Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport


4. Antwoorden op kamervragen van Koser Kaya over het bericht dat Nederlanders Belgische organen inpikken

Antwoorden op kamervragen van Koser Kaya over het bericht dat Nederlanders Belgische organen inpikken

Kamerstuk, 20 maart 2009

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

GMT-K-U-2913544

20 maart 2009

Antwoorden van minister Klink op de vragen van het Kamerlid Koser Kaya (D'66) over het bericht dat Nederlanders Belgische organen inpikken (20809113360).

Vraag 1

Is het waar dat het aantal Nederlanders dat naar België moet uitwijken voor een orgaantransplantatie nog steeds stijgt? 1) Om hoeveel orgaantransplantaties van Nederlanders in België gaat het precies?

Vraag 2

Hoe komt het dat steeds meer Nederlanders naar België moeten uitwijken voor een orgaantransplantatie? 2)

Antwoord 1 en 2

Het klopt dat er Nederlanders in België een orgaantransplantatie ondergaan. Soms zijn dat mensen uit de grensstreek die voor andere vormen van zorg ook op België zijn aangewezen, in die gevallen kan dan ook niet worden gesproken van `uitwijken'. Eurotransplant registreert in geval van een transplantatie niet de nationaliteit van de ontvanger, maar zijn woonplaats en land. In de periode 2003-2008 werden in België 128 organen getransplanteerd bij 112 patiënten die afkomstig waren uit Nederland. Soms werden dus meerdere organen getransplanteerd, bijvoorbeeld 2 longen of een nier met een pancreas. Dat zijn gemiddeld 19 getransplanteerde patiënten per jaar. Het is juist dat er in 2008 een lichte stijging te zien was, in dat jaar ondergingen 23 patiënten uit Nederland in België een transplantatie. Het aantal patiënten uit Nederland dat jaarlijks in België wordt getransplanteerd schommelde in de periode 2003-2008 tussen de 14 en 24. Het is daardoor niet te zeggen of de lichte stijging in 2008 een relatie heeft met de daling van het aantal postmortale donoren in Nederland in 2008, met eerdere aandacht van de media en de politiek voor de mogelijkheid van een transplantatie in België of met andere factoren.

Vraag 3

Hoe komt het dat in België meer donororganen beschikbaar komen dan in Nederland? Welke rol speelt het Belgische donorregistratiesysteem hierbij?

Antwoord 3

Het is een feit dat er in België meer donororganen beschikbaar komen dan in Nederland. Of het donorregistratiesysteem in België hierbij een rol speelt, weet ik niet, waarschijnlijk is sprake van meerdere factoren. Uit de onderzoeken die in het kader van het Masterplan Orgaandonatie zijn uitgevoerd werd wel duidelijk dat een geen-bezwaarsysteem zoals België dat kent voor Nederland geen oplossing is.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het onethisch is dat Nederlanders gebruik moeten maken van Belgische organen, omdat hier te weinig organen beschikbaar komen, terwijl ook in België een tekort aan donororganen bestaat terwijl daar wel een actief donorregistratiesysteem wordt gehanteerd?

Antwoord 4

Uit de doelstelling van het kabinet om te groeien naar 25% meer transplantaties in de komende 5 jaar spreekt dat het kabinet er naar streeft meer resultaten te gaan boeken op het gebied van orgaandonatie- en transplantatie. Als die stijging wordt gerealiseerd zal dat waarschijnlijk tot gevolg hebben dat minder mensen uit Nederland naar België gaan voor een transplantatie. Overigens wil ik wel een aanvullende opmerkingen plaatsen; in de periode 2003-2008 zijn ook mensen uit Nederland in België overleden en donor geworden, in totaal kwamen daardoor 62 donororganen in België beschikbaar.

Vraag 5

Hoeveel mensen uit de andere lidstaten van Eurotransplant ontvangen een Nederlands orgaan?

Vraag 6

Is Nederland een netto donateur of een netto ontvanger van organen binnen Eurotransplant?

Antwoord 5 en 6

In de periode 2003-2008 werden per jaar gemiddeld 145 organen uit Nederland in het buitenland getransplanteerd. Nederland is gemiddeld een netto-donateur, in de genoemde periode exporteerde Nederland jaarlijks gemiddeld 18 organen meer dan dat het ontving.


1) Het Belang van Limburg, 5 februari 2009, "10% van donororganen gaat naar buitenland"

2) Zie De Morgen