PH.Nieuwsbrief 340
INDICATIESTELLING BESTAAT IN ALLE LANDEN
Vraaggestuurde zorg, zorg op maat, één zorgloket en persoonsgebonden budgetten zijn mogelijk dankzij indicatiestelling. Dat blijkt uit bestudering van de chronische zorg in West Europa, Amerika en Canada. Tussen de landen bestaan wel verschillen in 1. Breedte van het te indiceren pakket ( Alleen zorg? Ook wonen, werk, inkomen, onderwijs?), de setting (meestal zijn indiceren en zorgtoewijzing in één onafhankelijke organisatie ondergebracht), de reikwijdte (meestal voor gehandicaptenzorg tot 65 jaar en voor ouderen vanaf die leeftijd) en de gebruikte meet instrumenten om de zorgbehoefte te bepalen (vaak geschreven in de ICF taal of met begrippen van revalidatie-artsen). Deze kennis kwam naar voren in lezingen van de New Yorkse hoogleraar ouderenzorg Dennis Kodner, Juliusonderzoeker Johan Eijlders en NPCF beleidsman Jan Coolen. Zij spraken op het congres Recente Ontwikkelingen in Indicatiestelling in Awbz en Wmo. Dat vond plaats op vrijdag 27 maart in de Domus Medica, het Utrechtse hoofdkantoor van de KNMG. Aan het congres namen Staatssecretaris Jet Bussemaker, KNMG voorzitter Arie Nieuwenhuyzen Kruseman, UMC Utrecht bestuurder Herman Bol en 300 andere deelnemers uit het hele land deel. Het stond onder de voortreffelijke leiding van Julius programmaleider onderzoek chronische zorg dr Wynand Ros. Eijlders en Coolen pleitten vanwege de internationale bevindingen voor het scheiden van gehandicaptenzorg en ouderenzorg. De eerstgenoemde zou over kunnen naar de WMO. Want bij gehandicapten is integratie met onderwijs, wonen en werk van belang. Daarover weten gemeenten veel. Ouderenzorg zou naar de Zorgverzekeringswet kunnen. Vanwege hun vaak multipathologie ligt de relatie met de eerstelijn en ziekenhuizen voor de hand. Je treft de Power Point Presentaties van de genoemde en andere congressprekers aan op
BUSSEMAKER WIL ÉÉN LOKET VOOR ZORG, WELZIJN, HUISVESTING EN WERK
Yannar (50) is een vrouw met een rugaandoening. Zij heeft behoefte aan hulp bij opstaan en zitten, een scootmobiel, een aangepaste woning en hulp bij het huishouden. Omdat zij in Doetinchem woont, kan zij terecht bij één loket, hoeft maar één keer te komen en krijgt een trajectbegeleider die samen met haar alles regelt en anticipeert op zorgbehoeften die binnenkort aan de orde zijn. Zij heeft geluk dat zij in Doetinchem woont, want daar en in Leeuwarden voeren de Ministeries van VWS en Sociale Zaken het project Gezamenlijke Beoordeling voor zorg, werk en welzijn uit. Dat is een onderdeel van het programma Stroomlijning Indicatieprocessen in Zorg en Sociale Zekerheid. Daarin werken uitvoeringsinstanties zoals het CIZ, de Gemeenten, het UWV, het UWV werkbedrijf en MEE samen. In genoemde steden hebben inmiddels 1000 cliënten van 16 tot 65 jaar de voordelen ervaren van deze gezamenlijke beoordeling: in één keer klaar, minder bureaucratie en hulpverleners die elkaars werkgebieden kennen en gezamenlijk besluiten. Per 1 mei stopt het Leeuwardense en Doetinchemse project. Maar VWS en Sociale Zaken willen graag door en in heel Nederland het makkelijker maken voor gehandicapten. Dit pleidooi en voornemen vormde een belangrijk onderwerp in de openingsspeech van VWS staatssecretaris Jet Bussemaker op het congres Recente Ontwikkelingen in Indicatiestelling in Awbz en Wmo. Dat vond plaats op vrijdag 27 maart in de Domus Medica, het Utrechtse hoofdkantoor van de KNMG. Daaraan namen 300 indicatiestellers, zorgaanbieders, professionals, onderzoekers en beleidsmakers deel. Later op de dag gaf mr. Klarie Smit, VWS medewerker en leider van het genoemde project Gezamenlijke Beoordeling voor zorg, werk en welzijn, nadere toelichting op de werkwijze in Doetinchem en Leeuwarden. De tekst van Bussemakers toespraak tref je aan op
UNIVERSITEIT UTRECHT STELT PUBLIC HEALTH CENTRAAL
Op 26 maart vierde de Universiteit Utrecht (UU) haar 373ste verjaardag ofwel haar 373ste dies natalis. De Public Health vormde het thema van deze viering. Ter gelegenheid van dit feest ontvingen twee Public Health wetenschappers een eredoctoraat. Richard Laing werd ere doctor vanwege zijn grote verdiensten om geneesmiddelen beschikbaar te krijgen voor onder meer AIDS patiënten in Afrika. De epidemioloog Paul Ridker is mede-ontdekker van het ontstaan van CVA's en hartinfarcten. Hij was de tweede eredoctor. De hoogleraar milieu epidemiologie Bert Brunekreef opende de feestelijke bijeenkomst met een lezing over de relatie milieu en gezondheid. Hij memoreerde een artikel in The Lancet over het effect van het rookverbod in restaurants in Schotland. Dit verbod uit 2006 leidde tot een daling van het aantal ziekenhuisopnamen vanwege hart- en vaatziekten in het jaar daarna.
BUSSEMAKER: GEMEENTEN NEMEN ONVOLDOENDE TIJD VOOR WMO INDICATIESTELLING
Gemeenten zouden meer tijd moeten nemen voor het eerste gesprek met een WMO cliënt die behoefte heeft aan huishoudelijke hulp. Aan te raden is dat gesprek niet altijd telefonisch te doen. Dat kan leiden tot enige vertraging van het indicatiebesluit. Maar het is beter om in één keer een goed besluit te nemen. Verder zouden gemeenten structureel overleg moeten aangaan met zorgaanbieders en professionals en samen met hen een team vormen. Dan is te voorkomen dat cliënten van het kastje naar de muur worden gestuurd. Woorden van deze strekking sprak staatssecretaris Bussemaker op het congres Recente Ontwikkelingen in Indicatiestelling in Awbz en Wmo. Dat vond plaats op vrijdag 27 maart in de Domus Medica, het Utrechtse hoofdkantoor van de KNMG. Daaraan namen 300 indicatiestellers, zorgaanbieders, professionals, onderzoekers en beleidsmakers deel. De tekst van Bussemakers toespraak tref je aan op
ZORGAANBIEDERS MOETEN 1,1 MILJARD BEZUINIGEN OP AWBZ
In het crisisberaad van het kabinet is besloten dat op de Awbz 1,1 miljard wordt bezuinigd. Als er meevallers komen binnen deze wet, zullen die ongetwijfeld worden afgeroomd door het ministerie van Financiën. Tegenvallers worden in de toekomst verhaald op de V&V sector. De Awbz is vrijwel ongeschonden door het crisisberaad gekomen. Het is nu de opgave voor de V&V sector om mee te werken aan het behoud van een uitvoerbare, duurzame Awbz. Woorden van deze strekking sprak Arjan Vermeulen, bestuursvoorzitter van het Centrum Indicatiestelling Zorg op het congres Recente Ontwikkelingen in Indicatiestelling in Awbz en Wmo. Dat vond plaats op vrijdag 27 maart in de Domus Medica, het Utrechtse hoofdkantoor van de KNMG. Daaraan namen 300 indicatiestellers, zorgaanbieders, professionals, onderzoekers en beleidsmakers deel. Vermeulen vroeg het veld ook het aantal onnodige herindicaties te verminderen: want binnen de bandbreedte van een indicatie is veel variatie mogelijk. Verder deed hij de (lange termijn) suggestie om in indicatiebesluiten een financieel bedrag te vermelden waarvoor de geïndiceerde zorg te leveren is. De cliënt zou de factuur moeten fiatteren die de zorgaanbieder stuurt. Dan wordt duidelijk of de geïndiceerde zorg is geleverd. Je treft de Power Point Presentaties van Vermeulen en andere congressprekers aan op
BUURTZORG LEVERT MINDER ZORG EN IEDEREEN IS HAPPY ...
Op 116 plekken in Nederland staan teams van meestal twaalf wijkverpleegkundigen klaar om gemiddeld veertig tot vijftig patiënten thuis zorg te bieden. Zij werken binnen Buurtzorg Nederland. Zij doen dat met groot genoegen omdat Buurtzorg werkt met teams die zichzelf aansturen. Ook cliënten zijn zeer tevreden. De organisatie levert 30% minder uren dan geïndiceerd tegen 40% minder kosten. Binnenkort verschijnt een evaluatie waarin al deze resultaten worden toegelicht. Woorden van deze strekking sprak Jos de Blok, oprichter en directeur van Buurtzorg Nederland. Hij deed dat op het congres Recente Ontwikkelingen in Indicatiestelling in Awbz en Wmo. Dat vond plaats op vrijdag 27 maart in de Domus Medica, het Utrechtse hoofdkantoor van de KNMG. Daaraan namen 300 zorgaanbieders, indicatiestellers, professionals, onderzoekers en beleidsmakers deel. Als de genoemde evaluatie openbaar is, zal ik deze in deze nieuwsbrief bespreken. Ik kan het nu niet geloven. Je treft de Power Point Presentaties van Jos de Blok en andere congressprekers aan op
GEMEENTEN EN ZORGKANTOREN ONTBREKEN OP AWBZ EN WMO CONGRES
Natuurlijk zijn ondergetekende en zijn medewerkers blij met de grote opkomst op het Awbz en Wmo congres op vrijdag 27 maart (zie ook de berichten hierboven). Het congres was uitverkocht. Toch blijf ik kritisch op onszelf en het publiek. Wat opviel in de deelnemerslijst is dat medewerkers van gemeenten en zorgkantoren vrijwel ontbraken. Ik snap dat niet, want we hebben beide type organisaties uitgebreid geïnformeerd. Doen wij toch iets mis met de marketing voor dit congres? Zijn zorgkantoren niet meer geïnteresseerd in de lange termijn van de Awbz? Vonden gemeenten de setting en uitstraling te medisch? Naar een congres van het UMC Utrecht op de Domus Medica, daar ga je als gemeentelijk medewerker toch niet naartoe? Op het Julius Centrum komen wij er niet uit. Snap jij het wel? Stuur dan een mail naar
MEANDER MEDISCH CENTRUM ZOEKT HUISARTS VOOR SPOEDZORG OVERDAG
Op 12 maart stond in Medisch Contact een advertentie van Meander Medisch Centrum (MMC) te Amersfoort. Het MMC zoekt een huisarts die overdag wil werken op de Spoedeisende Hulpafdeling (SEH). De toeloop overdag van zelfverwijzers met acuut geachte symptomen en klein letsel is te groot geworden. Chirurgen komen overdag niet toe aan hun gewone operatie programma: ze worden te vaak weggeroepen naar de SEH. De SEH leiding had graag een SEH arts aangesteld. Maar die zijn niet te krijgen op de arbeidsmarkt. Dit nieuws pikte ik op in een gesprek met een van de SEH leidinggevenden te Amersfoort, die mij toestemming gaf dit nieuws te publiceren. Tot zover dit bericht. In de Masterclass Spoedzorg gaan wij uitgebreid in op het vraagstuk van het toenemend aantal zelfverwijzers. Wil je aan deze masterclass deelnemen? Surf naar
DEELNEMERS JUICHEND BIJ AFSLUITING TWEEDE MASTERCLASS SPOEDZORG
Overladen met flessen wijn, chocolade paashazen en grote afscheidskaarten verlieten Julius docent dr. Henk van der Steeg en ondergetekende de laatste bijeenkomst op 25.3 van de tweede Masterclass Spoedzorg. Deelnemers ware juichend over onderwerpen, onderwijsvormen en docenten van hun Masterclass. Geprezen werden met name de onderlinge interactie tussen deelnemers, de humor en kennis van de docenten, de excursies naar de spoedpost Waterland en de nieuwe juridische colleges van mr Monique Biesaart. De derde Masterclass Spoedzorg met twaalf bijeenkomsten start op maandag 29 juni. Er hebben zich inmiddels twaalf deelnemers ingeschreven. Er zijn nog vier plaatsen beschikbaar. Wil je ook deelnemen? Surf naar
EEN ZEEUWSE ZORGINKOPER IS GEEN BOODSCHAPPENJONGEN
Laatst deed ik boodschappen bij een supermarkt voor een gezelschap dat bij mij vis kwam eten. Ik kocht totaal verschillende producten in zoals tonijn, witte wijn, aardappeltjes, sla en ijstaart. Wat ik deed was geïntegreerd inkopen met een doel en voor een omschreven doelgroep. Ik kon terecht bij een aanbieder met een breed assortiment. Ik was in één keer klaar. Deze metafoor kwam naar voren tijdens een werkbezoek van ondergetekende aan de Raad van Bestuur van de zorgketen Zorgsaem te Terneuzen. Deze keten runt een ziekenhuis met verschillende locaties, verpleeghuizen, verzorgingshuizen en een thuiszorgorganisatie. Men biedt het grootste deel van het Zorgverzekeringswet en het Awbz pakket. Er werken bij deze grootste werkgever van Zeeuws Vlaanderen 3300 professionals. Vroeger had zorgverzekeraar OZ een hoofdinkoper van zorg. Die kende alle in- en outs van ZeeuwsVlaanderen. Bijvoorbeeld dat men daar niet zit te wachten op en centrum ziekenhuis in Goes. Want voor topzorg gaat men naar het nabije Gent en Brugge. Bijvoorbeeld dat Zeeuws Vlaanderen dun bevolkt is en vele kleinschalige voorzieningen en lange afstanden kent. Na de fusie met zorgverzekeraar CZ is die hoofdinkoper van Zeeuws Vlaanderen verdwenen. Daarvoor in de plaats heeft Zorgsaem contact met CZ inkopers die per regeling inkopen doen: de een is er voor de extramurale fysiotherapie, de tweede voor de huisartsen, de derde voor de thuiszorg en de vierde voor de ziekenhuiszorg. Wat ontbreekt bij CZ is geïntegreerde inkoop. Zwart wit gezegd, sommige van hun inkopers lijken op boodschappenjongens met een standaard boodschappenlijstje die niet beseffen met welk doel en voor wie ze inkopen. Tot zover dit bericht. Met die vismaaltijd van mij is het goed afgelopen. Ik was weinig tijd kwijt met geïntegreerd inkopen. Mijn gezelschap toonde een hoge klanttevredenheid. De eerste-, tweede- en derde gang sloten naadloos op elkaar aan.
NOORDERBREEDTE BIEDT UITSTEKENDE KETENZORG AAN CVA PATIËNTEN
In de jaren zeventig baarde baarde het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) opzien door te fuseren met een verpleeghuis. Het Triotel, zo heette de samenwerking, ging van start. Geleidelijk groeide Triotel uit tot wat nu heet Noorderbreedte, een grote zorgketen die bijna het geheel assortiment van Zorgverzekeringswet en Awbz aanbiedt. Tal van verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg vallen onder Noorderbreedte. Op woensdag 18 maart heb ik (in Leeuwarden tijdens een werkbezoek) met de Raad van Bestuur en directie de voordelen van deze grote zorgketen doorgenomen. Wij kwamen op tenminste drie. 1. De keten beschikt thans over een sterkere financiële positie, ICT, huisvesting en management dan bij gefractioneerde afdelingen. 2. Inhoudelijk weet men elkaar zonder wantrouwen te vinden. Men kent elkaar al. Dat heeft geleid tot onder meer ketenzorg voor CVA patiënten waar collega's uit het hele land op af komen om ervan te leren. Er is ook een nadeel te noemen: de verzorgingsgebied van het ziekenhuis is groter dan van de Awbz instellingen. Het ziekenhuis moet dus ook samenwerken met andere aanbieders die niet in Noorderbreedte zijn opgenomen. Dat leidt soms tot wantrouwen bij deze aanbieders en gevoelens van achterstelling. Men ervaart minder het probleem van gefractioneerd inkopen dat ik in Zeeuws Vlaanderen signaleerde (zie bericht hierboven). Zorgverzekeraar De Friesland kent de regio op zijn duimpje en koopt vaker geïntegreerd in. Het is voor de regionale beleidsvorming aldaar niet te hopen dat deze verzekeraar gaat fuseren met een grote instelling en voortaan wordt aangestuurd uit Zwolle, Wageningen, Nijmegen of Tilburg. Tot zover dit bericht. Op 3 juli gaan wij uitgebreid in op zorgketens zoals Noorderbreedte en Zorgsaem. Bestuursvoorzitter Ton Kessels beschrijft dan namelijk zijn zorgketen Pantein. Minister Klink open het congres met een voordracht over zijn voornemens om keten DBC's op grote schaal in te voeren. Directeur Innovatie bij Kaiser Permanente (KP) en oncoloog Paul Wallace bespreekt het leiderschap bij KP en relatie tussen zorgaanbieder Permanente met zorgverzekeraar Kaiser. Wil je naar dit congres? Surf dan naar
VERANTWOORDING
Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via
De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan op de internetsite
Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care:
Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356