Ministerie van Economische Zaken


Datum 12 maart 2009


Gang van zaken rond het project 'Windenergie in de Noordoostpolder'

Hierbij zend ik u mede namens de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Ordening en Milieubeheer de antwoorden op de vragen die zijn gesteld door het
lid Van der Vlies (SGP) over de gang van zaken rond het project 'Windenergie in
de Noordoostpolder'. De vragen werden mij toegestuurd op 13 februari 2009
onder nummer 2080913350.
---

Heeft u kennisgenomen van de kritiek die de burgemeester van Urk heeft geuit
over de gang van zaken rond het project 'Windenergie in de Noordoostpolder'? 1
Antwoord
Ja.
---

Wat is de laatste stand van zaken ten aanzien van de voortgang van het
genoemde project? Is het waar dat de aanvragen voor de uitvoeringsvergunning
nog steeds niet zijn ingediend? Zo ja, waarom niet en voor wanneer is dit dan
voorzien? Is het waar dat de MER-procedure nog niet is afgerond? Zo ja, waarom
niet?
Antwoord
De initiatiefnemers van het windenergieproject in de westelijke Noordoostpolder,
verenigd in de Koepel Windenergie Noordoostpolder, leggen momenteel de laatste
hand aan het volledig maken van de vergunningaanvragen en het opstellen van
een milieueffectrapport (MER). Er is nog geen aanvraag ingediend. Dit wordt
voorzien in het 3e kwartaal van 2009. Voor het onderdeel vogels in het MER moest
veldonderzoek worden uitgevoerd teneinde een nauwkeurige, gekwantificeerde
voorspelling van de verstoring te kunnen doen. De opstelling van het MER is het
belangrijkste doch niet het enige onderdeel van de vergunningaanvraag dat veel
1 www.binnenlandsbestuur.nl, 5 februari 2009: «Burgemeester Urk: «Minister schoffeert democratie»».

tijd heeft gekost. Een zorgvuldige vergunningaanvraag, waaronder het opstellen
van een MER, vraagt veel tijd.
---

Waar is uw bewering dat de gemeente Urk inzake het genoemde project dwarsligt
en de rijkscoördinatieregeling daarom ingezet zal worden op gebaseerd? 2 Is de
veronderstelling juist dat de gemeente Urk tot nu toe niet rechtstreeks betrokken
is bij het stuurgroepoverleg of anderszins en dat daarom in dit stadium van
dwarsliggen geen sprake kan zijn? Is de veronderstelling juist dat de opgelopen
vertraging ten aanzien van vergunningaanvragen met name veroorzaakt wordt
door regelgeving in het kader van de Natuurbeschermingswet, de Flora- en
faunawet en de Wet Milieubeheer?
Antwoord
De opstelling van het gemeentebestuur van Urk en van bepaalde
bewonersgroeperingen, zoals Urk Briest, zijn mij uit brieven en media bekend.
Deze opstelling van de gemeente Urk is geen 'dwarsliggen' in een lopende
procedure, aangezien er geen procedure loopt. Zoals bij de vorige vraag is
geantwoord, zijn vergunningaanvragen en het MER nog in voorbereiding. De
regelgeving in het kader van de Natuurbeschermingswet, de Flora en Faunawet en
de Wet Milieubeheer worden meegenomen in de MER. Het veldonderzoek dat
nodig was voor het onderdeel vogels in het MER kostte inderdaad tijd, maar is
niet het enige onderdeel van de vergunningaanvraag dat veel tijd heeft gekost.
Over de werkwijze bij de besluitvorming over het windenergieproject
Noordoostpolder kan ik het volgende meedelen. In de voorbereiding van het
project speelt de Stuurgroep Windenergie Noordoostpolder die in 2008 is
opgericht een belangrijke rol. De stuurgroep bestaat uit de provincie Flevoland, de
gemeente Noordoostpolder, de Koepel Windenergie Noordoostpolder en
vertegenwoordigers van de ministeries van Economische Zaken, Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit en Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en
Milieubeheer.
Wanneer de vergunningaanvragen zijn ingediend bij de relevante
bestuursorganen is de volgende stap de toepassing van de
rijkscoördinatieregeling. Dit is bedoeld om coördinatie en versnelling aan te
brengen in de verschillende vergunningsprocedures. Over deze toepassing heeft
het toenmalige kabinet in 2006 een toegangsbesluit genomen (onder de oude
WRO heette dit nog Rijksprojectenprocedure) en dit aan de Tweede Kamer
bekend gemaakt. Deze rijkscoördinatieprocedure is niet bestemd om de rol van de
gemeente Urk te beperken, doch laat de rechtsbescherming van het
gemeentebestuur en van burgers in stand. Het is een keuze van het
gemeentebestuur van Urk of het van dit recht tot bezwaar gebruik maakt. De
actiegroep 'Urk Briest' is reeds op 6 november 2008 door het ministerie van VROM
schriftelijk ingelicht over de inzet van het kabinet op dit windenergieproject en
over haar rechtspositie.
De toepassing van de rijkscoördinatieprocedure hangt niet af van een eventueel
verzet van de gemeente Urk. De procedure is een rijksinstrument om
besluitvorming op gemeentelijk en provinciaal niveau te faciliteren ingeval van
grote projecten van nationaal belang. Volgens het windenergiebeleid van de Nota
Ruimte is het windenergieproject Noordoostpolder een dergelijk project. Deze
beoordeling van het nationaal belang heeft inmiddels haar beslag gekregen in de
wijziging van de Elektriciteitswet 1998, volgens welke de rijkscoördinatieregeling
op alle windenergieprojecten groter dan 100 MegaWatt zal worden toegepast.
Deze wetswijziging is op 1 maart 2009 in werking getreden.
---

Op welke wijze werkt u of gaat u werken aan het vergroten van het lokale
draagvlak 3, voor en na eventuele inwerkingtreding van de
rijkscoördinatieregeling? Bent u bereid er voor te zorgen dat vertegenwoordigers
van de gemeente Urk rechtstreeks betrokken worden bij het stuurgroepoverleg?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Vanaf de ondertekening in 2002 van het convenant over windenergie in de
Noordoostpolder werken de initiatiefnemer en de gemeente Noordoostpolder aan
draagvlak voor het grote windenergieproject aan de westzijde van de polder. Dit
is onder meer gebeurd bij het ter inzage leggen van de startnotitie m.e.r.. Ook de
provincie Flevoland communiceert actief over het belang van windenergie, over de
grote bijdrage van deze provincie hieraan en over de ruimtelijke invulling van het
provinciale beleid voor windenergie in het Provinciaal Omgevingsplan met onder
meer de locatie Westelijke Noordoostpolder. De Stuurgroep Windenergieproject
Noordoostpolder zal een meer burgergerichte communicatie beginnen wanneer de
vergunningaanvragen zijn ingediend.
De gemeente Urk dient naar mijn mening geen lid te zijn van de Stuurgroep
Windenergieproject Noordoostpolder omdat deze Stuurgroep een samenwerking is
van uitvoerende bestuursorganen en geen overlegorgaan. In reactie op het
verzoek van de gemeente Urk om bestuurlijk overleg met de Stuurgroep heeft de
provincie Flevoland een bestuurlijk gesprek gearrangeerd waarin is besloten een
bestuurlijk overleg tussen de drie gemeenten Urk, Lemsterland (Fr) en
Noordoostpolder in te stellen, waarin de vergadering van de Stuurgroep wordt
voorbereid en waarvan de resultaten in het Stuurgroepoverleg worden ingebracht
en meegewogen.
Ik vind overigens dat mijn collega, de minister van VROM, en ik zelf ook een taak
hebben in het verwerven van draagvlak voor dit project. Ik ga daarom in op het
verzoek van gedeputeerde Bliek om een bezoek aan het gebied te brengen.
Daarbij zal ik ook het College van B&W van Urk bezoeken.
---

Bent u op de hoogte van de alternatieven die door de gemeente Urk naar voren
zijn gebracht? In hoeverre wordt in de planvoorbereiding rekening gehouden met
deze alternatieven?
Antwoord
De alternatieven die de gemeente Urk heeft voorgesteld, zoals zonne-energie, zijn
in het kader van de gemaakte beleidskeuzen in het Werkprogramma Schoon &
Zuinig geen alternatief voor windenergie. Beide opties van duurzame
elektriciteitsopwekking moeten in Nederland worden gerealiseerd. De locatie
Westelijke Noordoostpolder is daarbij een zeer belangrijk project om de
kabinetsdoelstelling van "2000 MegaWatt extra windenergie vergund en
gesubsidieerd in 2011" te bereiken. Er is daarnaast in de Noordoostpolder relatief
veel ruimte voor de realisering van andere duurzame energieopties.
---

Welke rol speelt de status 'beschermd stadsgezicht' van Urk, die met de huidige
plannen op losse schroeven lijkt te staan, in de planvoorbereiding? In hoeverre
wordt rekening gehouden met deze status?
Antwoord
Het besluit van de minister van OC&W van 1 augustus 2007 tot aanwijzing van
het oude gedeelte van Urk tot 'Beschermd dorpsgezicht' heeft als doel de
cultuurhistorische waarden van de openbare ruimte in dit deel van de gemeente
te beschermen. Het gebied waar de windturbines zijn gepland, bevindt zich buiten
de grens van het beschermde dorpsgezicht. De bouw van een windenergiepark
ten noorden en ten zuidoosten van Urk heeft geen fysieke aantasting van deze
waarden tot gevolg.
---

Wat is de rolverdeling tussen het Rijk en de provincie Flevoland wanneer de
rijkscoördinatieregeling voor het genoemde project in werking is getreden?
Antwoord
Voor de rijkscoördinatieregeling voor energieprojecten ben ik samen met de
minister van VROM verantwoordelijk. Reguliere bestuursorganen besluiten over
door hen te verlenen vergunningen. Wij zullen daarbij de termijn van orde
vaststellen en de verdediging van besluiten bij de eventuele (gebundelde)
rechtsgang voor onze verantwoordelijkheid nemen.

(w.g.) Maria J.A. van der Hoeven
Minister van Economische Zaken