Kamerbrief over Kamers van Koophandel
> Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag
Directoraat-Generaal
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Ondernemen & Innovatie
Directie Ondernemen
Binnenhof 4
2513 AA `s-GRAVENHAGE Bezuidenhoutseweg 20
Postbus 20101
2500 EC Den Haag
T 070-3798911 (algemeen)
www.ez.nl
Behandeld door
drs. J.C. de Jong
T 070 379 68 86
j.c.dejong@minez.nl
Datum 20 maart 2009 Ons kenmerk
OI/O / 9007652
Bijlage(n)
Betreft Kamers van Koophandel 3
Hierbij informeer ik u over een viertal onderwerpen, elk betreffende de Kamers
van Koophandel (hierna: de Kamers).
In de eerste plaats informeer ik u hierbij over de mate waarin de besturen van de
Kamers, zoals sedert 1 januari 2008 benoemd, representatief kunnen worden
geacht.
Daarnaast doe ik u hierbij de tekst toekomen van het protocol overeenkomstig
artikel 41a Handelsregisterwet 2007.
Ten derde doe ik u hierbij de tekst toekomen van de Gedragscode Integriteit
kamers van koophandel overeenkomstig artikel 53 Wet op de kamers van
koophandel en fabrieken 1997 (hierna: Wet KvK's).
Tot slot informeer ik u hierbij nader over de wijze waarop de personen die
verantwoordelijk zijn voor de recentelijk verzonden misleidende facturen gelijkend
op die van de KvK's, de beschikking hebben gekregen over het adressenmateriaal.
1. Representativiteit van de Kamerbesturen.
De leden van het Algemeen Bestuur van een Kamer van Koophandel worden
benoemd door zogeheten benoemende organisaties. De aanwijzing daarvan,
alsmede het aantal bestuurszetels dat de betreffende benoemende organisatie
mag vervullen, geschiedt door de SER, op grond van artikel 10 Wet KvK's. De
Kamers zelf hebben daar geen formele invloed op.
Naast een evenwichtige verdeling over de diverse bedrijfstakken is bij het
beoordelen van de representativiteit vooral van belang de verdeling tussen
mannen en vrouwen, de verdeling tussen autochtonen en allochtonen, en het
aantal zzp'ers. In lijn met de plenaire behandeling van de herziening van de Wet
op de kamers van koophandel en fabrieken 1997, (TK 2006-2007, Handelingen
58-3285 tot 3305) informeer ik u onderstaand over mijn bevindingen ter zake.
De vertegenwoordiging van vrouwen.
Bij een strikt representatieve vertegenwoordiging zou kunnen worden verwacht
dat van de 288 bestuurszetels bij de Kamers, er 72 (25%) door een vrouw
worden bezet (becijfering zie bijlage 1).
Pagina 1 van 4
Directoraat-Generaal
Ondernemen & Innovatie
Directie Ondernemen
Het feitelijke aantal (46, ofwel 16%) blijft daar behoorlijk bij achter. Wel valt
Ons Kenmerk
enige verbetering te constateren ten opzichte van de vorige zittingsperiode (2004- OI/O / 9007652
2008): toen telden de Algemeen Besturen gemiddeld slechts 7% vrouwen. Dat
percentage is dus meer dan verdubbeld, maar er is duidelijk nog een forse stap te
maken. De geconstateerde groei in het aantal vrouwen valt mede toe te schrijven
aan de toegenomen aandacht voor een evenredige vertegenwoordiging, zoals die
tot uitdrukking komt zowel in de vernieuwde Wet op de KvK's als in de
benoemingscode die Kamers en benoemende organisaties samen zijn
overeengekomen. Op die basis dient er nog actiever gezocht te worden naar
vrouwelijke kandidaten. Anderzijds is het van belang dat vrouwelijke ondernemers
zelf ook aangeven geïnteresseerd te zijn in bestuursfuncties. De Federatie
Zakenvrouwen heeft dit op de agenda en ook de (recente) oprichting van
Chambrelle, een netwerk voor vrouwelijke bestuurders van de Kamers van
Koophandel, acht ik een goede zaak. Chambrelle is een initiatief van een van de
vrouwelijke bestuursleden van KvK Rotterdam en heeft tot doel het aantal
vrouwen in de besturen van de KvK's te vergroten.
De vertegenwoordiging van allochtonen.
Het feitelijk aantal allochtonen onder de Kamerbestuurders bedraagt 9 (3%). Bij
een strikt representatieve vertegenwoordiging zouden dat er 24 (8%) zijn. Ook
allochtonen blijken dus helaas ondervertegenwoordigd in Kamerbesturen. Een
aantal factoren speelt hier zeker een rol. Te noemen valt de lage organisatiegraad
van allochtone ondernemers: zij maken vaak gebruik van (informele) eigen
netwerken en zijn nauwelijks aangesloten bij brancheorganisaties. Die
organisaties zullen dus hun meerwaarde voor allochtone vakgenoten nog beter
over het voetlicht moeten brengen. Verder is allochtoon ondernemerschap
ongelijk verdeeld over de verschillende bedrijfstakken; daarbij ligt het accent
vooral op de bedrijfstakken handel, horeca en dienstverlening.
Over de vertegenwoordiging van etnische groepen in Kamerbesturen vóór 2008
zijn geen cijfers bekend.
Het aantal zzp'ers.
Enkele Kamers hebben ook geregistreerd hoeveel van hun bestuursleden kunnen
worden aangemerkt als zelfstandige zonder personeel. Van 5 Kamers zijn die
gegevens bekend; zij telden tezamen 18 zzp'ers onder hun bestuursleden.
Extrapolerend naar 12 Kamers kan worden verondersteld dat op landelijke schaal
rond 40 bestuurszetels worden bezet door zzp'ers. Ik acht dat een bevredigende
score.
De leeftijdsopbouw van de Kamerbesturen.
In de algemene beeldvorming vormen de Kamerbesturen vanouds een bolwerk
van `heren boven de vijftig'. Om te bezien in hoeverre dat beeld thans nog klopt
heb ik aan de Kamers ook gevraagd naar de leeftijdsopbouw. Bij de start van de
thans lopende zittingsperiode bleek gemiddeld tweederde (66%) van de
bestuursleden ouder dan 50 jaar. De beeldvorming komt dus overeen met de
werkelijkheid. Overigens verschilt dit beeld niet wezenlijk van de situatie bij vele
andere vertegenwoordigende organen.
Vergelijkende cijfers met betrekking tot eerdere zittingsperioden zijn niet
voorhanden.
Pagina 2 van 4
Directoraat-Generaal
Ondernemen & Innovatie
Directie Ondernemen
Beleidsconclusies.
Ons Kenmerk
Voor de benoemende organisaties, die per Kamer vaak slechts één of enkele OI/O / 9007652
zetels mogen invullen, is het vaak moeilijk om aan alle genoemde invalshoeken
recht te doen. Het aantal invalshoeken is daarvoor te groot. Niet alleen alle
relevante branches moeten - per segment - voldoende aan bod komen maar ook
voldoende vrouwen, voldoende allochtonen, voldoende zzp'ers, voldoende jongere
bestuurders, voldoende innovatieve bedrijven etcetera. En dan moeten ook nog
voor elk van die invalshoeken geschikte kandidaten voorhanden zijn; tekenend is
in dit verband dat op het meetmoment 14 van de 288 bestuurszetels nog niet
vervuld waren.
De wil om tot een goede representativiteit te komen, leeft ook bij de Kamers en
de benoemende organisaties. Die zijn enige tijd geleden een benoemingscode
overeengekomen, welke onder meer de volgende bepaling bevat: `Bij
benoemingen moet rekening worden gehouden met een representatieve
afspiegeling van het bedrijfsleven. Een actief diversiteitsbeleid moet worden
gevoerd; de samenstelling van het bestuur moet gemengd zijn, in ieder geval
voor wat betreft mannen en vrouwen, leeftijd en culturele achtergrond'. Die
benoemingscode blijkt effect te sorteren: zoals hierboven vermeld is het
percentage vrouwen in Kamerbesturen verdubbeld ten opzichte van de
zittingsperiode 2004 tot 2008 (gegevens omtrent leeftijd en culturele achtergrond
in de voorafgaande zittingsperiode bleken zoals gezegd niet beschikbaar). Gelet
op het feit dat de herziene wet en de benoemingscode beide nog pas kort van
kracht zijn, ben ik op dit moment niet voornemens gebruik te maken van mijn
bevoegdheid op grond van artikel 9, tweede en derde lid, Wet KvK's om nadere
aanwijzingen te geven. Hierbij leg ik de nadruk op `op dit moment'; de Kamers
moeten, zoals gezegd, nog forse stappen zetten.
In de evaluatie van de Wet KvK's, die eind dit jaar van start gaat, wil ik het
vraagstuk van een evenwichtige representatie echter nadrukkelijk aan de orde
stellen. Ook voor de herkenbaarheid voor de ondernemers is het gevoel echt
vertegenwoordigd te zijn van groot belang, te meer omdat deelname aan de
Kamers en het betalen van de daaraan verbonden heffingen geen vrije keuze is.
De evaluatie moet onder meer de vraag beantwoorden of de wijze waarop de
benoemende organisaties worden aangewezen - de verdeling van de
bestuurszetels over de drie genoemde segmenten - thans nog voldoet. De
definiëring van het bedrijfsleven is geen statisch gegeven: nieuwe vormen van
ondernemerschap en nieuwe samenwerkingsverbanden vragen om een
evenredige plaats in de kamerbesturen. Datzelfde geldt voor vrouwen,
allochtonen en andere specifieke groepen die daarin nu nog
ondervertegenwoordigd zijn. Indien nodig moet de regelgeving worden aangepast
of aangevuld teneinde een representatieve vertegenwoordiging te
bewerkstelligen. Maar ook zonder wijziging van de regelgeving kan er al het
nodige worden bereikt. Hierboven noemde ik reeds de oprichting van Chambrelle,
een netwerk van vrouwelijke Kamerbestuurders. En ook lijkt het mij zinvol dat de
Kamervoorzitters op informele basis worden geconsulteerd bij de aanwijzing van
benoemende organisaties en de personele invulling daarvan. Kamervoorzitters
beschikken uit hoofde van hun functie immers over een heel breed netwerk dat
méér omvat dan de gevestigde economische orde; denk aan gespreksgroepen van
Pagina 3 van 4
Directoraat-Generaal
Ondernemen & Innovatie
Directie Ondernemen
allochtone ondernemers. Daardoor kunnen zij vaak bruikbare suggesties
Ons Kenmerk
aandragen die de representativiteit versterken. OI/O / 9007652
2. Protocol inzake de onderlinge samenwerking.
In bijgaand protocol en de daarin genoemde werkdocumenten hebben de Kamers
alsmede Kamer van Koophandel Nederland nadere regelingen getroffen
aangaande hun onderlinge samenwerking rond het Handelsregister. Het protocol
voldoet aan de eisen die artikel 41a van de Handelsregisterwet 2007 eraan stelt;
ik heb daarom mijn goedkeuring eraan gegeven.
3. Gedragscode Integriteit.
Ook doe ik u hierbij (in bijlage) de tekst toekomen van de interne Gedragscode
Integriteit kamers van koophandel. Op grond van het nieuwe artikel 53 Wet Kvk's
moeten de Kamers gezamenlijk een dergelijke code opstellen. Ook deze code is
door mij goedgekeurd. Overigens wordt de code reeds sinds 2005, dus vóór het
tot stand komen van de wetswijziging, ongewijzigd gehanteerd door de Kamers.
4. Misleidende facturen.
Bij de beantwoording van de vragen van het lid Aptroot over misleidende facturen
(TK 2008 -2009, Aanhangsel 2105/2106) heb ik toegezegd u nader te zullen
berichten over hoe `Kantoor voor Klanten' kon beschikken over het
adressenmateriaal. Inmiddels is uit onderzoek door de Kamers van Koophandel
gebleken dat het materiaal hoogstwaarschijnlijk is verkregen via een van de grote
reguliere afnemers van adressenbestanden uit het Handelsregister.
Verkoop van adressenmateriaal past in beginsel binnen de wettelijke taken van de
Kamers: artikel 2 onder b Handelsregisterwet 2007 noemt als een van de
doelstellingen van het Handelsregister het verstrekken van gegevens van
algemene, feitelijke aard omtrent de samenstelling van ondernemingen en
rechtspersonen ter bevordering van de economische belangen van handel,
industrie, ambacht en dienstverlening. Tot het bevorderen van die belangen
behoort ook dat aanbieders van goederen of diensten weten waar zij hun
potentiële afnemers kunnen vinden. De verkoop van adressenmateriaal is dus in
beginsel gerechtvaardigd; ik zie daarom geen aanleiding tot het aanscherpen van
de regelgeving ter zake. Wel is het zo dat ik, in het kader van mijn anti-
spambeleid, en ook gelet op het toenemend aantal klachten over ongevraagde
reclameaanbiedingen, hoe gericht ook, met de Kamers in gesprek ben gegaan of
het wenselijk zou zijn op dat terrein tot nadere afspraken te komen. De
mogelijkheid voor ingeschrevenen om aan de Kamer waar zij ingeschreven staan,
te kennen te geven dat hun adres niet mag worden gebruikt voor commerciële
aanschrijvingen (de zogeheten non-mailing indicator) blijkt nog onvoldoende
bekend.
(w.g.) drs. F. Heemskerk
Staatssecretaris van Economische Zaken
Pagina 4 van 4
*
*
*
---- --