PERSBERICHT
Leiden, maart 2009
Karavaan door de Karakoram, de laatste ontdekkingsreizigers in de Himalaya
galerijtentoonstelling in Museum Volkenkunde
5 april 2009 tm 10 januari 2010
Aan het begin van de twintigste eeuw waren delen van Centraal-Azië nog witte vlekken op de wereldkaart. De grote expeditie van 1929-1930 naar het Karakoramgebergte in het grensgebied van India, Pakistan en China bracht daar verandering in. Aan de hand van het materiaal dat na het overlijden van expeditielid en vogelkenner J.A. (Lex) Sillem aan Museum Volkenkunde is geschonken, wordt vanuit zijn perspectief een gedetailleerd beeld geschetst van deze avontuurlijke tocht. Er zijn originele reisbeschrijvingen, foto's, filmfragmenten en voorwerpen te zien. Ook de wetenschappelijke resultaten van de reis komen aan bod.
De Nederlandse ontdekkingsreiziger, diplomaat en alpinist Philips Christiaan Visser voerde de expeditie van 1929 aan. Tussen 1922-39 zou hij dit gebied vier keer bezoeken. Daarmee trad hij in het spoor van eerdere ontdekkingsreizigers die vanuit India enorme reizen maakten. Visser en zijn groep waren de laatste Europese reizigers die de bergen in trokken met grote karavanen om onbekende gebieden te onderzoeken en te ontsluiten. Het voornaamste doel van de expeditie was voor Visser om zich te verdiepen in de stroming en groei van gletsjers, zijn vrouw deed onderzoek naar de flora van het hooggebergte. Sillem, net afgestudeerd aan de Handelsschool in Rotterdam, ging mee om als vogelkenner vogels en eieren te verzamelen. Ook was er afgesproken om voor het Amsterdamse Zoölogisch Museum insecten, reptielen en zoogdieren te verzamelen. Behalve 3 andere wetenschappers, bestond de expeditie uit 60 dragers, persoonlijke bedienden en 60 pony's. Sillem heeft tijdens zijn reis veel brieven geschreven naar Nederland. En hij ontpopte zich als een uitstekend filmer. Terug in eigen land sloegen de expeditieleden aan het bewerken van het materiaal dat de expeditie had opgeleverd. Opmerkelijk daarbij is de vink waarvan pas in 1992 werd vastgesteld dat het om een tot dan toe onbekende soort ging. Postuum tot Sillemvink gedoopt. Sillem gaf voorstellingen met de film die hij had gemaakt; Visser schreef een populair reisboek 'Door de bergwoestijnen van Azië' (1931). Fragmenten van Sillems' film, afdrukken van foto's die tijdens de reis zijn gemaakt, uiteenlopende voorwerpen zoals prepareergereedschap, landkaarten, foto- en filmcamera's die tijdens de reis zijn gebruikt en kunst- en gebruiksvoorwerpen, verzameld tijdens de expeditie zijn in de tentoonstelling te zien. Het is tegenwoordig niet mogelijk om de route die de expeditie koos na te reizen. Visser en Sillem trokken met hun reisgenoten dwars door het gebied waar nu een omstreden bestandslijn tussen India en Pakistan loopt.
Op zondag 5 april, tijdens het Nationaal Museumweekend, is de feestelijke opening van de tentoonstelling, die in nauwe samenwerking met de Vereniging Nederland-Nepal (VNN,
Karavaan door de Karakoram -de laatste ontdekkingsreizigers in de Himalaya (1929-1930) galerijtentoonstelling in Museum Volkenkunde
5 april 2009 tm 10 januari 2010
Steenstraat 1 Leiden, T 071 5168 800