Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie

27 maart 2009

Burger is onbekend met macht hoogste Europese rechter

Nederlands recht wordt steeds meer beïnvloed door Europees Hof van Justitie

Het Europese Hof van Justitie is niet alleen verantwoordelijk voor de belangrijkste machtsverschuivingen binnen de EU, ook het leven van de gewone burger wordt in toenemende mate beïnvloed door de uitspraken van deze hoogste Europese rechter. Vreemd genoeg beseffen slechts weinigen dit, stelt jurist Allard Knook. Knook promoveert op 1 april aan de Universiteit Utrecht.

De impact van beslissingen van het Europese Hof van Justitie op het leven van de gewone Europese burger is groot. In zijn proefschrift geeft Knook uiteenlopende voorbeelden, zoals uitspraken over het publiceren van privé-gegevens op internet, het recht om te staken en het gebruik van tabaksproducten of voedingssupplementen.

Grootste Europese speler

'Het is merkwaardig dat het Europese Hof van Justitie zo weinig bekend is bij het grote publiek', aldus Knook, 'terwijl de verhoudingen tussen Brussel en de lidstaten steeds meer bepaald worden door de uitspraken van dit Hof. Ook de onderlinge verhoudingen tussen de Europese instellingen worden steeds meer door het Hof van Justitie gedicteerd.' Als voorbeeld noemt hij het Europees Parlement, dat veel machtiger is dan voorheen. 'Dit is niet zozeer het werk van de politieke leiders binnen de EU, zoals ze dat zelf graag willen doen geloven, maar het gevolg van enkele baanbrekende uitspraken van het Hof'.

President Obama

President Obama, die volgende week zijn eerste staatsbezoek aan Europa brengt, zou volgens Knook eigenlijk het Europese Hof in Luxemburg moeten bezoeken. Knook: 'Het lijkt er immers op dat de echte Europese machthebbers in het Hof van Justitie zitten.'

Invloed op Nederlands recht

Daarnaast wordt volgens Knook vrijwel het gehele Nederlandse recht in toenemende mate beïnvloed door uitspraken van het Europese Hof van Justitie. Knook: 'Voor het vaststellen van onze grondrechten kijken we bijvoorbeeld vooral naar de Nederlandse Grondwet en het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens. Maar volgens het Hof van Justitie kan de burger zich ook op allerlei EU-grondrechten beroepen. Zelfs in zaken die nauwelijks iets met het Europese recht te maken hebben.'

Weblog

Knook pleit voor meer bekendheid met het werk van het Europese Hof en de impact daarvan. Om zijn pleidooi kracht bij te zetten is hij drie jaar geleden een weblog (http://ecjblog.com) begonnen, waarop hij de belangrijkste uitspraken van het Hof van Justitie bespreekt en dat inmiddels wereldwijd veel bezoekers trekt.

Focusgebied 'Origins and Impacts of Institutions'

De Universiteit Utrecht heeft haar toponderzoek gebundeld in vijftien focusgebieden. Met deze focusgebieden wil de Universiteit Utrecht hoogwaardig onderzoek stimuleren en bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Het hierboven beschreven onderzoek valt binnen het focusgebied 'Origins and Impacts of Institutions'. Hierin wordt onderzoek gedaan naar de historische ontwikkeling van de maatschappij en de instituties vanaf de oudheid tot heden, en naar de invloed die instituties hebben op de sociale en economische ontwikkeling van de westerse, met name Europese samenleving. Meer informatie is te vinden op www.uu.nl/focusgebieden.

Promotie

Allard Knook (faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie, departement Rechtsgeleerdheid) promoveert op 1 april om 16.15 uur in het Academiegebouw, Domplein 29 te Utrecht.