Gejaagd door de maagd
De Diana-tapijten van het Rijksmuseum
13 maart - 20 september 2009
De Diana-tapijten worden voor het eerst in het kader van Rijksmuseum
Maastricht als serie van 6 aan het publiek getoond. In 2006 verwierf
het Rijksmuseum, Amsterdam drie wandtapijten met thema's uit Ovidius'
Metamorphosen, die deel uitmaken van een serie waarvan het museum er
al drie in bezit had. Het aankoop van de wandtapijten werd mede
mogelijk gemaakt door de BankGiro Loterij en de Vereniging Rembrandt.
De wandtapijten zijn in de jaren negentig van de 16de eeuw ontworpen
door Karel van Mander, die afkomstig was uit Meulebeke in
West-Vlaanderen, maar vooral bekend werd nadat hij naar Haarlem was
verhuisd. Het geheel werd geweven in Delft, in het atelier van
François Spiering, die eveneens een Zuid Nederlands immigrant was.
Spiering greep zijn kans in een tijd waarin de Brusselse en andere
Vlaamse werkplaatsen het moeilijk kregen vanwege de oorlogshandelingen
met Spanje. Nederland was ondanks de Tachtigjarige oorlog een
welvarend land.
De Diana-reeks vormt de absolute top in de Nederlandse
wandtapijtkunst. Vaak is de tekst van de Metamorphosen tot in de
kleinste details nauwkeurig gevolgd. Het dramatisch einde is niet
zelden in verstopt dan wel weggelaten. Met de gruwelijke straffen
die de godin Diana aan stervelingen uitdiende wordt de kijker niet
lastig gevallen. De vertellingen van Ovidius zijn als elegante
sprookjes uitgebeeld. In de tentoonstelling wordt ook aandacht besteed
aan de restauratie van de wandtapijten, die in 2008 werd uitgevoerd.
Gejaagd door de Maagd is ook de afscheidstentoonstelling van Mevrouw
Ebeltje Hartkamp-Jonxis, die in december 2008 afscheid nam als
conservator textiel van het Rijksmuseum, Amsterdam. Zij maakte onder
andere naam met de wetenschappelijke catalogus European Tapestries in
the Rijksmuseum (Amsterdam 2004). Ter ere van haar wordt in juni 2009
in het Bonnefantenmuseum een wetenschappelijk symposium georganiseerd,
waarin internationale specialisten in zullen gaan op Diana in de
Europese kunst in de 16de eeuw, in het bijzonder op wandtapijten.
Een catalogus, Geweven mythen. Ovidius' Metamorphosen en de
Diana-tapijten van het Rijksmuseum, verschijnt n.a.v. de
tentoonstelling Gejaagd door de maagd. De Diana-tapijten van het
Rijksmuseum. Het boek toont uiteraard alle zes de tapijten uitvoerig,
met veel details, waaronder een aantal paginagroot. Daarnaast plaatst
Ebeltje Hartkamp-Jonxis,de auteur, ze in hun tijd, gaat ze in op de
godin Diana en haar verering in m.n. de 16de eeuw (de tapijten dateren
van rond 1600), en op de ontwerper, maker en afnemers.
Ook verkrijgbaar in het Engels: Weaving Myths. Ovid's Metamorphoses
and the Diana Tapestries in the Rijksmuseum
De tentoonstellingen Jordaens - The Making of a Masterpiece en
Gejaagd door de Maagd - De Dianatapijten van het Rijksmuseum zijn tot
stand gekomen in het kader van Rijksmuseum Maastricht, de unieke
alliantie tussen Rijksmuseum en Bonnefantenmuseum Maastricht, die in
maart 2007 werd beklonken voor de periode van 2008-2012.
Bonnefanten Museum Maastricht