Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
2009Z03953
Vragen van de leden Karabulut en Jasper van Dijk (beiden SP) aan de staatssecretaris van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mw. Dijksma, en de minister voor Wonen, Wijken en
Integratie over het weigeren van allochtone leerlingen door witte scholen. (Ingezonden 5
maart 2009)
1
Wat is uw reactie op de artikelen "Witte scholen weigeren allochtone leerlingen" en
"Keurmerk scholen waar iedereen welkom is"? 1)
Het is mij niet bekend dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. Ik vind het belangrijk dat, met het
oog op de bevordering van de integratie van etnische minderheidsgroepen, allochtone ouders
hun kinderen kunnen inschrijven op zogeheten `witte scholen'. Dit is in lijn met mijn beleid
dat erop gericht is om te komen tot meer gemengde scholen. Het zou daarom niet juist zijn
indien scholen op oneigenlijke gronden barrières zouden opwerpen op het moment dat deze
ouders hun kinderen willen inschrijven.
2
Deelt u de mening dat het weigeren van leerlingen op basis van afkomst de segregatie
versterkt en absoluut onaanvaardbaar is? Zo ja, wat voor instrumenten heeft u om in te grijpen
indien een school zich hieraan schuldig maakt?
De wetgever heeft de toetsing daarvan neergelegd bij de rechter. Ouders kunnen, indien de
inschrijving van hun kind op een school op oneigenlijke gronden wordt belemmerd, in
bezwaar en in beroep gaan bij de rechter.
Ik wijs er verder op dat het onderwijs op grond van artikel 8, derde lid, onder c van de WPO
mede gericht dient te zijn op de bevordering van sociale integratie. Onderwijs dat uitgaat van
een bevoegd gezag dat leerlingen op basis van afkomst weigert en daarmee segregatie
versterkt, voldoet naar mijn idee niet aan die voorwaarde.
3
Bent u bereid in gesprek te gaan met het Platform Allochtone Ouders & Onderwijs (PAOO) in
Amsterdam over de `verschrikkelijke verhalen' van allochtone ouders die hun kinderen op
witte scholen willen inschrijven? Zo ja, wilt u de Kamer over de resultaten informeren? Zo
nee, waarom niet?
Ik wil in overleg met het landelijk Platform Allochtone Ouders & Onderwijs bespreken of er
daadwerkelijke aanwijzingen zijn dat ouders niet op een school worden toegelaten. Op basis
daarvan zal ik bezien of en zo ja op welke wijze gepaste maatregelen nodig zijn en uw Kamer
op de hoogte stellen van de uitkomsten hiervan.
4
Wilt u onderzoeken in hoeverre allochtone ouders van scholen te horen krijgen "dat ze het
eerst ergens anders kunnen proberen of dat er ineens een wachtlijst is"? Bent u bereid
maatregelen of sancties te treffen als voor u vaststaat dat een school op oneigenlijke gronden
leerlingen selecteert?
Zie mijn antwoord op vraag 3.
5
Deelt u de mening dat het selectief toelaten van leerlingen onmogelijk wordt indien er een
acceptatieplicht wordt ingevoerd voor leerlingen die de grondslag van de school respecteren?
Zo ja, wilt u overgaan tot invoering van een acceptatieplicht? Zo nee, waarom niet?
In het coalitieakkoord is afgesproken segregatie in het onderwijs te bestrijden zonder vorm
van acceptatieplicht. Een verbod voor bijzondere scholen om de toelating van leerlingen te
weigeren op denominatieve gronden is in strijd met de vrijheid van richting (artikel 23 van de
Grondwet). Overigens is er al een acceptatieplicht voor bijzondere scholen indien er binnen
een redelijke afstand geen openbare school aanwezig is.
Het is de vraag of de invoering van een algehele acceptatieplicht bij zal dragen aan het
tegengaan van segregatie. Verreweg de meeste bijzondere scholen nemen indien zij daarmee
worden geconfronteerd - allochtone leerlingen op. Slechts een klein aantal scholen van een
meer orthodoxe grondslag, houdt vast aan een toelatingsbeleid op basis van denominatie.
6
Wilt u - desgewenst in samenwerking met de diverse Platforms voor Allochtone ouders en de
Stichting Kleurrijke Scholen - onderzoeken in hoeverre het weigeren van (allochtone)
leerlingen door (witte) scholen in Nederland voorkomt?
Zie mijn antwoord op vraag 3.
7
Bent u bereid een klachtenlijn in te stellen waar (allochtone) ouders hun klachten kunnen
melden over problemen met de toelating van leerlingen? Zo ja, wilt u de meldingen
verzamelen en de Kamer hierover informeren?
Zie mijn antwoord op vraag 2.
8
Deelt u de mening dat bindende afspraken over een meer gelijke verdeling van kansarme en
kansrijke leerlingen over scholen dit soort onaangename praktijken kan voorkomen?
In mijn beleid rond de bevordering van gemengde scholen kies ik niet voor dwang maar heel
bewust voor een aanpak van onderop. In de verschillende pilotgemeenten maken
gemeentebesturen afspraken met schoolbesturen en ouders. Hierbij worden verschillende
maatregelen uitgeprobeerd. Ik heb een onderzoek aanbesteed waarin wordt nagegaan wat wel
en wat niet werkt. In 2010 zal een tussenrapportage aan uw Kamer worden gezonden. Als er
successen geboekt worden, biedt dat de mogelijkheid om tot verdere acties over te gaan.
Verder wijs ik u erop dat ik een wetsvoorstel in voorbereiding heb (Ontwikkelingskansen
door Kwaliteit en Educatie) waarin gemeenten, schoolbesturen en kinderopvanginstellingen
worden ondersteund om met elkaar afspraken te maken die tot doel hebben om segregatie
tegen te gaan.
1) Het Parool, 26 februari 2009