> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag
Openbaar Bestuur en
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Democratie
Democratie en Burgerschap
Postbus 20018
2500 EA Den Haag Schedeldoekshaven 200
2511 EZ Den Haag
Postbus 20011
2500 EA Den Haag
www.minbzk.nl
Contactpersoon
drs. J.B.A. Severens
T 070-4267188
joep.severens@minbzk.nl
Kenmerk
Datum 8 april 2009 2009-0000185964
Betreft Antwoorden op vragen van de Tweede Kamer over de bestrijding van Uw Kenmerk
2009Z04760
xenofobie, inclusief de bestrijding van antisemitisme
Hierbij doe ik u, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken, de Minister
van Justitie en de Minister voor Wonen, Wijken en Integratie, de antwoorden op
de schriftelijke vragen van de leden Leerdam (PvdA), Schinkelshoek ((CDA), Van
Haersma Buma (CDA), Van Baalen (VVD), Pechtold (D66) en de Wit (SP) inzake
de bestrijding van xenofobie, inclusief de bestrijding van antisemitisme toekomen.
DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES,
Mevrouw dr. G. ter Horst
Pagina 1 van 5
Datum
8 april 2009
Kenmerk
2009-0000185964
2009Z04760
Vragen van de leden Leerdam (PvdA), Schinkelshoek ((CDA), Van Haersma Buma
(CDA), Van Baalen (VVD), Pechtold (D66) en de Wit (SP) inzake de bestrijding
van xenofobie, inclusief de bestrijding van antisemitisme. (ingezonden 17 maart
2009)
1
Kent u de London Declaration of Combating Antisemitism opgesteld door
parlementariërs uit vele landen bijeen bij gelegenheid van de founding Conference
and Summit of the Inter-Parliamentary Coalition for Combating Antisemitism (16-
17 februari 2009 te Londen)?
Antwoord:
Ja.
2
Deelt u de opvatting dat de, door een groot aantal overheids- en particuliere
organisaties gesignaleerde, sterke toename van het aantal antisemitische
incidenten, inclusief antisemitische `hate crimes' en aanvallen gericht tegen
Joodse personen en bezittingen, en tegen religieuze, onderwijs- en andere
organisaties en instituties van de Joodse gemeenschap, een zeer zorgwekkende
ontwikkeling representeert temeer daar het gaat om een globaliserende
ontwikkeling waarbij het internet een effectief medium blijkt te zijn?
5
Kunt u een overzicht geven van ontwikkelingen in aantal en aard van
antisemitische incidenten in Nederland in de laatste 5 jaren?
Antwoord op vraag 2 en 5:
Zoals ook aangegeven in de antwoorden van de Minister voor Wonen, Wijken en
Integratie op de vragen over de toename van antisemitische incidenten (nr.
2009Z03821) is elke vorm van discriminatie verwerpelijk en elk antisemitisch
incident onacceptabel. Volgens de rapportage van het EU-Grondrechtenbureau1 is
er in Nederland in de periode 2001 2007 een dalende trend van antisemitische
incidenten waar te nemen. De cijfers van 2007 liggen zelfs aanzienlijk lager dan
alle jaren daarvoor. Uit het jaarverslag van het Meldpunt Discriminatie Internet
van 2007 blijkt dat er dat jaar ten opzichte van 2006 minder antisemitische
uitingen gemeld zijn, hoewel nog steeds meer dan in 2005. Tijdens de recente
oorlog in Gaza was er wel sprake van toegenomen spanning tussen groepen in de
Nederlandse samenleving, en werden er meer antisemitische incidenten gemeld in
de media.
1 Anti-Semitism, Summary overview of the situation in the European Union 2001-2008, February 2009, zie
http://fra.europa.eu/fraWebsite/home/pub_cr_antisemitism_en.htm.
Pagina 2 van 5
Datum
8 april 2009
Voorzover het EU-Grondrechtenbureau over gegevens uit andere lidstaten Kenmerk
2009-0000185964
beschikt, lijkt er in de EU een vergelijkbaar patroon zichtbaar: het aantal
antisemitische incidenten is gemiddeld afgenomen in de periode 2001-2007,
terwijl toenames van het aantal incidenten door de jaren heen vaak lijken samen
te vallen met het oplaaien van het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Het EU-
Grondrechtenbureau verwijst echter ook naar (Amerikaanse) onderzoeken in een
aantal EU-lidstaten, van de Anti-Defamation League2 en het Pew Global Attitudes
Project3, waaruit blijkt dat de acceptatie van antisemitische vooroordelen tussen
2004 en 2008 is toegenomen. Volgens het Pew Global Attitudes Project is deze
toename overigens ook te zien bij vooroordelen over moslims en leven die laatste
bij een groter deel van de bevolking dan antisemitische vooroordelen. Volgens dit
onderzoek bestaat er een sterke correlatie tussen beide: mensen die negatief
denken over joden, hebben vaak ook negatieve denkbeelden over moslims.
Zoals aangegeven in de beantwoording van de Kamervragen over een sterke
toename van antisemitische incidenten (Aanhangsel van de Handelingen,
vergaderjaar 2008-2009, nr. 1882) zijn de cijfers van de politie met betrekking
tot 2008 nog niet beschikbaar. Wanneer deze beschikbaar komen, wordt u
hierover geïnformeerd.
3
Deelt u de opvatting dat deze ontwikkeling soms culminerend in `genocidaal
antisemitisme' - des te zorgwekkender is waar deze door sommige regeringen
openlijk wordt gesteund en zelfs bevorderd?
Antwoord:
Nederland veroordeelt ten stelligste elke vorm van antisemitisme, zeker indien dit
fenomeen door een regering wordt getolereerd en/of bevorderd. De regering is
van mening dat actief beleid tegen elke vorm van discriminatie een wereldwijde
noodzaak is.
4
Bent u van oordeel dat deze ontwikkelingen zowel nationaal als in internationale
politieke en bestuurlijke fora om een omvattend actieprogramma tegen
antisemitisme en andere vormen van discriminatie vragen? Bent u bereid daartoe
nieuwe initiatieven te nemen, zoals door agendering in de EU Raad van Ministers?
6
Kunt u een overzicht geven van bestaande wetgeving en beleidsprogramma's op
nationaal en op gemeentelijk niveau die tot doel hebben antisemitisme en
andere vormen van discriminatie in zijn verschillende uitingsvormen te bestrijden
(o.a. via registratie en evaluatie van antisemitische en andere discriminerende
incidenten, educatie, etc.) en te bestraffen?
2 Attitudes Toward Jews in Seven European Countries, 10 februari 2009, zie
http://www.adl.org/Public%20ADL%20Anti-Semitism%20Presentation%20February% 202009%20_3_.pdf
3 Unfavorable Views of Jews and Muslims on the Increase in Europe, 17 september 2009, zie
http://pewglobal.org/reports/display.php?ReportID=262
Pagina 3 van 5
Datum
8 april 2009
7 Kenmerk
2009-0000185964
Kunt u aangeven op welke wijze Nederland aan zijn verplichtingen aangegaan
onder de Berlijn Declaratie (2004) van de OVSE ter bestrijding van antisemitisme
voldoet respectievelijk gaat voldoen?
8
Kunt u aangeven op welke wijze Nederland voldoet aan de oproepen neergelegd
in de Resolutie on remembrance of the Holocaust, antisemitism and racism,
aangenomen door het Europese Parlement op 27 januari 2005?
9
Kunt u aangeven op welke wijze Nederland uitvoering geeft aan Resolutie 1563
(2007) inzake de bestrijding van antisemitisme van de Parlementaire Assemblee
van de Raad van Europa, alsmede aan het Hate Speech Protocol van de
Convention on Cybercrime van de Raad van Europa?
Antwoord op vraag 4, 6, 7, 8 & 9:
In de Berlijn Declaratie van de OVSE uit 2004 committeren staten zich om zorg te
dragen voor een veilige omgeving, vrij van antisemitisme. Zoals ook aangegeven
in de antwoorden van de Minister voor Wonen, Wijken en Integratie op de vragen
over de toename van antisemitische incidenten (nr. 2009Z03821), kan in
Nederland iedereen die zich gediscrimineerd voelt voor hulp en bijstand terecht bij
een antidiscriminatiebureau, een klacht indienen bij de Commissie Gelijke
Behandeling, of aangifte doen bij de politie. Het onlangs aangenomen
wetsvoorstel gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen (ADV) (Kamerstukken
I, 2008/09, 31 439, nr. A) voorziet in toegang tot antidiscriminatievoorzieningen
door het hele land. Op rijksniveau vindt er op uitnodiging van het ministerie van
BZK regelmatig overleg plaats tussen de betrokken ministeries met als doel om
het rijksbeleid op antidiscriminatiegebied op elkaar af te stemmen. Daarnaast zet
het kabinet sterk in op het vergroten van de meldings- en aangiftebereidheid van
slachtoffers van discriminatie. In de zomer van 2009 zal er in dat kader een
publiekscampagne worden opgestart om burgers te informeren over de
mogelijkheden om discriminatieklachten te melden bij een ADV. De nadruk in de
campagne zal liggen op de boodschap dat het zinvol is om klachten te melden. De
politie en het OM voeren een actief opsporings - en vervolgingsbeleid met
betrekking tot discriminatie, iets waartoe de Resolutie 1563 (2007) inzake de
bestrijding van antisemitisme van de Parlementaire Assemblee van de Raad van
Europa staten oproept. Voor dit beleid wordt verder verwezen naar de
beantwoording van de Kamervragen over de recente golf van incidenten jegens
synagogen, de beschieting van een joodse instelling en een sterke toename van
antisemitische incidenten (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008-2009, nrs.
1880, 1881 en 1882). Overigens ligt het protocol uit 2003 bij het Cybercrime-
verdrag van de Raad van Europa, betreffende strafbaarstelling van racistische en
xenofobe daden nog voor uitdrukkelijke goedkeuring bij het parlement.
Het Europees Parlement heeft EU lidstaten op 27 januari 2005 opgeroepen om
alle daden van antisemitisme zonder voorbehoud te veroordelen en om onderwijs
over de Holocaust te versterken. Hiervoor wordt verwezen naar de beantwoording
Pagina 4 van 5
Datum
van de Kamervragen over de toename van antisemitische incidenten door de 8 april 2009
Minister voor Wonen, Wijken en Integratie (nr. 2009Z03821). Kenmerk
2009-0000185964
Ook op internationaal niveau zet Nederland zich sterk in om antisemitisme tegen
te gaan. In de onderhandelingen over een slotdocument voor de Durban Review
Conferentie een VN-conferentie over racisme die in april in Genève zal
plaatsvinden - maakt Nederland zich sterk voor expliciete aandacht voor
antisemitisme in de slottekst. Ook worden projecten ondersteund die
antisemitisme bestrijden in derde landen. Zo financiert de Nederlandse
ambassade in Moskou vanuit het Mensenrechtenfonds de (reizende) toonstelling
"Anne Frank- een geschiedenis voor vandaag" en een programma van bijgaande
activiteiten. Dit moet uiteindelijk leiden tot een betere kennis over de Holocaust
en toegenomen bewustzijn van discriminatie en xenofobie en onderlinge
vooroordelen bij jongeren in Rusland.
Agendering in de EU Raad van Ministers is op dit moment niet direct aan de orde.
Wel wordt in de Raad van Ministers in een breder kader gesproken over het
onderwerp gelijke behandeling.
Pagina 5 van 5
---- --
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties