Waterschap Roer & Overmaas
kwaliteit Limburgse beken
Grondwater beïnvloedt kwaliteit Limburgse beken
De invloed van grondwater op de kwaliteit van het water in de
Limburgse beken is groot. Dat is het resultaat van het
onderzoeksproject WAHYD dat in opdracht van de Limburgse waterschappen
en de Provincie Limburg werd uitgevoerd door onderzoeksinstituut TNO.
WAHYD staat voor Waterkwaliteit op basis van Afkomst en HYDdrologische
analyse.
Door het onderzoek is meer inzicht ontstaan in de belasting van het
oppervlaktewatersysteem vanuit het grondwater. Verontreinigende
stoffen die in het verleden in de bodem terecht zijn gekomen kunnen
via het grondwater uiteindelijk in de beken terechtkomen. Inzicht in
de invloed van grondwater onder verschillende omstandigheden op de
oppervlaktewaterkwaliteit helpt bij de afweging van te nemen
maatregelen. Maatregelen zoals grondwaterpeilveranderingen, drainage
en mestmaatregelen kunnen beter worden beoordeeld op hun effect op de
belasting van het grond- en oppervlaktewater.
Belangrijk onderzoeksresultaat is dat de kwaliteit van het
oppervlaktewater afhangt van de kwaliteit van grondwater op
verschillende dieptes. Bij lage afvoer van de beek (in droge periodes)
wordt de beek alleen gevoed door het diepere grondwater. Naarmate de
afvoer toeneemt (natter weer), gaan het ondiepere en het bovenste
grondwater meedoen. Doordat de bovenste bodem- en grondwaterlagen het
sterkst zijn verontreinigd, komt de meeste verontreiniging in de beek
bij hoge afvoeren. Deze invloed van de bovenste grondwaterlagen is
vooral groot in Noord- en Midden-Limburg.
Verder is duidelijk geworden dat het tijd kost om de
grondwaterkwaliteit daadwerkelijk te verbeteren. Vooral in de
kalkgronden van Zuid-Limburg kan het tientallen jaren duren voordat
maatregelen, zoals beperking van bemesting, verbetering opleveren van
het grondwater en vervolgens van het oppervlaktewater. In Zuid-Limburg
kan sneller verbetering van de waterkwaliteit van de beek worden
bereikt door maatregelen te nemen tegen erosie. In de bovenste
bodemlaag bevinden zich veel vervuilende stoffen. Winst is te behalen
door de afspoeling daarvan naar de beek te beperken.