Partij van de Arbeid

Den Haag, 9 april 2009

Bijdrage lid Depla (PvdA) aan Algemeen Overleg Veilige School

Gesproken woord geldt!

Veilig naar school en veilig op school. Dat is een voorwaarde voor een fijne schooltijd voor leerlingen en alle medewerkers op scholen. Een voorwaarde voor leerlingen voor een succesvolle schoolcarrière. In een onveilige omgeving kan je niet goed leren. Maar het is ook een voorwaarde voor leraren om goed les te kunnen geven. Veiligheid is dus geen extra taak maar een belangrijk onderdeel van de kwaliteit van het onderwijs op een school. En elke ouder wil ook niets liever dan dat hun kinderen zich veilig en thuis op school voelen.

Maar helaas zijn er ook leraren, ouders en leerlingen die daar anders over denken.

Voorzitter
Veilige scholen , is een kwestie van lange adem. Dus niet elk jaar nieuwe plannetjes maar zorgen dat afgesproken maatregelen ook daadwerkelijk praktijk worden. Tegen die achtergrond wil de PvdA de volgende punten aan de orde stellen .

Elke school heeft een veiligheidsplan
Scholen formuleren hun eigen veiligheidsbeleid en zijn verantwoordelijk voor de uitvoering daarvan. De PvdA-fractie vindt het belangrijk dat scholen veiligheidsplannen opzetten. Een categoraal gymnasium in Doetinchem is niet te vergelijken met een vmbo-school in Amsterdam. Daarom willen we geen uniforme veiligheidsplannen. Maar van papier worden scholen niet veiliger. Jaarlijks moeten de veiligheidsplannen met docenten en leerlingen en mogelijk ook met ouders besproken worden. Het motto moet zijn "Zo gaan we met elkaar om hier op school".

Is bekend hoeveel scholen al een verplicht veiligheidsplan hebben? Om een goed veiligheidsplan te maken is het belangrijk dat scholen de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel meten. De PvdA-fractie vindt het zorgelijk dat te weinig scholen deze metingen verrichten. De inspectie moet vooral kijken of scholen in de praktijk voor een veilig schoolklimaat zorgen. Alleen kijken of het op papier klopt zorgt niet voor veiligere scholen. Hoe beoordeelt de inspectie dit?

Pesten
De afspraken in het veiligheidsplan moeten niet alleen gericht zijn op het voorkomen van incidenten maar ook op het tegengaan van pesten op school. Pesten bederft de schooltijd van kinderen en maakt dat kinderen zich onveilig voelen. Daarnaast staat pesten vaak aan het begin van geweldsincidenten. Voor een veilige school moet pesten worden aangepakt. Het digitaal pesten neemt steeds meer toe. Structureel overleg met de providers om te komen tot een gecoördineerde en gezamenlijke aanpak van problemen rondom internetveiligheid, waaronder digitaal pesten, is voor de PvdA-fractie voorwaardelijk om scholen te ondersteunen bij het voorkomen van digitaal pesten. Vorig jaar hebben staatssecretarissen toegezegd in overleg te treden met de providers. Heeft dit overleg plaatsgevonden en wat heeft dit opgeleverd? Uit de praktijk blijkt dat een aanpak van providers wel mogelijk is. Met bijvoorbeeld You Tube kunnen scholen goed afspraken maken. Is het niet mogelijk dezelfde aanpak te kiezen als bijvoorbeeld bij telefonisch pesten. Met KPN zijn hier afspraken over, KPN treedt op en belt de beller terug met de boodschap dat het afgelopen moet zijn. Is een zelfde aanpak mogelijk bij digitaal pesten?

Niks onder de pet houden
Het registreren van incidenten moet een onderdeel zijn van het veiligheidsbeleid van de school. Docenten moeten niet het gevoel hebben er alleen voor te staan. Dit gebeurt als schoolleiding de incidenten uit angst voor goede naam onder de pet wil houden. Scholen moeten deze registratie gebruiken als instrument om het eigen veiligheidsbeleid te ondersteunen en te evalueren. Openheid over incidenten binnen de eigen schoolorganisatie is een eerste vereiste, bespreken van incidenten met leerlingenraden en medezeggenschapsraden hoort hierbij. Vorig jaar is afgesproken over te gaan op een verplichte registratie van incidenten. Er wordt nu gestart met een pilot in een aantal regio's. Duurt dit niet veel te lang en is het niet mogelijk sneller over te gaan tot een eenduidige objectieve registratie, zonder dat administratieve lasten van de school enorm toenemen. Graag uw reactie op manifest agressie en geweld van het FNV van 6 april . Voorzitter,
Ik krijg signalen dat docenten geen aangifte durven te doen omdat ze bang zijn voor represailles. Mensen kunnen anoniem aangifte doen als het gaat om sexueel geweld en sexuele intimidatie. De PvdA wil dat bij geweldsincidenten op school het ook mogelijk wordt dat schoolbesturen namens een slachtoffer anoniem aangifte kunnen doen. Graag uw reactie.

De PvdA wil nogmaals benadrukken dat een ieder van onze docenten afblijft. Daarom is vorig jaar afgesproken om de strafeis hoger te stellen bij geweld tegen docenten (parallel aan andere overheidsfunctionarissen). Kunt u aangeven hoe vaak zo'n hogere strafeis is gesteld?

Relatie met de politie

Slachtoffer niet van school
Als er iets fout gaat met een leerling moet hulpverlening snel in actie kunnen komen. Bij ernstige incidenten kan een leerling soms niet meer terugkeren naar de school. Scholen zijn verantwoordelijk een alternatieve onderwijsplek aan een leerling aan te bieden. Als dat niet lukt, zit een leerling thuis. De PvdA-fractie vindt dat iedereen een tweede kans verdient. De PvdA-fractie stelt voor, analoog naar het Amsterdamse model (in het VO het onderwijsschakelloket, in het PO de Noodprocedure), de samenwerkingsverbanden de opdracht te geven binnen de ontwikkeling van de één-loket-functie er voor te zorgen dat elke leerling op één passende school terecht kan. Dit voorkomt 'thuiszitters' en het risico dat telkens dezelfde onderwijsinstelling verantwoordelijkheid neemt. Soms komt het voor dat het slachtoffer van geweld de school moet verlaten ipv de dader omdat de ouders van de dader meewerken aan de overplaatsing naar een andere school. De PvdA vindt dat de veiligheid van de groep boven de vrije schoolkeuze van leerlingen en ouders die zich misdragen staat. In dat soort gevallen mogen ouders overplaatsing niet weigeren. (wel beroep als dit niet zorgvuldig gebeurt). Graag reactie staatssecretaris.

En schietpartij op school in Duitsland of VS
Een nachtmerrie voor elke ouder, docent of leerling. Na deze gruwelijke incidenten riepen een paar wetenschappers dat dit te voorkomen is als we vroegtijdig risicoleerlingen signaleren. Op de hoorzitting spraken twee wetenschappers die daar weinig van verwachtte. Een boel bureaucratie maar het voorkomt niet dit soort incidenten. Zorgen dat geweren niet voor handen zijn en van scholen geen bunkers maken. Want bunkers leiden tot bunkergedrag van leerlingen, zo begrepen we. Ik wil graag van de regering een brief waarin ze ingaat op dit soort vreselijke incidenten en of en welke maatregelen hier tegen te nemen zijn.

Geld
De regering geeft 90 miljoen euro per jaar uit aan veilige scholen. Wanneer wordt geëvalueerd of we dit geld op effectief inzetten?

[Preventie
Tenslotte, een veilige school valt of staat met "kennen en gekend worden". De menselijke maat. Ouders, leerlingen en docenten moeten hun school als hun school zien. De leerling moet centraal staan binnen het onderwijs, zij moeten geen nummer zijn. Ik wil afsluiten met op te merken dat conciërges erg belangrijk zijn voor een veilige school, zij zijn de oren en ogen van de schoolorganisatie en spelen een belangrijke rol in het voorkomen van agressie en geweld.

Veilig naar en veilig op school. Alle leerlingen verdienen dit. En de praktijk laat zien dat dit in alle buurten van Nederland haalbaar is. Dat vraagt wel een gezamenlijk inspanning. ]

Persvoorlichting Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid Plein 2
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
T 070 318 2694
E s.boting@tweedekamer.nl