Ingezonden persbericht
maandag 23 maart 2009
Elsevier eist openbaarmaking sterftecijfers ziekenhuizen
Amsterdam, 23 maart 2009 - Nederlandse ziekenhuizen beschikken over sterftecijfers, maar willen die niet vrijgeven. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) werkt aan geheimhouding voor het publiek mee, hoewel ze zelf de cijfers kan inzien. Een beroep van Elsevier op de Wet Openbaarheid van Bestuur stuitte op een weigering.
Sterftecijfers zijn een belangrijke maat voor de kwaliteit van de ziekenhuiszorg. In de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk is de zogeheten Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR) al openbaar. Bij die HSMR wordt rekening gehouden met de toestand, leeftijd en ziektegeschiedenis van de patiënt. Zo wordt een objectieve vergelijking tussen ziekenhuizen mogelijk. Hoewel in Nederland de cijfers voor de meeste ziekenhuizen bekend zijn, mag het publiek er geen kennis van nemen. Zelfs de namen van de ziekenhuizen die hun registratie niet op orde hebben, mogen niet bekend worden.
Elsevier deed in december 2008 daarom een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur, maar de Inspectie antwoordde dat ze zelf niet over de gevraagde gegevens beschikt. Elsevier betoogt in een zogeheten bezwaarprocedure dat de Inspectie gehouden is de informatie te verzamelen en openbaar te maken, omdat ze er - blijkens openbare bronnen - wel degelijk over kan beschikken. De inspecteurs kunnen ter plekke, bij hun ziekenhuisbezoek, de cijfers inzien. Mocht de Inspectie opnieuw weigeren, dan stapt Elsevier naar de rechter.
Jaarlijks sterven 1.735 patiënten onnodig in Nederlandse ziekenhuizen volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Ze wil het aantal sterfgevallen met de helft terugbrengen. Des te merkwaardiger is het dat ze zelf meewerkt aan achterhouden van cijfers. Al jaren berekent bureau Prismant de sterftecijfers voor de ziekenhuizen, bovendien is voor vijftig aandoeningen afzonderlijk een score bekend. De Vereniging van Nederlandse Ziekenhuizen, tegenstander van openbaarmaking, beheert de databank met alle nationale medische gegevens, inclusief de sterftecijfers.
Elsevier geeft in de publicatie 'De beste ziekenhuizen' al sinds 1996 meer inzicht in de prestaties van ziekenhuizen. Voor dat onderzoek worden jaarlijks duizenden deskundigen uit de ziekenhuiswereld - specialisten, verpleegkundigen, huisartsen en bestuurders - ondervraagd over meer dan honderd criteria. Juist sterftecijfers zouden een stevige feitelijke aanvulling zijn op wat via een enquête naar buiten komt. Intussen publiceert de IGZ al vijf jaar zogeheten prestatie-indicatoren, maar daarin ontbreken de belangrijkste nog steeds: sterftecijfers uitgesplitst naar aandoening, het aantal onnodige complicaties en te voorkomen infecties na medische ingrepen.