Arnhem, 9 april 2009
Cito-medewerker Theo Eggen benoemd tot bijzonder hoogleraar
Universiteit Twente
`Kwaliteitverbetering toetsen mogelijk door algemeen geaccepteerd
kwaliteitbeoordelingssysteem'
Cito-medewerker prof. dr. ir. Theo Eggen heeft vandaag zijn intreerede
uitgesproken als bijzonder hoogleraar Psychometrische Aspecten van
Examinering aan de faculteit Gedragswetenschappen van de Universiteit
Twente. Hierin ging Eggen in op de kwaliteit van toetsen, waarbij hij
pleitte voor een algemeen geaccepteerd kwaliteitbeoordelingssysteem.
Hij deed aanbevelingen voor kwaliteitverbetering op drie onderdelen:
Aspecten die kwaliteit meten, beoordelen door menselijke beoordelaars
en computergestuurd adaptief toetsen.
De kwaliteit van een toets wordt beoordeeld op basis van procedurele,
inhoudelijke en psychometrische aspecten. Van veel toetsen die
dagelijks gebruikt worden is de kwaliteit niet op al deze aspecten
bekend. Eggen pleit er daarom voor om te zorgen dat er over alle drie
de aspecten informatie bekend is, om tot een goed eindoordeel over de
toets te komen. Daarnaast geeft Eggen in zijn intreerede aan dat
beoordelen door menselijke beoordelaars vaak een moeilijke zaak is. In
de praktijk zijn veel toetsen afhankelijk van het menselijk oordeel.
Het verdient volgens Eggen inspanning om de beoordeling sterker te
maken. Daarbij denkt hij onder andere aan het psychometrisch modeleren
van verschillen tussen de beoordelaars, training van beoordelaars en
de beoordeling zo objectief mogelijk te maken door keuze van de
toetsvorm. Ten slotte ziet Eggen bij kwaliteitverbetering van toetsen
een grote rol voor computergestuurd adaptief toetsen.
Computergestuurd adaptief toetsen
Eggen: `Indien toepasbaar, is computergestuurd adaptief toetsen een
mogelijkheid om de kwaliteit van toetsen te beheersen en te
verbeteren.' Bij adaptief toetsen is de inhoud van de toets optimaal
afgestemd op de persoon: iedereen krijgt een toets die het best past
bij zijn vaardigheidsniveau. De specifieke vragen die een kandidaat
krijgt worden mede bepaald door de antwoorden op eerder aangeboden
opgaven. Met adaptief toetsen is het mogelijk om toetsen met een grote
flexibiliteit naar inhoud en plaats en tijd van afname te realiseren.
Daarnaast is de efficiëntie van een adaptieve toets veel groter dan
die van een reguliere toets. Met adaptieve toetsen is ongeveer de
helft van het aantal opgaven nodig om met dezelfde nauwkeurigheid
uitspraken over de kandidaat te kunnen doen. Ten slotte wordt er met
een computergestuurde adaptieve toets beter gemeten omdat er een
psychometrisch model ten grondslag ligt aan de meting.
Eggen denkt dat computergestuurd adaptief toetsen wellicht een
positieve bijdrage kan leveren aan de vroegtijdige signalering van
dyslectische kinderen. Daarnaast ziet hij mogelijkheden bij het
vaststellen van het bereiken van de referentieniveaus, zoals
gedefinieerd door de commissie Meijerink in de doorlopende leerlijnen
voor rekenen en taal van primair tot hoger onderwijs.
De hoogleraar
Eggen ronde in 1977 zijn studie Toegepaste Wiskunde met als
specialisatie statistiek af aan de Universiteit Twente. Sinds 1986 is
Eggen als methodoloog werkzaam bij Cito in Arnhem.
Hij is betrokken (geweest) bij diverse onderzoeks- en
toetsontwikkelingsprojecten, zoals nationale peilingonderzoeken
(PPON), leerlingvolgsystemen (LVS), computergestuurde (adaptieve)
toetsen, hbo (pabo) toetsen en internationale consultancy projecten.
Zijn onderzoek heeft itemresponstheorie en computergestuurd adaptief
toetsen als belangrijkste aandachtsgebieden. Daarnaast geeft hij
training aan vakgenoten, vakspecialisten en geïnformeerde leken op het
gebied van onderwijskundig meten. Ook begeleidt hij afstudeerders en
promovendi.
Eggen is lid van adviesgroepen op het vakgebied en penningmeester van
de Nederlandse Vereniging voor Examens (NVE).
Cito
Cito maakt wereldwijk werk van goed en eerlijk toetsen en beoordelen.
Met de meet- en volgmethoden van Cito krijgen mensen een objectief
beeld van kennis, vaardigheden en competenties. Hierdoor zijn
verantwoorde keuzes op het gebied van persoonlijke en professionele
ontwikkeling mogelijk. Onze expertise zetten we niet alleen in voor
ons eigen werk maar ook om advies, ondersteuning en onderzoek te
bieden aan anderen.
Cito