UMC Utrecht


Groot vaccinatieonderzoek onder ouderen

In Almere start op maandag 30 maart aanstaande een grootschalig vaccinatieonderzoek naar de werkzaamheid van een vaccin tegen de pneumokokkenbacterie. In totaal zal een groep van 85.000 mensen van 65 jaar en ouder in heel Nederland meedoen aan het onderzoek. In de regio Almere krijgen ruim 11.000 senioren een brief met informatie. Deze senioren zijn door hun eigen huisarts geselecteerd voor mogelijke deelname.

Eén op de honderd 65-plussers krijgt een ernstige infectieziekte veroorzaakt door deze bacterie, zoals longontsteking, hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging. De sterfte veroorzaakt door pneumokokken bij 65-plussers die ziek zijn geworden door een infectie bedraagt 30 tot 50% bij risicopatiënten.

Het onderzoek heet CAPITA (Community Acquired Pneunomia Immunization Trial) en duurt drie jaar. Het Julius Centrum, onderdeel van het UMC Utrecht, coördineert de studie. Het is een dubbelblind placebo-gecontroleerd onderzoek. De helft van de deelnemers krijgt een placebo zonder werkzame stoffen toegediend, de andere helft het onderzoeksvaccin. Na gebleken effectiviteit van het vaccin, zal deze groep kunnen kiezen om alsnog te worden gevaccineerd. Het te onderzoeken vaccin is het zogenaamde 13-valente pneumokokken conjugaat vaccin. Dit is een uitgebreidere versie van het 7-valente pneumokokken conjugaat vaccin, een vaccin dat in 2006 is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma voor kinderen.

Aan het onderzoek zullen 85.000 ouderen (65-plussers) in een groot aantal regio's moeten deelnemen om significante (betrouwbare) resultaten te krijgen. In het najaar van 2008 hebben al duizenden mensen deelgenomen aan het onderzoek. Naast het vaccinatieonderzoek in Almere wordt het onderzoek ook in andere plaatsen in Nederland opgezet waaronder Amsterdam, Leeuwarden, Groningen, Apeldoorn, Arnhem, Nijmegen, Weert en Maastricht. De selectie van deelnemers gebeurt zorgvuldig in samenwerking met huisartsen. Deelnemers krijgen het pneumokokkenvaccin of de placebo op een vaccinatiecentrum bij hen in de buurt in de periode april tot en met september.

Het CAPITA-onderzoek wordt gefinancierd en mede mogelijk gemaakt door het farmaceutische bedrijf Wyeth.

De internationale World Health Organization heeft een positief advies uitgebracht over het vaccineren van ouderen tegen pneumokokken. De meeste Europese landen hebben dit advies al opgevolgd. De Gezondheidsraad heeft in 2003 de minister geadviseerd om nader onderzoek te verrichten in Nederland voor pneumokokken vaccinatie voor ouderen in het Rijksvaccinatieprogramma op te nemen. vrijdag 27 maart 2009