25 maart 2009
Nieuw signaleringssysteem verkleint kans op 'technische' vliegongelukken
De kans op vliegtuigongelukken als gevolg van technisch falen, zoals de crash van Turkish Airlines, kan aanzienlijk worden verkleind door continue controle van vliegprestaties van luchtvaartmaatschappijen. Luchtvaartmaatschappijen die het niet zo nauw nemen met de veiligheid kunnen dan een gele of rode kaart krijgen. De Tilburgse econometrist John Einmahl ontwikkelde hiervoor samen met de Amerikaanse statistici Jun Li en Regina Liu een systeem.
Met dit systeem kunnen vliegprestaties en met name de vliegveiligheid van luchtvaartmaatschappijen worden gemonitord. Het systeem onderscheidt en signaleert uiteenlopende situaties en verbindt daar een waardeoordeel aan. Het kan verschillende soorten risico-indicatoren tegelijkertijd beoordelen en maandelijkse assessments uitvoeren. Aan de hand van deze assessments deelt het systeem de prestatie van een luchtvaartmaatschappij in in verschillende risiconiveaus. Op deze manier krijgen maatschappijen adviezen die variëren van 'voorbeeldig' tot 'zorgelijk'. Op basis hiervan zou een toezichthouder bijvoorbeeld spreekwoordelijke gele en rode kaarten kunnen uitdelen aan maatschappijen die het minder nauw nemen met de vliegveiligheid. Een dergelijk systeem is noodzakelijk in verband met een sterke groei van het vliegverkeer en een verouderende vloot.
Het systeem is algemeen toepasbaar, maar Einmahl, Li en Liu ontwikkelden hun systeem op basis van Amerikaanse data. Aan de hand van de resultaten van hun onderzoek zou de Federal Aviation Administration (FAA), die verantwoordelijk is voor de regulering van vliegveiligheid in de VS, direct aan de slag kunnen gaan en eventuele gele en rode kaarten kunnen gaan uitdelen. Het uitdelen van vooral de rode kaart (advies: zorgelijk) gebeurt heel zelden. Bij het bepalen van het criterium hiervoor wordt gebruik gemaakt van extreme-waardentheorie. Deze statistische theorie maakt het mogelijk om conclusies te trekken omtrent zeldzame gebeurtenissen. Eerdere toepassingen van de extreme-waardentheorie zijn bijvoorbeeld het berekenen van veilige dijkhoogten en het bepalen van ultieme atletiekrecords. Ook zijn er toepassingen in risicomanagement in de financiële en verzekeringswereld. Het artikel over de vliegveiligheid zal verschijnen in the Journal of the American Statistical Association.
Universiteit van Tilburg
Universiteit van Tilburg