Deelgemeente IJsselmonde Rotterdam
Literaire avond met Ronald Giphart
U bent welkom op 18 maart in Bibliotheek IJsselmonde
Ronald Giphart is te gast in Bibliotheek IJsselmonde op woensdagavond
18 maart van 20.00 tot 22.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur). Hij draagt
voor uit eigen werk en signeert.
Giphart (1965) is bekend van boeken als Ik ook van jou (1992),
Phileine zegt sorry (1996) en Ik omhels je met duizend armen (2000).
Zijn meest recente boek is Keukenprins (2008). Een aantal van zijn
boeken werd verfilmd. Giphart werkt mee aan verschillende
televisieprogrammas en heeft ruime ervaring in het theater, onder meer
vanwege zijn tournee met Bart Chabot en Martin Bril.
Deze Literaire avond is een activiteit in het kader van de Boekenweek
2009, Tjielp Tjielp De literaire zoo.
De toegang bedraagt 5,-.
Kaartverkoop: Bibliotheek Beverwaard, bibliotheek Lombardijen,
bibliotheek IJsselmonde en Boekhandel van der Pol ( Kouwenoord 87 ).
Telefonisch reserveren: Bibliotheek IJsselmonde, 010- 482 94 94.
Bibliotheek IJsselmonde, Groene Tuin 319 www.bibliotheek.rotterdam.nl.
Ronald Giphart
Ronald Giphart (1965) groeide op in een nieuwbouwwijk in Dordrecht;
later verhuisde het gezin naar Soestdijk. Hij komt uit een
humanistisch, links georiënteerd milieu. Zijn moeder Wijnie Jabaai was
kamerlid voor de PvdA. Al op jonge leeftijd was hij zeer
geinteresseerd in literatuur. Hij vond een originele manier om te
ordenen wat hij had gelezen: een periodiek systeem der schrijvers,
vergelijkbaar met het in de scheikunde gebruikte periodiek systeem der
elementen. Op zijn zeventiende besloot Ronald schrijver te worden. Hij
wilde schrijven over de grote thema's, zoals zijn grote voorbeeld
Jeroen Brouwers, maar toen dat niet lukte dacht hij dat het
schrijverschap niet voor hem was weggelegd. Nadat hij zijn studie
Nederlands had afgebroken, werd Giphart nachtportier in een Utrechts
ziekenhuis. In de stilte van de nacht las hij veel en hij begon ook
weer te schrijven, nu echter veel lichtvoetiger. Hij publiceerde
enkele verhalen in zijn eenmanstijdschriftje 'Hoera Gaudo'. Uitgeverij
Nijgh & Van Ditmar merkte het tijdschriftje op en vroeg hem een roman
te schrijven. Inmiddels is Giphart een van de productiefste
schrijvers in Nederland en heeft hij een groot en trouw publiek
opgebouwd. Zijn boeken beleven herdruk op herdruk, in 2003 kreeg hij
de eervolle opdracht het Boekenweekgeschenk te schrijven, zijn boeken
zijn in vertaling in tal van landen uitgegeven, drie van zijn boeken
zijn verfilmd en een ander wordt nog verfilmd. In 2004 ontving hij de
C.C.S. Crone Prijs, de Prijs voor literatuur van de stad Utrecht.
Giphart debuteerde in 1992 met de roman Ik ook van jou. Het boek gaat
over twee blakende jonge schrijvers die op stel en sprong naar de
Dordogne zijn afgereisd voor een - zoals een van de twee het noemt -
'grote queeste naar literatuur en seks'. Verweven in deze vrolijke
kanotocht is het aangrijpende verhaal van de fatale liefde van Ronald
voor de mysterieuze Reza. 'Dit is een goed boek schreef Arjan Peters
in SUM. En Ares Koopman in de Arnhemse Courant: 'De dag waarop Ik ook
van jou verscheen, was - zoveel is nu wel zeker - een mooie dag voor
de Nederlandse letterkunde.' Ik ook van jou werd bekroond met het
Gouden Ezelsoor voor het best verkochte literaire debuut van 1992. Het
boek werd verfilmd door Ruud van Hemert, met in de hoofdrollen Angela
Schijf en Antonie Kamerling. De verfilming werd door de pers over het
algemeen niet goed besproken.
Gipharts tweede boek, Giph (1993) speelt in het Utrechtse
studentenmilieu rond hoofdpersoon Giph en gaat onder meer over een
wintersportvakantie, het Boekenbal, een ontmoeting met Jeroen
Brouwers, Nederlandse toiletten en vele amoureuze escapades.
In een artikel van Frank Verkuijl in De Groene Amsterdammer (voorjaar
1994) werd een nieuwe stroming in de Nederlandse literatuur
uitgeroepen, de 'Generatie Nix'., die zich zou kenmerken door
lamlendigheid. Hiertoe zouden Joris Moens, Rob van Erkelens en Ronald
Giphart behoren, de oprichters van het spraakmakende tijdschrift
(inmiddels weer ter ziele) Zoetermeer. Giphart zelf vindt de term
'Generatie Nix' een onzinterm en moet sowieso niets hebben van
generatiedenken.
Het titelverhaal van de verhalenbundel Het feest der liefde (1995)
schetst een onvergetelijk portret van een studentenmentor. Behalve
verhalen tegen het giphartiaanse decor van studenten die de Grote
Wereld zoeken, bevat de bundel literaire polemiek, reis- en
seksverhalen.
Phileine, de hoofdpersoon uit Gipharts derde roman Phileine zegt sorry
(1996) en zusje van Giph is minstens zo cynisch en zwartgallig als de
andere romanfiguren van Giphart, maar ze is ook opmerkelijk
levenswijs. Met bijtende humor vertelt ze over verwikkelingen in New
York die haar uiteindelijk dwingen tot een verbijsterende daad. De
roman werd door Hans Goedkoop in NRC-Handelsblad geprezen om de inzet,
en de strenge en zorgvuldige constructie. Het personage Phileine
groeide uit tot heldin van talloze lezers. Het boek werd in 2003
verfilmd door Robert Jan Westdijk, met Kim van Kooten en Michiel
Huisman in de hoofdrol. Ter gelegenheid daarvan werd een filmeditie
met fotos van de film uitgebracht. Het boek is ook als CD-luisterboek
verkrijgbaar, met de stem van Giphart.
In De Voorzitter (1999) beschrijft Giphart het leven van Epi Brons,
voorzitter van de voetbalclub Bandstad '83 en directeur van
Intertegel. De novelle is gebaseerd op enkele verhalen die Giphart
schreef voor het literaire voetbaltijdschrift Hard Gras.
De roman zal verfilmd worden, met Erik van Muiswinkel in de hoofdrol.
In de roman Ik omhels je met duizend armen (2000) komen diverse
personages voor uit eerdere romans van Giphart, zoals Giph, zijn zus
Phileine en zijn studievriend Thijm. In de roman komen drie
verhaallijnen samen: het begin van de liefde van Giph en de arts
Samarinde, een weekje La Palma met een groepje mooie jonge mensen en
de dood van Giph's moeder. De film naar de roman (met o.m. Tijn
Docter, Carice van Houten en Johnny de Mol) kwam in 2006 uit.
Ronald Giphart schreef het Boekenweekgeschenk 2003, Gala, over het
jubilerende agentschap Mijn Mensen van de succesvolle veertiger Panc.
Gala werd gedrukt in een recordoplage van 780.000 exemplaren. Menno
Schenke (in het Algemeen Dagblad) concludeerde naar aanleiding van dit
boek: Er is geen schrijver in ons land zoals Ronald Giphart. Hij is de
moderne volksschrijver bij uitstek, zoals ooit Gerard Reve verwoordde
wat er in de Nederlanders omging.
In de Boekenweek 2003 verscheen een bijzondere uitgave: Dêr is gjin
dêr, dêre (Er is geen daar, daar) een in het Fries vertaald
liefdesverhaal van Giphart dat onderdeel is van een later in het
Nederlands te verschijnen boek.
In april 2005 verscheen Troost, een bijtende maar hoogst onderhoudende
roman over kook- en levenskunst.
De wilde kookstijl van de 37-jarige topkok Art Troost wordt alom
bejubeld en met Michelin-sterren geprezen. Troost beschouwt de wereld
als een groothandel in ingrediënten: lopen er op straat drie vrouwen,
dan ziet hij prompt een frêle wildschotel voor zich, gecombineerd met
een gemarineerde spiering en een geraffineerde soep van raapjes, thee
en zwemkrab.
Door een eigen tv-kookshow, genaamd Sterallure, stijgt zijn roem naar
ongekende hoogte. Tijdens de opnames van de zomereditie in een Frans
château, met als gasten een marathonlopende filosoof en een wulpse
schrijfster, begint Troosts succes echter onverwacht te kantelen.
Pieter Steinz noemde Troost in NRC-Handelsblad een heerlijk boek.
Troost werd een echte bestseller en zal o.m. verschijnen in Duitsland
(Kiepenheuer & Witsch) en Italië (Scrittura). De roman werd
genomineerd voor de NS Publieksprijs.
In 2008 verschijnt de novelle Scène, spelend in de filmwereld.
Naast de bovengenoemde verhalenbundel en romans was en is Giphart op
allerlei andere manieren met schrijven bezig. Hij schreef columns, was
literatuurrecensent van het Parool, schreef de teksten voor de musical
Hair, het scenario van de tv-serie De co-assistent, hij schrijft voor
tijdschriften en was korte tijd hoofdredacteur van Rails.
Een speelse benadering van de literatuur, als die uit zijn jeugd toen
hij schrijvers indeelde in een periodiek systeem, is terug te vinden
in een aantal boeken. Met zijn jeugdvriend Bert Natter schreef hij
Kwadraats Groot Literair Lees Kijk Knutsel en Doe Vakantieboek (1993),
met allerlei grapjes, quizzen, puzzels en zelfs uit te knippen
aankleedpoppen (van Maarten t Hart) en maskers (van Harry Mulisch).
Eveneens met Bert Natter schreef Giphart in 1995 De beste schrijver
van Nederland. Voor De Bijenkorf schreef hij in 1997 De ontdekking van
de literatuur, een aanstekelijke beschrijving van zijn eigen
leesgeschiedenis doorspekt met toptienen, vragenlijstjes en andere
wetenswaardigheden. Teksten die eerder verschenen in Kwadraats Groot
Literair Lees Kijk Knutsel en Doe Vakantieboek en De ontdekking van de
literatuur werden in 1998 opnieuw uitgegeven bij uitgeverij Podium
onder de titel Planeet Literatuur.
Ten Liefde! uit 2001 is een non-fictieboek over seks en liefde, met
hierin onder andere opgenomen columns over dit onderwerp die Giphart
schreef voor het magazine Kijk. In 2002 verscheen in de illustere
reeks Privé-domein van de Arbeiderspers Gipharts 'persoonlijke
kroniek 2001': Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid.
Heldinnen (2003) zijn teksten van Ronald Giphart bij fotos van Eric
van den Elsen, van vrouwen die direct of indirect een bestaan hebben
opgebouwd waarin hun uiterlijk een wezenlijke rol speelt. Het gaat
o.m. om actrices, modellen en tv-persoonlijkheden.
In 2007 schreef Ronald Giphart een tijdlang columns onder de titel
Keukenprins. De columns inspireerden hem tot het schrijven van de
autobiografie van een eter Keukenprins (2008). Hij beschrijft hierin
honderd dagen lang minutieus wat hij eet en drinkt, van ontbijt tot
tussendoortjes, van diner tot medicijnen. Het boek bevat ook
recepten. Over Ronald Giphart (en in het bijzonder zijn
woordvondsten) verscheen in 2004 Giphtaal, van Wim Daniëls.
Zie ook www.ronaldgiphart.nl en www.phileinezegtsorry.nl