Rekenkamer Rotterdam

Behartiging gemeentelijke belangen in havenbedrijf door B enW grotendeels goed, in Multidiensten onvoldoende.

De gemeente Rotterdam heeft in verschillende ondernemingen een deelneming. In het havenbedrijf en Multidiensten vult zij haar aandeelhoudersrol op verschillende wijzen in. Hoewel het college te weinig oog heeft voor de maatschappelijke doelen van de deelneming in het havenbedrijf, behartigt het de overige belangen goed. De behartiging van de gemeentelijke belangen in Multidiensten is daarentegen onvoldoende. Dit concludeert de Rekenkamer Rotterdam in haar rapport Deelnemen en wegblijven. Aandeelhouderschap Havenbedrijf Rotterdam NV en Multidiensten BV.

De gemeente Rotterdam is per ultimo 2008 voor 75% eigenaar van het havenbedrijf en ontvangt jaarlijks ongeveer 40 mln aan dividend. Bij de invulling van het aandeelhouderschap hebben B enWte weinig oog voor de met de deelneming na te streven maatschappelijke effecten. Zij sturen weliswaar op het marktaandeel,maar het is onduidelijk wat daarmee moet worden bereikt.Andere vooraf gestelde inhoudelijke criteria waarmee het succes van de deelneming kan worden bepaald, zijn er niet.Wel hebben B enWvooral oog voor bedrijfsmatige indicatoren (zoals solvabiliteit, rendement en dividend). Op die punten behartigen B enWhet gemeentelijk belang goed. Hun handelen kan als een voorbeeld dienen voor andere deelnemingen. Een voorbeeld betreft het beloningsbeleid: met succes hebben B enWarbeidsvoorwaarden laten aanpassen.

Hier tegenover staat dat B enWhet gemeentelijk belang in Multidiensten onvoldoende behartigen. Deze holding faciliteert de uitvoering van het gemeentelijk werkgelegenheidsbeleid en boekte in 2005 een resultaat van 1 mln. B enWhebben ten aanzien van deze deelneming geen criteria geformuleerd op basis waarvan zij het succes van het aandeelhoudersschap kunnen vaststellen. Ook is er onvoldoende functiescheiding tussen de directie van Multidiensten en de gemeentelijke dienst Roteb. Bovendien pleegde Multidiensten door een late opstelling en deponering van de jaarstukken een economisch delict.

De rekenkamer heeft ook de informatievoorziening door B enWaan de raad beoordeeld. De informatie in de concernjaarstukken over álle deelnemingen is voor de raad ontoereikend om te kunnen beoordelen of B enWde publieke en financiële belangen in andere ondernemingen goed behartigen. Specifiek ten aanzien van het havenbedrijf hebben B enWde raad niet voorafgaand aan een aandeelhoudersvergadering over de voorgenomen inbreng geïnformeerd. Bij de verzelfstandiging van het havenbedrijf hadden B enWdeze toezegging wel gedaan.

De rekenkamer doet onder meer de aanbeveling aan de raad en B enWom heldere kritische factoren te formuleren aan de hand waarvan het succes van een deelneming kan worden bepaald. De raad werd ook aanbevolen eenduidige criteria op te stellen voor de bezoldiging van bestuurders van ondernemingen waarin de gemeente deelneemt. B enWwordt onder meer aanbevolen te zorgen voor een functiescheiding tussen Multidiensten en Roteb, en te zorgen voor een monitorsysteem en procedure waarmee de tijdige ontvangst van jaarstukken is gegarandeerd.

B enW nuanceren enkele conclusies. Zo stellen zij dat er tussen Multidiensten en Roteb geen belangentegenstelling is. Ook komen zij terug op de eerdere toezegging aan de raad om hem tijdig te informeren over de gemeentelijke inbreng in de aandeelhoudersvergadering van het havenbedrijf. B enWnamen de aanbevelingen ter harte,maar reageerden er niet expliciet op. De rekenkamer heeft in het nawoord gevraagd dit voorafgaand aan het debat met de raad, alsnog te doen.

Noot redactie: 8 april 2009 om 12.00 uur is het rapport digitaal beschikbaar: www.rekenkamer.rotterdam.nl. Informatie: mw. Corrie Stoute, tel. 010 - 417 22 42.
Minervahuis II, Meent 94 Postbus 70012 3000 KP Rotterdam telefoon: 010
- 4172242 ____________________