Rijksuniversiteit Groningen

Dynamic and stochastic planning problems with online decision making. A novel class of models

Datum: 09 april 2009

Promotie: mw. M.L.A.G. Cremers, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Dynamic and stochastic planning problems with online decision making. A novel class of models

Promotor(s): prof.dr. M.H. van der Vlerk, prof.dr. W.K. Klein Haneveld

Faculteit: Economie en Bedrijfskunde

Nieuw model voor planningsproblemen

Marloes Cremers heeft in haar proefschrift een nieuw type model ontwikkeld voor een specifieke klasse van planningsproblemen op het gebied van routering en roostering. Gezien de complexiteit van dit soort problemen zijn geavanceerde probleemspecifieke heuristieken nodig om oplossingen van goede kwaliteit te krijgen. Hierbij dient een afweging gemaakt te worden tussen de mate van detaillering en acceptabele rekentijd.

Cremers bestudeerde twee planningsproblemen op het gebied van routering en roostering met behulp van wiskundige modellen en (numerieke) optimalisatie. Ten eerste een planningsprobleem voor een taxibedrijf voor het vervoer van zieken en gehandicapten waarbij ritten - deels al bekend, deels onzeker - al dan niet worden uitbesteed. Ten tweede een vergelijkbaar planningsprobleem voor een woningcorporatie waarbij bekende projecten en toekomstige spoedklussen moeten worden uitbesteed dan wel toegewezen aan eigen monteurs.

Kenmerkend voor beide problemen is dat er enerzijds nu planningsbeslissingen moeten worden genomen over de bekende serviceverzoeken (ritten/projecten) terwijl slechts probabilistische informatie over de relevante planningsperiode beschikbaar is, en er anderzijds gedurende de planningsperiode direct (online) gereageerd moet worden op binnenkomende serviceverzoeken. Cremers ontwikkelde een nieuw type model dat ideeën uit de onderzoeksgebieden stochastische programmering en online optimalisatie verenigt. Het model omvat twee stadia. In het eerste stadium worden de planningsbeslissingen gemodelleerd, in het tweede stadium de online beslissingen betreffende de binnenkomende serviceverzoeken. Hierbij zijn de verwachte toekomstige kosten van het tweede stadium bevat in de doelstellingsfunctie van het eerste stadium. Gezien de complexiteit van dit type problemen is gekozen voor een heuristische aanpak. Voor de deelproblemen zijn geavanceerde heuristieken ontwikkeld, waarbij de online problemen in het tweede stadium zijn geanalyseerd met behulp van simulatie. Voor het bepalen van goede eerste-stadium oplossingen is gebruik gemaakt van een genetisch algoritme.

Marloes Cremers (Eindhoven, 1979) studeerde econometrie en operations research aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek bij onderzoeksschool SOM van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde.