Vrije Universiteit Amsterdam

Binnen- of buitenkant? Wat christenmensen kenmerkt


* Startdatum: 26-03-2009


* Tijd: 15.45


* Locatie: Aula


* Titel: Binnen- of buitenkant? Wat christenmensen kenmerkt. Het menselijk gezicht van artikel 29 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis in de 'notae christianorum' als ecclesiologisch accent tussen de 1ste en 21ste eeuw


* Plaats: Aula


* Spreker: prof.dr. E.A. de Boer


* Onderdeel: Faculteit der Godgeleerdheid


* Wetenschapsgebied: Theologie en wijsbegeerte


* Evenementtype: Oratie

In het Calvijn-jaar 2009 en bij de leerstoel Geschiedenis van de Reformatie zou je de vraag haast anders formuleren: wat kenmerkt een calvinist als christen?, zegt prof.dr. E.A. de Boer in zijn oratie 'Binnen- of buitenkant? Wat christenmensen kenmerkt'. Toch hebben gereformeerde kerken en christenen steeds gezegd: een kerklid herkent `aan de merktekens van de christenen'.
Over die kenmerken gaat een intrigerend stukje van een document dat we het zelfbeeld van gereformeerden kunnen noemen. De Nederlandse geloofsbelijdenis (1562), oorspronkelijk aan de overheid geadresseerd, doet tot op vandaag dienst om het zelfverstaan van kerken en haar leden uit te drukken. Maar het publiek waaraan dat zelfbeeld getoond werd, kon als christelijke overheid de taal verstaan. Moet zo'n zelfbeeld herschreven worden nu het publiek gewijzigd is vraagt prof. De Boer zich af.

De Boer gaat terug naar de oorsprong van de naam christen. Nieuwe Testament en vroegchristelijke documenten schetsen een beeld van een bevolkingsgroep die opviel door levensstijl en boodschap. De naam `christen' werd hen door buitenstaanders gegeven en zelf gaven zij er inhoud aan. In de tijd van geloofsvervolging tot Constantijn veranderde de ander van vijand in vriend.
Het godsdienstconflict dat tot reformatie leidde stelde de vraag naar de kerk centraal en in die context de identiteit van de christen. De Boer kijkt terug op Calvijn en Heinrich Bullinger, op de Franse en de Nederlandse geloofsbelijdenis. Daarna kijkt hij vooruit hoe Jean Taffin werk maakt van die kenmerken als protestanten opnieuw asiel zoeken. Worden die kenmerken allengs tot navelstaren, een zelfopgelegd zelfbeeld waaraan moeilijk voldaan wordt?

© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam