Ministerie van Defensie

Schriftelijke vragen over encryptieprobleem Gripen

In de bijlage bied ik u de antwoorden aan op de vragen van het lid Boekestijn over een encryptieprobleem bij de Gripen gevechtsvliegtuigen. Deze vragen werden ingezonden op 23 februari 2009 onder kenmerk 2080914700.

DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE
drs. J.G. de Vries

Antwoorden op de vragen van het lid Boekestijn (VVD) over een encrytieprobleem bij JAS Gripen fighter jets, ingezonden op 23 februari 2009 (kenmerk 2080914700).

1.
Heeft u kennisgenomen van het artikel "Sweden's air force 'can't send secret messages'"? 1) Ja.
2.
Speelt het probleem van de encryptie bij de nieuwe JAS Gripen jachtvliegtuigen ook bij de toekomstige Next Generation (NG) versie? 3.
Is het voor het ontwikkelingstraject van de NG versie tijdig genoeg dat dit probleem pas in kan 2015 worden opgelost? Encryptie is een deelaspect van interoperabiliteit, van belang voor het optreden in coalitieverband waarover binnen de Navo afspraken zijn gemaakt. Het artikel heeft betrekking op de Gripen C/D versie. De Gripen NG moet nog worden ontwikkeld. Op grond van de bij Defensie beschikbare informatie kan niet met zekerheid worden vastgesteld in hoeverre encryptie volgens Navo-standaarden in de ontwikkeling is meegenomen en of dat in 2015 al is voltooid. 4.
Is dit probleem inderdaad ontstaan door het besluit van de Rijksdag in 2007 om de nieuwe versie uit te rusten met nieuwe technologie die het mogelijk maakt om met NAVO vliegtuigen te communiceren? Impliceert dit nu dat tot 2015 elke samenwerking met Zweden gehinderd wordt door een nationaal veiligheidsprobleem in dat land? Het is mij niet bekend hoe het probleem is ontstaan. De artikelen suggereren dat het gaat om een interoperabiliteitsprobleem, dat ontstond toen de Gripen C/D werd uitgerust met een op Navo-standaard gebracht communicatiesysteem. Evenmin is bekend of dit probleem in de komende jaren een belemmering zou kunnen vormen voor eventuele operationele samenwerking met Zweden op het gebied van gevechtsvliegtuigen. Pagina 2/3 Ministerie van Defensie Pagina 3/3
5.
Heeft u kennisgenomen van het artikel "Saab hit by new South Africa bribery probe"? 2) Bent u bereid de Kamer in te lichten via uw netwerk van militaire attachés over de kans dat Desmond Tutu er in slaagt om de verkoop van JAS Gripen jachtvliegtuigen in 1999 aan Zuid-Afrika alsnog af te blazen? Nu Noorwegen voor de JSF gekozen heeft en Denemarken twijfelt, er in Zuid-Afrika problemen opduiken, en de Zweedse regering ernstig bezuinigt op de defensie begroting, heeft Saab nog wel voldoende kritische massa om een internationaal concurrerende NG versie te ontwikkelen? Omdat er al toestellen zijn geleverd, lijkt het niet aannemelijk dat de verkoop van de Gripen aan Zuid Afrika alsnog wordt stopgezet. De actualisering van de kandidatenvergelijking heeft laten zien dat de ontwikkelingsrisico's van de Gripen NG aanzienlijk zijn, zowel in financieel als technologisch opzicht. Het beperkte exportpotentieel van de Gripen NG is daarin ook meegewogen.

1) The Local, 21 februari 2009
http://www.thelocal.se/17724/20090220/
2) The Local, 29 januari 2009
http://www.thelocal.se/17218/20090129/