Is 't een zee om uit te drinken?
* Startdatum: 19-03-2009
* Tijd: 15.45
* Locatie: Aula
* Titel: Is 't een zee om uit te drinken?
* Plaats: Aula
* Spreker: prof.dr. J. van der Meer
* Onderdeel: Faculteit der Aard- en levenswetenschappen
* Wetenschapsgebied: Aard- en levenswetenschappen
* Evenementtype: Oratie
Prof.dr. J. van der Meer laat in zijn oratie 'Is 't een zee om uit te drinken?' zien dat met de statistische benadering het verleden van de veranderende omvang van dierenpopulaties goed te beschrijven is, maar dat voorspellingen over bijvoorbeeld de gevolgen van klimaatverandering niet van veel waarde zijn. Verder laat hij aan de hand van actuele voorbeelden zien wat deze statistische modellen te zeggen hebben over de gevolgen van de visserij. Konden de kokkels in de Waddenzee echt niet bevist worden? Wie hebben er gelijk in de controverse rond de palingvisserij, de visserijbiologen of de vissers? Tenslotte gaat Van der Meer in op wat van een alternatieve benadering, het zogeheten individugebaseerde modelleren, verwacht mag worden. Hij laat zien dat deze benadering nieuwe fundamentele vragen oproept en dat ons begrip over het verband tussen wat er op het niveau van individuele organismen gebeurt en wat er op populatieniveau plaats vindt nog in de kinderschoenen staat.
Van der Meer doet dit aan de hand van Het bijbelse verhaal over de Egyptische sprinkhaanplagen of het uit de noordse folklore stammende verhaal over lemmingen die, door overbevolking op drift geraakt, zich van de kliffen af in zee storten, dat laat zien dat mensen altijd al geboeid zijn geweest door de soms hevige schommelingen in de omvang van dierpopulaties. Ecologen proberen dan ook verklaringen te vinden voor deze schommelingen, zowel bij schadelijke (plaaginsecten) als nuttige dieren (schaaldieren, vissen). Ze kijken daarbij naar de invloed van externe factoren, zoals bijvoorbeeld het weer. Maar in theorie kan ook de interne dynamiek grillige schommelingen veroorzaken. De klassieke benadering is om aan de hand van langjarige studies statistische relaties te schatten, bijvoorbeeld die tussen de snelheid waarmee de populatie in aantal verandert en de populatiegrootte zelf.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam