PERSBERICHT Nr 1
Utrecht, 25 maart 2009
Wereldwijde tarieven voor bankdiensten dalen verder naar een gemiddelde
van 70,30
World Retail Banking Report 2009 van Capgemini, UniCredit en Efma: banken zijn op een
cruciaal punt beland
De gemiddelde prijs die actieve gebruikers van bankdiensten betalen, daalde in 2008 wereldwijd
met twee procent naar 70,30. De tarieven variëren van 54,30 in de regio Azië-Pacific tot 76,60 in
Europa buiten de eurozone. Deze ogenschijnlijke prijsstabiliteit verhult echter aanzienlijke
prijsvariaties tussen landen en regio's. Dit zijn de belangrijkste bevindingen van het zesde
jaarlijkse World Retail Banking Report* van Capgemini, UniCredit en de European financial
management and marketing association (Efma).
Wereldwijde prijsdaling
In het algemeen zijn de tarieven in de meeste regio's enigszins gedaald. In Noord-Amerika namen de
tarieven af met 1,4 procent, in de regio Azië-Pacific met 2,3 procent en in de eurozone met 6,1 procent.
Dit laatste percentage is voornamelijk te wijten aan prijsdalingen in Ierland en Spanje. In Ierland daalden
de tarieven drastisch met 33,3 procent na de invoering van dienstenpakketten. In Spanje daalden de
prijzen daalde met gemiddeld 7,2 procent. In de Europese landen buiten de eurozone namen de tarieven
voor lokale actieve gebruikers toe met 1,6 procent. In alle regio's bleven betalingstransacties het grootste
deel van de kosten vertegenwoordigen. Het aandeel van de kosten voor betalingstransacties ten opzichte
van de totale kosten verschilde wereldwijd echter aanzienlijk. In Noord-Amerika werd een hoog
percentage gemeten (66 procent), terwijl dit percentage in de regio Azië-Pacific veel lager lag (47
procent).
Bankieren via internet 31 goedkoper dan aan de balie van het bankkantoor
In de meeste onderzochte landen zijn internetdiensten goedkoper dan diensten die afgenomen worden aan
de balie. Een aantal Noord-Europese landen heeft zeer aantrekkelijke tarieven voor online diensten
ingevoerd om klanten te stimuleren om producten via het internet af te nemen zodra deze beschikbaar
zijn. De regelmaat waarmee gebruik wordt gemaakt van deze online diensten geeft aan dat deze
prijsstrategie het klantengedrag direct beïnvloedt.
Door de Single Euro Payments Area (SEPA) blijven de prijzen in de eurozone dalen
De verwachting was dat de gestandaardiseerde betalingsstructuur van de SEPA in de eurozone tot meer
concurrentie en lagere tarieven zou leiden en deze verwachting is duidelijk uitgekomen: de prijs van
betaalmiddelen is sinds 2006 jaarlijks met 3,6 procent gedaald in de eurozone. Dit jaar is het tarief in
deze zone gedaald van 60,90 tot 57,-, terwijl het tarief in de rest van de wereld relatief stabiel bleef
(een daling van 0,70).
Naar verwachting zullen de tarieven de komende vijf jaar blijven dalen
Banken zullen hun inkomsten naar verwachting op korte termijn verder zien afnemen. Succesvolle
banken zullen zich hierdoor realiseren dat de relatie met hun klanten berust op hun kernactiviteiten. De
tarieven zijn in 2008 met 2 procent gedaald ten opzichte van 2007 en sinds 2005 jaarlijks met 1,2 procent.
Gezien de ontwikkeling van banken met lage kostenstructuren in lagelonenlanden, de bevordering van
transparante prijsstructuren door toezichthouders en organisaties, de impact van internet en het feit dat de
prijzen wereldwijd dichter bij elkaar komen te liggen, ziet het ernaar uit dat deze daling zich zal blijven
voortzetten. Banken zullen hierdoor op nieuwe manieren waarde moeten gaan creëren voor klanten, door
hun diensten uit te breiden naar niet-financiële producten. Bovendien zullen ze hun toegevoegde waarde
voor klanten moeten verhogen door hun klanten persoonlijker te benaderen en hun adviserende
dienstverlening te ontwikkelen. "Eerlijk, volledig en transparant zijn over tarieven voor dagelijkse
bankzaken is juist in deze tijd enorm belangrijk voor banken. Natuurlijk om de vertrouwensband te
bevorderen, maar ook om klanten een impuls te geven, te motiveren om zo optimaal mogelijk gebruik te
maken van bankdiensten. Banken staan voor de uitdaging om hier op korte termijn invulling aan te
geven," aldus financial services consultant John Castel van Capgemini Consulting.
Het World Retail Banking Report 2009 is vanaf vandaag beschikbaar en kan gedownload worden op
www.capgemini.com/wrbr09.
EINDE PERSBERICHT
PERSBERICHT Nr 2
Banken genoodzaakt om met nieuwe bedrijfsmodellen de winstgevendheid
van hypotheken onder controle te krijgen
World Retail Banking Report 2009 van Capgemini, UniCredit en Efma: banken zijn op een
cruciaal punt beland
De subprime-crisis maakte in 2008 een abrupt einde aan de positieve trends in de hypotheekmarkt.
De explosie van de kosten van financiering had een grote impact op de winstgevendheid van de
hypotheken. Volgens het World Retail Banking Report 2009 van Capgemini, UniCredit en de
European financial management and marketing association (Efma) moeten retailbanken
aanzienlijke veranderingen doorvoeren en effectievere winstgevendheidsmodellen voor hypotheken
ontwikkelen om zich goed voor te bereiden op de uitdagingen die hen nog te wachten staan.
De bevindingen van het rapport zijn gebaseerd op omvangrijk marktonderzoek dat gehouden is in acht
Europese landen, de VS en Japan, en daarnaast bestond uit interviews met 54 managers van grote
retailbanken uit 17 landen en diepgaande winstgevendheidsanalyses. In het World Retail Banking Report
2009 zijn verschillende zaken onder de loep genomen, waaronder de voorheen gehanteerde
hypotheekactiviteiten en bankingstrategieën, structurele veranderingen in de markt, uitdagingen waarmee
de hypotheeksector te kampen heeft, en de belangrijkste oplossingen die banken zullen moeten inzetten
om zowel in het cruciale jaar 2009 als daarna succesvol te zijn.
Volgens financial services consultant John Castel van Capgemini Consulting bevindt de hypotheekmarkt
zich op een omslagpunt: "Mede door de crisis zal marktconcentratie in Nederland nog verder toenemen
doordat kleinere hypotheekverstrekkers de markt zullen verlaten. Door toenemende eisen van
transparantie en behoefte aan flexibele, eenvoudige producten, zoals banksparen, zullen overblijvende
verstrekkers zich nog meer trachten te onderscheiden op prijs, die meer en meer toegesneden zal zijn op
de individuele situatie van de klant zelf. Banken moeten voorbereidingen treffen om in te spelen op deze
veranderende markt en consumentenbehoefte."
Uit het rapport blijkt dat de winstgevendheid van afzonderlijke hypotheken tussen 2003 en 2007 een
algemeen dalende trend vertoonde. Deze daling werd met name veroorzaakt door de afgenomen
opbrengst van de nettorente (de rente daalde in de grootste markten met gemiddeld 50 basispunten), die
op zijn beurt veroorzaakt werd door de sterke concurrentie tussen retailbanken. Er zijn drie oorzaken,
direct voortvloeiend uit de subprime-crisis, die retailbanken ertoe dwingen zich voor te bereiden op een
aanzienlijke daling van de hypotheekactiviteiten. Deze drie oorzaken zijn de algemene vertraging van de
economie, de vastgoedcrisis plus de impact hiervan op de kosten van de financiering van vastgoed en de
bedreiging van de steeds hoger wordende kosten voor risicodekking. De algemene trend van meer
regelgeving ter bescherming van de consument (zoals het invoeren van beperkingen op boetes bij
vroegtijdige aflossing en van plafonds voor totale klantentarieven) zal zich naar alle waarschijnlijkheid
voortzetten en zal ook van invloed zijn op de winstgevendheid van hypotheken.
Meer dan 80 procent van de ondervraagde banken gaf aan dat hun winstgevendheidsanalyses uitsluitend
op nettorentemarges berusten. Een klein aantal neemt ook andere inkomsten (kosten,
verzekeringsmarges) mee in hun berekening. Slechts enkele doen echter wat ze moeten doen om vandaag
de dag succesvol te zijn. Zij hebben een compleet beeld opgesteld van factoren waaruit de
winstgevendheid van hypotheken moet bestaan. Hierbij houden ze rekening met opbrengsten, kosten voor
risicodekking, exploitatiekosten en kosten van uitstaand kapitaal, en gebruiken ze de belangrijkste
rendementsindicatoren (netto-operationele winst na belastingen, toegevoegde economische waarde en
risicogewogen rendement op kapitaal).
Strategieën voor de komende vijf jaar
In het onderzoek werd banken onder meer gevraagd welke kansen en activiteiten bovenaan hun agenda
voor de komende vijf jaar staan om deze nieuwe markt tegemoet te treden. 57 procent van de
respondenten gaf aan dat het verbeteren van de productiviteit en de capaciteiten van de
hypotheekverkoop hun topprioriteit is. Hierna werden prijs- en risicobeheer (55 procent van de
respondenten) en het optimaliseren van IT-diensten voor de middle en back office (45 procent van de
respondenten) het meest genoemd.
Volgens Bertrand Lavayssière, Managing Director van Capgemini's Global Financial Services, moeten
banken zich in de komende vijf jaar blijven concentreren op risicomanagement, door hun
klantenselectieprocessen en middelen te verbeteren en het monitoren van hun leningen uit te breiden.
Tegelijkertijd moeten ze profiteren van nieuwe kansen om de productiviteit en de capaciteiten van hun
hypotheekverkoop te verbeteren. Dit doen ze door de mogelijkheden van cross-selling uit te breiden en
door, daar waar de omvang van de activiteiten dit toelaat, een gespecialiseerd verkoopteam te
ontwikkelen. Banken zouden zich tevens moeten richten op het optimaliseren van prijsstellingsstrategieën
met klantafhankelijke prijzen. Hierbij dienen ze rekening te houden met het feit dat elke reeds bestaande
risicoverdelingen de kosten van de financiering niet dekt.
70 procent van de banken die meegedaan hebben aan het onderzoek, gaf inderdaad aan dat
klantafhankelijke prijsstellingen steeds belangrijker worden in het kader van Basel II, de beperkte
kredietverlening en het toegenomen risico. Retailbanken nemen zich voor om in de toekomst hun prijzen
nog meer te differentiëren op basis van het risico en het potentieel dat een klant vertegenwoordigt. Het
onderzoek toont eveneens aan dat retailbanken nieuwe ondernemingsmodellen zullen moeten opstellen en
terug moeten keren naar het aloude, op deposito's gebaseerde model en ze het op krediet gebaseerde
model van de afgelopen jaren achter zich moeten laten. In de context van deze crisis valt immers te
betwijfelen of hypotheekspecialisten in hun eentje kunnen overleven.
Het World Retail Banking Report 2009 geeft ook een overzicht van de verschillen in het gebruik van
hypotheken in de verschillende landen. Zo wordt de hypotheek in Zwitserland en Duitsland meer gebruikt
als een op zichzelf staand product (waarbij de hypotheek zelf winst oplevert) dan als een gekoppeld
product (waarbij de hypotheek voornamelijk gebruikt wordt om klanten te trekken en tegen een lage
marge verkocht wordt), of als een hybride product (waarbij de hypotheek voornamelijk gebruikt wordt
om klanten te trekken, maar er een dusdanige marge wordt gehanteerd, dat de hypotheek zelf ook winst
genereert). In landen als Frankrijk, Zweden en Kroatië daarentegen worden hypotheken meer als
gekoppeld of hybride product verkocht.
Goed presterende retailbanken die voorheen gekoppelde of op zichzelf staande hypotheekstrategieën
hanteerden, zullen nu vaker de hybride strategie moeten toepassen: de volumes nemen af, waardoor
banken meer aan cross-selling zullen moeten doen, wat ertoe zal leiden dat banken hun op zichzelf
staande hypotheekstrategie los moeten laten. Daarnaast worden banken die zich enkel verlaten op
gekoppelde hypotheekstrategieën bedreigd door de toegenomen regels voor sommige pakketten (zoals
een hypotheek plus een verzekering voor een lening).
"De toegenomen concurrentie, de economische crisis en de strengere regelgeving hebben hypotheken tot
het meest verliesgevende product gemaakt van het Europese retailbankwezen. Banken moeten hun
hypotheekstrategieën herzien en actie ondernemen in verschillende richtingen, waarbij ze rekening
moeten houden met de verwachtingen van de consument", zegt Roberto Nicastro, plaatsvervangend CEO
en hoofd van Retail Division bij UniCredit S.p.A.
Het World Retail Banking Report 2009 is vanaf vandaag beschikbaar en kan gedownload worden op
www.capgemini.com/wrbr09.
EINDE PERSBERICHT
Over het World Retail Banking Report 2009
De invloed van de economische en de vastgoedcrisis op de ondernemingsmodellen van retailbanken
dwingt banken de winstgevendheidsmodellen van hun hypotheken te herzien. In het door Capgemini,
UniCredit en Efma gepubliceerde World Retail Banking Report 2009 wordt de impact van de crisis op
hypotheken geanalyseerd op basis van een uitgebreid marktonderzoek, 54 interviews met bankmanagers
en een diepgaande analyse van de winstgevendheid van hypotheken. De bevindingen in het World
Retail Banking Report 2009 berusten op voorheen gehanteerde hypotheekactiviteiten en -
strategieën, structurele veranderingen in de markt, uitdagingen waarmee de hypotheeksector te
kampen heeft en de belangrijkste oplossingen die banken zullen moeten inzetten om in het
cruciale jaar 2009 en daarna succesvol te zijn. Het rapport biedt tevens analyses van door
retailbanken gehanteerde prijzen in Europa, Noord-Amerika en de regio Azië-Stille Oceaan. Hiervoor
zijn gegevens verzameld van 203 banken in 26 landen. In het onderzoek wordt onderscheid gemaakt
tussen twee gebruikersprofielen -- mensen die bankdiensten afnemen via de kantoren of via het internet
-- en wordt geanalyseerd welke impact het internet vandaag de dag heeft op het consumentengedrag en
de prijsstrategieën van retailbanken.
Op http://www.capgemini.com/wrbr09 kunt u het volledige rapport downloaden.
Capgemini's Financial Services Global Business Unit (FS GBU) heeft jarenlange ervaring in de
financiële sector en biedt in deze sector diensten aan met een toegevoegde waarde en hoogwaardige
wereldwijde dienstverlening. Met een netwerk van 10.000 professionals die wereldwijd meer dan 900
klanten bedienen, werkt de FS GBU samen met toonaangevende bedrijven in het bankwezen, de
verzekeringssector en de kapitaalmarkten om tastbare resultaten te genereren.
Kijk voor meer informatie op www.capgemini.com/financialservices.
Over UniCredit
UniCredit heeft een totaal vermogen van meer dan 1000 miljard euro en behoort hiermee tot de grootste
financiële concerns van Europa. De groep heeft vestigingen in 22 landen, meer dan 40 miljoen klanten en
meer dan 10.000 kantoren, waar op 30 september 2008 circa 177.000 personeelsleden werkten.
UniCredit beheert in Midden- en Oost-Europa het grootste internationale netwerk van banken ter wereld
met meer dan 3400 kantoren en verkooppunten. De groep opereert in de volgende landen: Azerbeidzjan,
Bosnië en Herzegovina, Bulgarije, Kroatië, de Tsjechische Republiek, Estland, Hongarije, Letland,
Litouwen, Kazachstan, Kirgizstan, Polen, Roemenië, Rusland, Servië, Slowakije, Slovenië, Turkije en de
Oekraïne.
Kijk voor meer informatie op: www.unicreditgroup.eu
Over Efma
Efma bevordert innovatie op de Europese retailmarkt van financiële producten door debatten en
discussies op gang te brengen tussen de belangrijkste spelers op het gebied van verandering. Efma is in
1971 opgericht en verenigt tegenwoordig 2450 verschillende wereldwijde organisaties in financiële
dienstverlening, waaronder 80% van de grootste bankconcerns in Europa.
Via evenementen, publicaties en een uitgebreide website biedt Efma financiële retaildienstverleners
antwoorden op hun vragen over de belangrijkste kwesties binnen hun onderneming: meervoudige
distributiestrategieën, manieren om klanten te benaderen, CRM, producten- en dienstenmarketing en het
verbeteren van de winstgevendheid.
Efma is bovenal een dynamische organisatie, die dienstverleners de prettige mogelijkheid biedt overleg te
plegen en informatie uit te wisselen zonder commerciële beperkingen. Efma biedt zijn leden een groot
aantal exclusieve diensten evenals kortingen op betaalde activiteiten. De loyaliteit van de leden en hun
permanente financiële steun zijn het beste bewijs van de doeltreffendheid van de Efma.
Ga voor meer informatie naar www.efma.com.
Rightshore® is een handelsmerk van Capgemini.
Over Capgemini
Capgemini levert aantoonbaar toegevoegde waarde aan de prestaties en veranderingsprocessen van zijn
klanten in een groot aantal branches. Dit gebeurt met een compleet en innovatief aanbod van consulting-,
technology- en outsourcingdiensten, die vrijheid creëren in het ondernemerschap van de klanten. Daarbij
werkt Capgemini op een onderscheidende manier - the Collaborative Business ExperienceTM - samen
met zijn klanten aan het behalen van snellere en betere resultaten. Bovendien wordt gebruikgemaakt van
het eigen wereldwijde leveringsmodel Rightshore®, met als doel de juiste resources op de juiste locatie
tegen concurrerende prijzen te kunnen leveren.
Capgemini heeft vestigingen in 36 landen en heeft wereldwijd meer dan 90.000 medewerkers in dienst.
De organisatie realiseerde in 2008 een omzet van 8,7 miljard euro. Meer informatie is beschikbaar op
www.nl.capgemini.com.