Gemeente Eemsmond
Noordgroninger gemeenten anticiperen op bevolkingsontwikkeling
donderdag 12 maart 2009
Grootschalig onderzoek legt basis voor nieuw regionaal beleid
De Noordgroninger gemeenten Appingedam, Delfzijl, Eemsmond en
Loppersum presenteerden vandaag samen met de provincie Groningen de
voorlopige uitkomsten van het onderzoek dat ze de afgelopen maanden
door onderzoeksbureau Companen hebben laten uitvoeren. Voor het
onderzoek zijn bijna 10.000 huishoudens benaderd. Gevraagd is naar de
wensen van inwoners op het gebied van wonen en voorzieningen. Vorig
jaar hebben de gemeenten en de provincie in een bestuursakkoord
afgesproken toe te werken naar nieuw regionaal beleid op het gebied
van wonen en voorzieningen. Het onderzoek, dat mogelijk is gemaakt
door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling, is de
eerste stap op weg naar dit nieuwe beleid. De komende periode
bespreken de bestuurders de onderzoeksresultaten met
vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, gemeenteraden en
provinciale staten om daarna het nieuwe beleid te formuleren.
Aanleiding voor nieuw beleid en voor het onderzoek is de
bevolkingsontwikkeling waar de Noordgroninger gemeenten in toenemende
mate mee te maken krijgen. Uit de bevolkingsprognose die
onderzoeksbureau ABF in opdracht van de provincie Groningen opstelde,
blijkt dat de regio in de periode tot en met 2030 te maken krijgt met
een forse bevolkingsafname (circa 25 procent tot 2030). Ook de
samenstelling van de bevolking verandert; het aantal jongeren daalt en
het aantal ouderen stijgt. De bevolkingsontwikkeling heeft tot gevolg
dat de behoefte aan het aantal en het soort woningen verandert.
Bovendien zal in het sommige gebieden moeilijker worden om
voorzieningen in stand te houden. Om deze gevolgen goed op te vangen,
is nieuw regionaal beleid nodig. De gemeenten en de provincie willen
alle mogelijkheden benutten om de kwaliteit van het wonen en de
leefomgeving in de regio in stand te houden en waar mogelijk te
verbeteren.
Meer nultredenwoningen
In het onderzoek zijn de huidige plannen van de gemeenten afgezet
tegen de woonwensen van de inwoners. Uit de vergelijking blijkt dat er
bij de uitvoering van de bestaande plannen een overschot ontstaat aan
met name goedkope huurwoningen en goedkopere huurappartementen zonder
lift en in mindere mate aan goedkope koopwoningen. Daarentegen is
juist extra behoefte aan moderne zogeheten nultredenwoningen en
-appartementen voor senioren. Het is een belangrijke opgave voor
gemeenten en de provincie om hierop in te spelen. Daarbij is ook een
grote rol weggelegd voor de woningcorporaties.
Voorzieningen
Verder richtte het onderzoek zich op voorzieningen, onder andere op
het gebied van zorg, welzijn, onderwijs en winkels. Welke
voorzieningen vinden mensen belangrijk en wanneer is het verdwijnen
van voorzieningen reden voor vertrek? Uit het onderzoek blijkt dat met
name de voorzieningen in de zogeheten woondorpen (dorpen met weinig
voorzieningen) onder druk komen te staan, mede doordat in deze dorpen
de bevolking het meest terugloopt. Onderwijs, zorg- en
welzijnsorganisaties staan hier samen met de overheden voor de
uitdaging nieuwe concepten te ontwikkelen, waarmee ze aan de vraag
naar zorg, maatschappelijke ondersteuning en onderwijs kunnen blijven
voldoen. Opvallend is dat het ontbreken of verdwijnen van
voorzieningen in het landelijke gebied minder als een gemis wordt
ervaren dan in de kernen met een hoog voorzieningenniveau.
Onderzoeksproces
Het onderzoek is gestart in oktober 2008. Er zijn vragenlijsten
voorgelegd aan de huidige inwoners van het gebied, maar ook aan mensen
die zich recent gevestigd hebben in de regio of die juist vertrokken
zijn uit de regio. Om de resultaten goed te kunnen duiden, zijn de
eerste voorlopige resultaten eind januari besproken met drie
klankbordgroepen: twee groepen met bewoners uit de regio en één met
vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties. Het onderzoek
werd begeleid door een projectgroep met vertegenwoordigers van de
overheden, van zorg- en welzijnsorganisaties en van de
woningcorporaties in de regio.
Het definitieve onderzoeksrapport komt in april beschikbaar. Het
rapport is dan te downloaden op de websites van de vier gemeenten en
de provincie en in te zien bij de gemeentelijke informatiebalies.