· Ontwikkelingen in het transportsysteem.

ProRail is reeds gestart met goederenvervoeranalyses. De werkzaamheden
hiervoor zullen met het verschijnen van dit Plan van Aanpak nagenoeg zijn
afgerond. De prognoseresultaten zullen vertaald worden in treinaantallen voor de
NULVARIANT en de varianten SPREIDEN en BUNDELEN. De resultaten zullen mede
gebruikt worden in de integrale capaciteitsanalyse.
3.2.2 Capaciteitsanalyses

Start Gereed
November 2008 Februari 2010

Het primaire doel van dit werkpakket is:

· Inzicht bieden in de capaciteitsknelpunten die ontstaan bij beschouwing van de
verschillende lijnvoeringsvarianten;

· Inzicht geven in robuuste en kosteneffectieve pakketten van maatregelen.

Ten aanzien van de te onderzoeken lijnvoeringsvarianten uit de Initiatiefdocumenten
zal VARIANT 1 als vertrekpunt aan de orde komen. Daarnaast wordt VARIANT 2
gelijkwaardig uitgewerkt. De personenlijnvoeringsvarianten worden beschouwd in
samenhang met de goederenlijnvoeringen BUNDELEN en SPREIDEN.

De werkzaamheden die nodig zijn in het kader van de capaciteitsanalyses zal ProRail
in nauwe samenwerking met NS en BRG uitvoeren.

Conform de beleidsbrief van 19 november 2007 is de ambitie hoogfrequent
spoorvervoer en het faciliteren van de groei van het spoorgoederenvervoer. Voor
het reizigersvervoer wordt gestreefd naar een herkenbare en zo regelmatig
mogelijke dienstregeling en een zo goed mogelijke benadering van een 10
minutendienst van IC's, met een daarbij voor de Sprinters maatwerk per corridor in
een zo herkenbaar en regelmatig mogelijke dienstregeling.
Voor het spoorgoederenvervoer wordt gestreefd naar een toekomstvaste routering
die aansluit bij de behoeften van het groeiende reizigers- en goederenvervoer en die
bijdraagt aan een optimale benutting van het spoornet.
In de verkenning van de ProRail, NS en BRG van september 2008 hebben NS en
BRG kwaliteitscriteria voor personen- en goederenvervoer nader uitgewerkt. Voor de
6/maatwerk variant in combinatie met goederenvervoer geldt zo blijkt uit de
analyse `Ruimte op de Rails' dat deze kwaliteit met de gehanteerde
uitgangspunten binnen het taakstellende budget van 4,5 miljard (incl. btw) te
realiseren is2. In `Ruimte op de Rails' zijn een aantal voorbehouden gemaakt,
bijvoorbeeld ten aanzien van het effect van het toepassen van
benuttingsmaatregelen. In de capaciteitsanalyses zal expliciet moeten worden
aangegeven of en zo ja hoe er van de gehanteerde kwaliteitscriteria wordt
afgeweken om binnen het taakstellende budget te blijven.

2 De kosten die gemoeid zijn met de Motie Koopmans en de Spoortunnel Delft zijn hierin niet meegerekend.
Pagina 12 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

De werkzaamheden die nodig zijn in het kader van de capaciteitsanalyses zal ProRail
in nauwe afstemming en samenwerking met NS en BRG uitvoeren. VenW zal zorgen
voor de betrokkenheid en inhoudelijke inbreng in de capaciteitsanalyses van
regionale partijen door maandelijks werkgroepbijeenkomsten per corridor voor de
verschillende planstudies te organiseren.

ProRail zal de capaciteitsanalyse in drie stappen uitvoeren, trechterend naar de
wezenlijk te maken keuzes.

In stap 1 zal ProRail globale capaciteitsanalyses uitvoeren, waarin een aantal
structuurbepalende maatregelen worden geanalyseerd. De alternatieven worden
hierbij in beeld gebracht, waarna de oplossingsruimte verder wordt beperkt, op
basis van een aantal in overleg met de stakeholders- te bepalen criteria. Hierbij
wordt zoveel als mogelijk aangesloten bij reeds beschikbaar materiaal.

Ten behoeve van de trechtervorming zal VenW in overleg met de partijen een
voorstel opstellen voor een set van beoordelingscriteria. Met deze criteria zal de
omvang van het aantal verder uit te werken varianten worden beperkt tijdens stap

2 van de capaciteitsanalyses, waarbij ProRail de overblijvende oplossingen tussen
april en oktober 2009 meer diepgaand zal uitwerken.
Eind oktober 2009 zijn de concept resultaten beschikbaar ten behoeve van de MKBA
en de voorbereiding van het advies voor besluitvorming.

In stap 3 van het werkproces zal ProRail tot februari 2010 een aantal resultaten uit
stap 2 nader uitdetailleren, waar dat wenselijk is voor de nadere onderbouwing van
de beslisinformatie. Dit zal met name betrekking kunnen hebben op
inpassingsvraagstukken en de invulling van mitigerende maatregelen.

3.2.3 Kostenramingen en risicoanalyses

Start Gereed
April 2009 Februari 2010

ProRail zal met dit werkpakket inzicht bieden in:

· De kosten (bandbreedte) in de zin van ramingonzekerheden bij de voorgestelde
oplossingsrichtingen;

· De risico's voor de scope van de in de capaciteitsanalyses vastgestelde
oplossingsrichtingen.

Het beoogd eindresultaat van dit door ProRail uit te voeren werkpakket is een
rapportage inclusief voor de verschillende varianten een transparante
probabilistische kostenraming inclusief een gekwantificeerde risicoanalyse conform
de Standaard Systematiek Kostenramingen (CROW 137) met een
nauwkeurigheidsmarge van ± 40% en een maximale overschrijdingskans van 25%.
Ook worden bijvoorbeeld de gevolgen voor beheer en instandhouding in kaart
gebracht, evenals de andere relevante kosten (zie voetnoot pag. 6).

Het niveau van uitwerking van de oplossingsrichtingen is gebaseerd op globale
inschatting van inpassingsvraagstukken en een, binnen het budget, passende
inpassing van de infrastructuur.

Pagina 13 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

3.2.4 Externe effecten

Start Gereed
April 2009 Februari 2010

Dit door ProRail uit te voeren werkpakket zal op hoofdlijnen inzicht bieden in de
effecten van PHS op het gebied van:

· Geluid;

· Externe veiligheid;

· Natuur en milieu;

· Ruimtelijke effecten en inpassing.
3.2.5 Maatschappelijke Kosten/Baten-analyses

Start Gereed
November 2009 Maart 2010

Dit door VenW uit te voeren werkpakket zal maatschappelijke kosten- en
batenanalyses opleveren.

De MKBA is een van de instrumenten in de besluitvorming, naast overige
overwegingen.

De werkzaamheden voor de uitvoering van de MKBA zullen (deels) door een nog
extern te contracteren bureau worden uitgevoerd. Daarnaast zal een deskundige
derde de KBA toetsen conform OEI en de in ontwikkeling zijnde OEI bij de MIRT
Spoor. De MKBA geeft richting aan het maatregelenpakket dat VenW als concreet
advies aan het Kabinet zal voorleggen.

3.2.6 Advies en Besluitvorming

Start Gereed
November 2008 Mei 2010

Dit door VenW uit te voeren werkpakket bevat de volgende onderdelen:

· Het voeren van departementaal overleg in samenwerking met OV-SAAL met
andere dossiers bij VenW;

· Het voeren van interdepartementaal overleg in samenwerking met OV-SAAL;

· Het voeren van overleg met decentrale overheden;

· Het voeren van overleg met ProRail, NS en BRG;

· Het organiseren van de afstemming met maatschappelijke organisaties;

· Het voorbereiden van de ambtelijke en bestuurlijk overleggen waar PHS aan de
orde is (regulier MIRT-overleg najaar en voorjaar, andere overleggen);

· De relatie leggen met het vervolg op Elverding en eventuele andere relevante
beleidsonderwerpen, zoals bijvoorbeeld de Nationale Markt- en Capaciteits
Analyses3).

3 Integrale analyse als vervolg op de Landelijke Markt en Capaciteits Analyses Spoor, Wegen, regionaal OV en
Binnenvaart.

Pagina 14 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

Het primaire doel van dit werkpakket is het voorbereiden en begeleiden van het
proces van besluitvorming tot juni 2010 en om overeenstemming te bereiken voor
de besluitvorming in het Kabinet dat start in maart 2010. Dit betekent dat vanuit dit
werkpakket ervoor wordt gezorgd dat alle relevante en benodigde beslisinformatie
op het juiste moment beschikbaar is en dat op basis hiervan een advies wordt
geformuleerd. Daarnaast zal vanuit dit werkpakket de ambtelijke en bestuurlijke
afstemming worden gefaciliteerd en gevoed.

Per planstudie zal op hoofdlijnen de volgende beslisinformatie in het
besluitvormingsproces worden ingebracht:

· Overzicht van alternatieve sets van mogelijke oplossingen voor de varianten
6/Maatwerk en 6/6 en mogelijkheden routering goederenvervoer;

· Verschilanalyse(s);

· Resultaten inhoudelijke werkpakketten.

De prioriteit van PHS ligt in de periode tot en met oktober 2009 bij de uitvoering
van de benodigde studies (capaciteitsanalyse, kostenramingen, vervoeranalyse,
opzet MKBA). De procesarchitectuur van de planstudies (zie paragraaf 4.1) borgt
dat met alle relevante partijen in het betreffende gebieden en regio's ambtelijk
overleg plaatsvindt. Tussenresultaten zullen zo nodig in de halfjaarlijkse MIRT-
overleggen aan de orde komen.

Een uitgewerkte opzet van het proces om te komen tot de besluitvorming in het
Kabinet en de afstemming met betrokken partijen zal medio 2009 worden
opgesteld.

Pagina 15 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

3.3 Planning en onderlinge relaties werkpakketten
In onderstaande tabel is de planning voor de verschillende mijlpalen naar en in de
(politieke) besluitvorming aangegeven.

Mijlpaal Planning
PvA tot projectbesluiten 2010 definitief opgeleverd Januari 2009
Vervoersanalyse GV definitief Maart 2009
Tussenrapportage capaciteitsanalyse April 2009
Vervoeranalyses gebaseerd op de varianten 0, 1, 2a en 2b in April 2009
concept gereed

Definitieve versie Vervoeranalyse opgeleverd Juni 2009
Capaciteitsanalyse, kostenramingen en effectenanalyse in concept Oktober 2009
gereed.

Opzet bestuurlijke overleggen PHS tot zomer 2010 1 oktober 2009
Capaciteitsanalyse, kostenramingen en effectenanalyse definitief 1 Februari 2010
opgeleverd. MKBA in concept gereed
Definitieve beslisinformatie naar Kabinet t.b.v. kabinetsbesluit 1 maart 2010
Kabinetsbesluit naar Tweede Kamer 1 mei 2010
Politiek Besluit 1 bekrachtigd in de Tweede Kamer Eind juni 2010

In de onderstaande figuur zijn deze mijlpalen in de tijd weergegeven.

Figuur 3

Belangrijke Definitieve beslisinformatie
momenten om

informatie te delen. jan mrt mei juli sept nov jan mrt mei juli
2009 2010
PvA Concept beslisinformatie Stukken Stukken
naar naar TK
kabinet

Pagina 16 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

3.4 Doorkijk na zomer 2010

Na het eerste politieke besluit zijn, afhankelijk van het type maatregel(en) voor de
planuitwerking, per (cluster van) maatregel(en) in de tweede fase van de
planstudies de volgende trajecten mogelijk:

· (Verkorte) Tracéwet (MER) procedure;

· Procedure WRO;

· Kleinschalige infrastructuurmaatregelen die procedurevrij zijn.

Per planstudie zal de te volgen procedure vastgesteld worden. De verwachting is dat
voor het meerendeel van de planstudies de verkorte tracéwet procedure gevolgd zal
moeten worden. Elke planstudie zal echter zijn eigen dynamiek, planning en proces
van besluitvorming hebben. Op hoofdlijnen zal de samenhang van de planstudies
geborgd worden in relatie tot de dienstregelingsbehoeften in de periode 2012-2020.

De planning na 2010 is op hoofdlijnen als volgt:

Vanaf 2012 Gefaseerde invoering van de eerste stappen van een kwaliteitssprong d.m.v.
innovatieve benutting in dienstregeling 2012 (uit Rapport `Ruimte op de Rails' van
ProRail, NS en BRG van 4 september 2008).
2013 2019 Gefaseerde uitvoering projecten met bijbehorende procedures. Zo mogelijk eerder
bijvoorbeeld in het kader van Randstad Urgent.
Periode tot 2020 Stapsgewijze invoering van de kwaliteitssprong

Pagina 17 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

4 Organisatie PHS

4.1 Organisatie van de afstemming met externe partijen
VenW voert het programma uit in samenwerking met de regio's, ProRail, NS, BRG,
vertegenwoordigers van consumentenorganisaties, verladers en andere
deskundigen. De afstemming met deze partijen is als volgt vormgegeven.

Per planstudie is een `Werkgroep' geformeerd.
De functie van het Werkgroep is om de voortgang van de planstudies te bespreken
en de regionale (inhoudelijke) inbreng daarin te borgen. Voorzitter van het
Werkgroep is de VenW-projectleider van de planstudie. In de Werkgroepen zijn de
belangrijkste belanghebbende partijen vertegenwoordigd. Dit zijn ambtelijke
vertegenwoordigers van VenW en decentrale regionale overheden en
vertegenwoordigers van ProRail, NS en BRG.

Naast maandelijkse bijeenkomsten zal minimaal eens per kwartaal een bijeenkomst
georganiseerd worden met de `Afstemgroep'. In de Afstemgroep hebben alle
vertegenwoordigers van de spoorsector en regionale overheden uit de planstudie
werkgroepen zitting. Doel van de Afstemgroep is om gezamenlijk met direct
betrokkenen afstemming te hebben over het (besluitvormings-)proces rondom de
planstudies.

Naast de bovengenoemde overlegorganen zal afstemming met de betrokkenen
partijen zoveel mogelijk via de reguliere overlegstructuren plaatsvinden.

Voor de afstemming met aanpalende projecten zoals o.a. MIRT-verkenningen,
worden de reguliere MIRT-Gebiedsteams binnen VenW gebruikt.

Formele afstemming tussen rijk en regio vindt, mits dit past binnen de planning van
het nemen van projectbesluiten in juni 2010, zoveel mogelijk plaats via reguliere
ambtelijke en bestuurlijke overleggen (bijvoorbeeld het MIRT-overleg in het voor-
en najaar van 2009).

De voortgang van het programma zal tenslotte worden besproken tijdens de
reguliere (directeuren)overleggen tussen VenW en ProRail, NS en BRG.

Pagina 18 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

Figuur 4 In onderstaande figuur zijn de verschillende vormen van afstemming tussen de
Structuur van afstemming verschillende hiërarchische niveaus en betrokken partijen aangegeven.
en coördinatie.

k Rijk V&W Regio's Spoorsector
rlij 1 4 Voorzitters Raad van
u Kabinet
Opdrachtgever: Bestuur ProRail, NS,
Minister van V&W Regionale ...
Tweede Kamer 2 5
Bestu Bestuurders

---

Ged. opdrachtgever: Directeurenoverleg
Directeur Spoorvervoer Spoor
k (Inter)
ijl Ambtelijke
et Departementale vertegen-
vertegenwoordiging
b 7 woordiging
3 Opdrachtnemer: Sectorteam
Am Programma- Spoor
management PHS

---

Afstemgroep Proces en Uitvoeringsteams
Besluitvorming N , V gsteamo)

---

(ProRail, NS, BRG, KNV, (PR,Uitvoeri&nW, Regirkgroepen
InhoudelijkW, Regio)
(PR,UiStvoeri&ne We s
NS, V gsteam
Regio's, V&W) (PR, NS, V&aW, Rudio)
per pl nstegie
(PR, NS, V&W, Regio)
rs PL ProRail PL 1. Ministerraad
e Vervoeranalyse MKBA 2. AO's Tweede Kamer
k Programmamanagement
e 3. Interdepartementaal Overleg
Projectgroep Projectgroep 4. Bilaterale afstemming
rzo (NS met Projectgroep
e (ProRail met participatie 5. Bestuurlijk overleg
d participatie) van anderen)
n 6. Directeurenoverleg
O Vervoeranalyses Capaciteitsanalyses MKBA 7. Regio-overleg
8. Spooroverleg
Projectgroepen voor blokken uit Figuur 2 9. Ad hoc overleg

De belangrijkste kenmerken van de verschillende overlegvormen zijn:

1. Ministerraad: De Ministerraad wordt via de Minister geïnformeerd;

2. AO's Tweede Kamer: VenW houdt de Tweede Kamer door middel van
Voortgangsrapportages en het Algemene Overleg op de hoogte van de
voortgang van PHS;

3. Interdepartementaal Overleg: In samenhang met de Planstudie OV SAAL is er
een Interdepartementaal overleg met de ministeries van Algemene Zaken,
Financiën, LNV, EZ en VROM;

4. Bilaterale Afstemming: Wanneer nodig zal tussen de Minister en de Voorzitters
van de Raad van bestuur van ProRail en NS bilaterale afstemming plaatsvinden;

5. MIRT-Overleg: in mei en oktober vindt regulier MIRT-overleg plaats tussen de
Minister en gedeputeerden;

6. Directeurenoverleg; In het directeurenoverleg wordt maandelijks de voortgang
van PHS besproken;

7. Regio-overleg: Elke regio heeft de betrokkenheid met PHS naar eigen inzichten
georganiseerd. Vanuit PHS wordt aangesloten op deze regionale
organisatiestructuur;

8. Spooroverleg in werkgroepen: Tussen ProRail, NS, BRG en het
programmamanagement PHS vindt overleg plaats over de voortgang van de
werkzaamheden die de zij uitvoeren ten behoeve van PHS.

9. ad hoc afstemming met andere relevante partijen: Hierbij valt te denken aan
consumentenorganisaties uit het Locov, internationaal overleg e.d.
Pagina 19 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

5 Programmabeheersing

5.1 Communicatie

Uitgangspunt voor het programma is een zo groot mogelijke transparantie met
respect voor vertrouwelijke informatie. Voor bredere interne en externe
informatievoorziening wordt informatie zoals rapportages onder andere ter
beschikking gesteld via de website:

www.spoorambities.nl

Vanuit PHS zal halfjaarlijks (voorjaar en najaar) een voortgangsrapportages naar de
Tweede Kamer worden gestuurd.

Verder is er voor de direct betrokkenen bij PHS een digitaal kantoor via internet
beschikbaar.

De communicatie vanuit PHS met de omgeving (met name gemeenten langs de
verschillende corridors) vice versa, zal zoveel mogelijk via de regionale
vertegenwoordigers plaatsvinden.

Door VenW zal een omgevingsanalyse gemaakt worden om een beeld te krijgen van
het belang van de verschillende Gemeenten om te stimuleren dat er na de genomen
projectbesluiten géén grote discussies meer zijn over het maatregelenpakket.
5.2 Kwaliteit

In kwaliteitsborging van de op te leveren producten wordt als volgt voorzien:

· Collegiale toetsing binnen het project;

· Collegiale toetsing door niet betrokken deskundigen van de samenwerkende
partijen;

· Specifieke second opinions op deelproducten.

Voor enkele (tussen)producten uit de werkpakketten zal VenW zo nodig een externe
toets laten uitvoeren, expert-sessies organiseren e.d.. De volgende vormen van
externe toetsing/expertsessies zijn voorzien:

· Toets op de MKBA;

· Second opinion op vervoerwaarde analyses (o.a. inzet KIM);

· Expertteam op resultaten en aanbevelingen;

· Kostenramingen;

· Expertsessie(s) op bevindingen capaciteitsanalyses;

· Beoordeling conclusies externe effecten;

· Toets op procedures en risico's (HDJZ i.o. ProRail).
Pagina 20 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

5.3 Risico's en beheersmaatregelen

Intern VenW

PHS is samen met OV SAAL één van de beleidsprioriteiten 2009. In het kader van de
voortgangsrapportage aan DG en SG zullen vanuit PHS risico's tijdig worden
aangekaart.

ProRail, NS en BRG

PHS is onderdeel van de reguliere overleggen met NS en ProRail. Ook zal geregeld
met ProRail, NS en BRG op directeurenniveau afstemming plaatsvinden (DO-PHS)
om vertraging in de voortgang te voorkomen.

Elk kwartaal zullen voor PHS de risico's worden heroverwogen en
beheersingsmaatregelen worden vastgesteld. De eerstvolgende risico-inventarisatie
is gepland in januari 2009.

Pagina 21 van 22

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer | 16 februari 2009

Bijlage A Overzicht van de relatie van aanpalende projecten met het
programma

Project Relatie met PHS

Planstudie OV SAAL Planstudie OV SAAL maakt deel uit van het hoofdspoornet dat als totaal mede wordt
beschouwd in PHS. De ambities ten aanzien van hoogfrequent spoorvervoer hebben mede
betrekking op het OV SAAL project.
Motie Koopmans - In het kader van de motie Koopmans zijn afspraken gemaakt over verbetering van de
Pakket maatregelen spoordriehoek Zwolle, Groningen, Leeuwarden. Het betreft capaciteitsvergrotende
spoordriehoek Noord maatregelen, in zowel aanbod als infrastructuur en maatregelen ter verbetering van de
NL reistijden.

Randstad Urgent Planstudie OV SAAL en de corridor Den Haag Rotterdam maken deel uit van Randstad
Urgent. De ambities ten aanzien van hoogfrequent spoorvervoer hebben mede betrekking
op het OV SAAL project en de corridor Den Haag Rotterdam.
Actieplan Groei op De uitkomsten van de LMCA-Spoor zijn gekoppeld aan de hoofdpunten uit het Actieplan
het Spoor "Groei op het Spoor" wat tegelijk met de Beleidsbrief Netwerkaanpak is gepresenteerd. De
voorstellen uit het Actieplan "Groei op het Spoor" zijn met name bedoeld voor de korte
termijn tot 2012 en dienen in samenhang te worden gezien met de ambities voor de
langere termijn (2020), die volgen uit de LMCA-Spoor.
Dienstregeling- Het PHS is een werkprogramma dat erop is gericht de lange termijn ambities van het
ontwerp Kabinet ten aanzien van hoogfrequent spoorvervoer in 2020 waar te maken. Jaarlijks
wordt een nieuwe dienstregeling voor het spoor ontworpen. Hierbij zijn er eveneens
mogelijkheden om frequentieverhogingen door te voeren. In het programma zullen deze
ontwikkelingen in het dienstregelingontwerp worden gevolgd en meegenomen.
Implementatie Door VROM en VenW wordt nieuwe wetgeving voorbereid met geluidsproductieplafonds.
Geluid- Gestreefd wordt naar invoering vanaf 2009.
productieplafonds & Daarnaast worden op grond van de EU-implementatierichtlijn Omgevingslawaai
Actieplan Geluid actieplannen opgesteld voor gefaseerde reductie van te hoge geluidsbelastingen.
Basisnet Gevaarlijke Keuzes die gemaakt worden in het Basisnet gevaarlijke stoffen hebben een directe
Stoffen weerslag op de routeringsalternatieven voor het goederenvervoer.
ERTMS ERTMS wordt gezien als een "knop" om meer capaciteit te kunnen leveren. De
mogelijkheden van ERTMS worden betrokken bij de Planstudies.
De financiering van het ERTMS implementatieplan maakt geen deel uit van het
programma.

Pagina 22 van 22

dinsdag 14 april 2009