Dexia Bank
Microkrediet, in crisistijden meer dan ooit nodig
31/03/2009
1,5 miljoen Belgen onder de armoededrempel
Moet men in Bangladesh leven om arm te zijn ? Neen. Het microkrediet
is dan misschien wel ontstaan in Bangladesh, waar Muhammad Yunus, de
Nobelprijs voor de Vrede van 2006, de Grameen Bank oprichtte. Maar ook
in België bestaat er armoede. Anderhalf miljoen Belgen leven onder de
armoededrempel . Velen kunnen geen beroep doen op het systeem van
bankkredieten : mensen die op de zwarte lijst staan van de Nationale
Bank, werklozen, zelfstandigen die failliet zijn gegaan, de zogenaamde
"working poors" of een jonge academicus die zijn eigen kleine
onderneming wil oprichten maar geen waarborg kan voorleggen aan de
bankier. Al die mensen kunnen geen beroep doen op traditionele
bankkredieten. Gelukkig vormen deze elementen geen
uitsluitingscriteria voor de organisaties die microkredieten
verstrekken.
Coöperatieve vennootschappen met sociaal oogmerk Hefboom (actief in
Vlaanderen en Brussel) en Crédal (actief in Wallonië en Brussel) zijn
de belangrijkste marktspelers op het vlak van microfinance in België.
Crédal is al sinds het begin van de jaren 2000 actief in dit domein,
en Hefboom sinds eind 2007. Zij bestrijken samen 95% van de markt voor
microkredieten .
Deze twee organisaties pakken de problemen van uitgesloten personen op
een constructieve manier aan. Hefboom en Crédal werken niet volgens de
klassieke financiële principes. Een van hun originele kenmerken, die
precies de succesfactor vormt van de sociale microkredieten in België,
is de begeleiding en het advies vóór en na het verstrekken van het
krediet.
De verstrekking van microkredieten neemt in België twee vormen aan:
- met het microkrediet, van maximum 12.500 euro, kan men zijn eigen
zeer kleine onderneming opstarten en zorgen voor zijn eigen
werkgelegenheid. Zonder inbreng van een waarborg, met een rentevoet
van 5% die niet afhangt van marktvoorwaarden en met begeleiding op het
terrein. Dit microkrediet wordt verstrekt door Crédal in het
Franstalige landsgedeelte sinds 2001 en sinds eind 2007 door Hefboom
in Vlaanderen. Het product wordt verdeeld door Hefboom en Crédal, in
samenwerking met het Participatiefonds.
- het begeleid sociaal krediet is een sociaal consumentenkrediet van
500 tot 10.000 EUR. Het is bestemd voor particulieren die een
consumptiegoed willen verwerven om hun levensomstandigheden te
verbeteren. Dit krediet werd 5 jaar geleden gelanceerd en wordt
momenteel enkel verstrekt door Crédal. Het gaat om een voor België
uniek project en is een van de eerste in zijn soort in Europa. Hefboom
wil hiermee binnenkort van start gaan in Vlaanderen.
Deze twee soorten kredieten zijn voornamelijk bestemd voor personen
die niet in aanmerking komen voor bankkredieten.
In 2008 kenden Hefboom en Crédal in totaal 330 van deze twee soorten
kredieten toe: 110 microkredieten aan zelfstandigen en 220 sociale
consumentenmicrokredieten aan particulieren In totaal ging het om
1,388 miljoen euro.
110 microkredieten om een eigen bedrijfje te beginnen
Welk soort van activiteiten werden gefinancierd met een microkrediet?
Mini-crèches, een rondrijdende bakkerij, een boekhandel
gespecialiseerd in boeken over kinderen, de activiteit van een
geluidsingenieur, een organisator van evenementen, een taxi-woman, een
steenkapper, een ondernemer gespecialiseerd in boringen in de
bouwsector, schilders in de bouwsector, ambachtslui enz.
Dankzij deze 110 microkredieten werden dus op zijn minst 110 banen
gecreëerd. Elke gefinancierde onderneming levert immers gemiddeld 1,4
nieuwe baan op. Zonder microkredieten zouden de meeste van deze
personen werkloos gebleven zijn. De persoonlijkheid van de
micro-ondernemer, vooral dan zijn beheerscapaciteiten, ongeacht of hij
nu een kunstenaar is, of een telefoonwinkel, een restaurant of een
kleinhandelszaak runt, is bepalend voor het welslagen van het project.
Van deze 110 microkredieten werden er 84 toegekend door Crédal en 26
door Hefboom.
Hefboom sloot zodoende zijn eerste activiteitsjaar in het domein van
het microkrediet boven de verwachtingen af. Dat bevestigt dat ook in
Vlaanderen microkredieten tegemoetkomen aan een behoefte. 53% van de
micro-ondernemers die werden gefinancierd door Hefboom waren afkomstig
uit West- en Oost-Vlaanderen, 60% was mannelijk en 42% was voordien
werkloos. De meeste van deze micro-ondernemers waren tussen 18 en 39
jaar oud (76%).
Wat het franstalig landsgedeelte betreft (Crédal), 66% van de
micro-ondernemers waren vroeger steuntrekkers, 30% oefenden reeds een
zelfstandige activiteit uit, 60% zijn mannen en 30% zijn jonger dan 30
jaar. Het hoogst behaalde diploma is voor 70% het diploma van hoger
middelbaar onderwijs en 36% van de micro-ondernemers zijn
gedomicilieerd in Brussel.
220 sociale consumentenkredieten voor de aanschaf van een onmisbaar goed
Van deze 330 kredieten kende Crédal 220 sociale consumentenkredieten
toe, een activiteit die een steile opgang beleeft. Dankzij het sociaal
krediet kan men een tweedehands wagen kopen, werken laten uitvoeren in
zijn woning, meubels, huishoudtoestellen of een pc aankopen, zijn
gezondheidszorg financieren enz. Een dergelijk klein krediet kan de
leefomstandigheden van een heel gezin verbeteren. 71% van deze door
Crédal verstrekte kredieten ging naar Wallonië, 29% naar Brussel, en
voornamelijk naar vrouwen (56%). 70% van de aanvragen kwam van
steuntrekkers. 43% van de aanvragers was alleenstaand en 27% was
alleenstaand met een gezin. 69% van de aanvragers had een maandelijks
gezinsinkomen van minder dan 990 euro. Merk op dat het aantal
schadegevallen voor sociaal begeleide kredieten bijzonder goed onder
controle is.
En de crisis?
Die is nog niet te merken aan de cijfers voor 2008. Maar hoe ziet de
toekomst eruit?
In de recessie waarin ons land momenteel zit, zijn sociale
microkredieten meer dan ooit nodig. Volgens de organisatie PlaNet
Finance^ , "zal de markt gedragen worden door een sterke vraag
vanuit de landen uit het noorden, met name in Europa, waar binnen
enkele maanden de werkloosheid ervoor zal zorgen dat de mensen weer
zelf de handen uit de mouwen gaan steken." Zal de crisis ook leiden
tot de toename van de onbetaalde vervaldagen? Dat zou kunnen. Maar, de
begeleiding en het advies dat de kredietnemer geboden wordt, samen met
een aangehouden waakzaamheid ten aanzien van meer gevoelige
activiteitssectoren - zoals bijvoorbeeld de horeca - zouden evenwel de
risico's moeten kunnen beperken.
De steun van Dexia Foundation Belgium vzw
Dexia Foundation steunt de verstrekking van sociale microkredieten als
sinds 2005. De Foundation verleent werkingstoelagen aan Hefboom en
Crédal en stelt hun ook vrijwilligers ter beschikking. Het gaat om
werknemers en gepensioneerden van Dexia die een deel van hun vrije
tijd en hun knowhow in dienst stellen van de microkredieten. Dexia
Foundation ziet zijn mecenaatsopdracht op lange termijn. De steun van
de Foundation aan het verstrekken van sociale kredieten houdt dus
stand ondanks de bankencrisis.
Wat is Hefboom?
Hefboom is een organisatie die krediet en advies verstrekt aan
duurzame initiatieven in Vlaanderen en Brussel. Bijzondere interesse
gaat daarbij uit naar organisaties en projecten die focussen op de
opleiding en tewerkstelling van kansengroepen.
Hefboom wenst ook een rol te spelen in het toeleiden van kwetsbare
ondernemers naar zelftewerkstelling door hen krediet te verlenen en
hen te begeleiden.
Hiervoor heeft Hefboom een partnerschap afgesloten met het
Participatiefonds en Dexia Foundation Belgium, waarbij samengewerkt
wordt rond het kredietproduct de `Solidaire Lening'. Dit partnerschap
streeft naar een aangepast financieringsaanbod voor
(kandidaat-)ondernemers die geen financiering vinden in het
traditionele bankcircuit voor de opstart of uitbouw van hun
micro-onderneming.
Een Solidaire Lening aanvragen kan via solidairelening@hefboom.be of
via 02/265.01.61, meer info op www.hefboom.be
Contactpersoon pers :
Dirk Dalle (dirk.dalle@hefboom.be, 0486/63.29.53).
Wat is Crédal?
Crédal is een instelling die alternatieve kredieten verschaft, en werd
opgericht in 1985. Ze financiert verenigingen en ondernemingen in de
sociale economie (solidaire kredieten), personen die niet terecht
kunnen bij banken en die een zelfstandige activiteit willen opstarten
(microkredieten) of goederen willen verwerven die onontbeerlijk zijn
voor hun levenskwaliteit (begeleid sociaal krediet).
Crédal is een coöperatieve vennootschap, waarvan het kapitaal, dat
momenteel meer dan 12 miljoen euro bedraagt, in handen is van meer dan
1.380 coöperanten. Die coöperanten - particulieren, bedrijven,
instellingen, ngo's enz. - hebben ervoor gekozen om hun geld op een
transparante en solidaire manier te beleggen...
Zijn financiële activiteiten vallen uiteen in drie onderdelen:
* kredietverlening en risicofinanciering voor projecten in de
sociale economie (banencreatie voor kwetsbare personen,
gezondheidscentra, permanente opleiding, sociale huisvesting,
eerlijke handel...);
* microkredieten voor personen die voor hun eigen werkgelegenheid
willen zorgen, maar geen toegang hebben tot de traditionele
bankkanalen;
* sociale consumentenkredieten voor personen met financiële
moeilijkheden en met welbepaalde behoeften (bij voorbeeld de
aankoop van een wagen voor een werkloze die werk wil vinden en
niet in aanmerking komt voor een aangepast bankkrediet).
In 2008 werden niet minder dan 156 solidaire kredieten, 84
microkredieten en 220 begeleide sociale kredieten verstrekt, waardoor
tal van mensen of bedrijven een baan konden creëren, uitbouwen of
vrijwaren.
Voor alle aanvullende info: www.credal.be
Contactpersonen pers :
Bernard Horenbeek (bernard.horenbeek@credal.be - 010/48.34.70)
Julie Janssens (julie.janssens@credal.be - 0493/51.87.33)
Wat is Dexia Foundation Belgium vzw?
Dexia Foundation Belgium is een vzw die in 2005 werd opgericht om alle
activiteiten inzake sociaal mecenaat van Dexia in België te bundelen.
De rode draad van de Foundation is de ondersteuning van de
solidariteit.
De Foundation heeft twee grote actieterreinen:
* Maatschappelijke integratie: via microkredieten en begeleide
sociale kredieten;
* Welzijn: via de steun aan afdelingen voor palliatieve zorg in
ziekenhuizen;
Website: www.dexiafoundation.be
Contactpersoon pers:
Alexandra Van Hemeldonck (alexandra.vanhemeldonck@dexia.com,
02/222.76.00)
Persdienst Dexia (pressdexia@dexia.com , 02 213 50 81)
_______________________
Het criterium dat in België wordt gehanteerd om het armoederisico
te meten, is de drempel van 60% van het nationaal mediaan equivalent
inkomen., d.w.z. minder dan 860 euro per maand voor een alleenstaande
en minder dan 1.805 euro per maand voor een gezin van 4 personen (FOD
Economie- Directoraat-generaal voor Statistiek en economische
informatie, EU-SILC 2006).
Cf Cahier Financité n°5, "Le microcrédit en Belgique: naissance,
état des lieux et futur", maart 2008. Merk op dat het Belgische model
voor microkredieten niet overeenstemt met dezelfde definitie in
Europa, met name wat het maximumbedrag van het microkrediet aangaat
(België: 12.500 euro, Europa: 25.000 euro)
Organisatie van internationale solidariteit, met als opdracht de
armoede wereldwijd terug te dringen door de ontwikkeling van
microfinance.