Gemeente Beuningen


Publieksinformatie over Q-koorts
Q-koorts in 2009
In 2008 is er in Nederland bij 1000 mensen Q-koorts vastgesteld. Dit waren vooral mensen uit Noordoost Brabant. In de regio Nijmegen ging het om 85 mensen. De ministeries van VWS (volksgezondheid, welzijn en sport) en LNV (landbouw, natuur en voedselkwaliteit) hebben maatregelen genomen om te voorkomen dat mensen ziek worden van Q-koorts. Het effect van deze maatregelen is nog niet duidelijk, maar zal blijken in de komende jaren. Voor 2009 verwacht de GGD dat er nog steeds mensen Q-koorts krijgen.

Welke maatregelen zijn al genomen?
Sinds juni 2008 bestaat er een meldingsplicht voor melkgeiten en
-schapenbedrijven als er tijdens de lammerperiode sprake is van meer dan 5% abortussen of verwerpingen. Melkgeiten, melkschapen, dieren op kinder- en zorgboerderijen worden, onder andere in Noord-Brabant en de regio Nijmegen, in de loop van 2009 tegen Q-koorts gevaccineerd. In samenwerking met de geiten- en schapensector ontwikkelde de VWA (voedsel en waren autoriteit) voor alle Nederlandse melkgeiten- en melkschapenbedrijven een belangrijk hygiëneprotocol om verspreiding van de Q-koorts bacterie te voorkomen.

Hoe kunt u Q-koorts oplopen?
Q-koorts is een ziekte veroorzaakt door een bacterie. Dieren kunnen deze bacterie overdragen op mensen. Geiten en schapen zijn voor de mens de belangrijkste bron van deze ziekte. De meeste bacteriën komen vrij tijdens en na de lammerperiode van besmette geiten of schapen. Andere dieren kunnen ook besmet zijn zoals runderen, honden, katten, teken, konijnen, duiven en andere vogels. Een mens loopt de bacterie meestal op via het inademen van besmet stof. Maar soms ook door het eten of drinken van rauwmelkse producten. Mensen kunnen elkaar onderling niet besmetten.

Welke klachten horen bij Q-koorts?
De meeste mensen met Q-koorts hebben geen klachten of een mild griepachtig ziektebeeld. Bij een ernstiger verloop begint de ziekte meestal acuut met heftige hoofdpijn en hoge koorts. Andere klachten zijn: koude rillingen, spierpijn, misselijkheid en braken, een longontsteking met een droge hoest en pijn op de borst. Soms veroorzaakt de bacterie een leverontsteking. De klachten treden gemiddeld twee tot drie weken na besmetting op. In 2007 en 2008 werden de meeste mensen ziek in de periode vanaf eind april tot begin juli.

Wat te doen bij klachten?
Herkent u bovenstaande klachten? Neem dan contact op met uw huisarts. De huisartsen en medisch specialisten in het werkgebied van de GGD Regio Nijmegen zijn geïnformeerd over de situatie. Zij kunnen beslissen of nader onderzoek nodig is. Meestal geneest Q-koorts vanzelf na één tot twee weken. Soms is behandeling met een antibioticum nodig.

Wat doet de GGD bij mensen met Q-koorts?
Q-koorts is een meldingsplichtige ziekte volgens de Wet Publieke Gezondheid. De arts en het laboratorium waar de infectie is vastgesteld, melden dit bij de GGD. Heeft de patiënt koorts, longontsteking of een leverontsteking gehad? Dan neemt de GGD contact op met de patiënt, na toestemming van de behandelaar. De patiënt krijgt voorlichting over Q-koorts. De GGD stelt een aantal vragen over waar de patiënt is geweest. Met de antwoorden probeert de GGD te achterhalen waar de Q-koorts kan zijn opgelopen. De GGD meldt deze mogelijke bronnen bij de VWA. Als het mogelijk is, doen zij hier onderzoek.

Buitenrecreatie
Q-koorts kan in heel Nederland voorkomen. Het risico voor mensen om ziek te worden is klein. Ook in gebieden waar Q-koorts vaker voorkomt. Er is dan ook geen reden om activiteiten te beperken. Er zijn maatregelen genomen met de bedoeling dat er minder Q-koorts bacteriën in de omgeving komen.

Evenementen met dieren
Er is geen reden om evenementen met dieren te vermijden. Niet alle dieren zijn besmet. Aan de buitenkant kan je niet zien of een dier de Q-koortsbacterie bij zich draagt. Een normale hygiëne, zoals handen wassen na contact met dieren, is altijd belangrijk. Dit is ook ter voorkoming van andere dier op mens overdraagbare ziekten.

Bezoek aan kinderboerderijen
De schapen en geiten op de kinderboerderijen worden in 2009 in heel Brabant en ook in de regio Nijmegen gevaccineerd tegen Q-koorts. Kinderboerderijen beschikken over een hygiënecode van de VWA. De meeste kinderboerderijen volgen deze hygiënecode. Er is geen reden om een kinderboerderij te mijden. Een normale hygiëne is altijd belangrijk.

Vragen of meer informatie?
Voor aanvullende vragen kunt u de website van de GGD bezoeken: www.ggd-nijmegen.nl of contact opnemen met de afdeling Infectieziektebestrijding van de GGD Regio Nijmegen, via tel. (024) 329 71 26 op ma. t/m vrij. van 8.30 - 17.00 uur of een vraag stellen via e-mail infectieziekten@ggd-nijmegen.nl.

Op de website van het RIVM staat een lijst met veelgestelde vragen: www.rivm.nl/cib onder infectieziekten A-Z > Q > veelgestelde vragen. Informatie over de maatregelen in de dierensector kunt u vinden op www.minlnv.nl > dierziekten > overige dierziekten > Q-koorts.