Nationale Bank van Belgie


Instituut voor de nationale rekeningen
2009-03-11

Links BelgoStat On-line Algemene informatie

Ondanks een forse terugval van 1,7 pct. in het vierde kwartaal, is de economische activiteit met 1,1 pct. toegenomen over het hele jaar 2008.

Vandaag woensdag 11 maart 2009 publiceert het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) de voornaamste aggregaten van het vierde kwartaal van 2008 en voor het jaar 2008 als geheel.
1. Aggregaten van het vierde kwartaal van 2008 De economische groei is tijdens het vierde kwartaal van 2008 opmerkelijk verzwakt: naar volume is het voor seizoen- en kalenderinvloeden gezuiverde bruto binnenlandsproduct (bbp) met 1,7 pct. verminderd tegenover het voorgaande kwartaal. Ten opzichte van het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar komt dat resultaat tot uiting in een omkering van het bbp-verloop, met een daling van 0,8 pct. in het vierde kwartaal van 2008 tegen een groei van 1,2 pct. in het derde kwartaal. De toegevoegde waarde is in alle bedrijfstakken achteruitgegaan. De terugval is bijzonder opvallend in de industrie (-4,2 pct. t.o.v. het vorige kwartaal, tegenover-0,3 pct. in het derde trimester), en iets minder uitgesproken in de bouwnijverheid (-1,5 pct., tegen een toename met 0,4 pct. een kwartaal voordien) en in de diensten (-0,8 pct., waar de activiteit zowat stabiel was in het derde kwartaal van 2008). Met uitzondering van de overheidsconsumptie, die met 1 pct. toenam, zijn alle componenten van de vraag verminderd en leveren zo een negatieve bijdrage tot de economische groei. Wat de binnenlandse vraag betreft hebben de ondernemingen hun bruto vorming van vast kapitaal met 0,4 pct. verminderd t.o.v. het vorige kwartaal, na een inkrimping van 1 pct. in het derde kwartaal van 2008. De gezinnen hebben hun uitgaven ook met 0,4 pct. verlaagd, zowel hun consumptie-uitgaven als hun investeringen in woongebouwen, na een stabilisatie in het derde kwartaal. De buitenlandse vraag liet een scherpe afname optekenen, in een context van tanend internationaal verkeer: de uitvoer van goederen en diensten zijn met 6,5 pct. gedaald.


2. Aggregaten van het jaar 2008
Over het geheel van 2008 is het voor kalendereffecten gecorrigeerde bbp in volume met 1,1 pct. toegenomen.
De ontwikkeling van de toegevoegde waarde is in alle bedrijfstakken vertraagd. Die was vrij gematigd in de diensten (met 1,7 pct., tegen 2,5 pct. het jaar voordien), en wat meer uitgesproken in de bouwnijverheid, met een toename van 1,3 pct. nadat zij met 3,5 pct. in 2007 steeg. In de industrie is de groei zelfs negatief geworden (-0,6 pct.), terwijl zij nog met 2,5 pct. toenam tijdens het voorgaande jaar. De economische groei die in 2008 wordt opgetekend, steunt op zowel de binnenlandse vraag (particuliere consumptie, overheidsconsumptie, investeringen) als op de buitenlandse vraag (uitvoer van goederen en diensten).
Wat de binnenlandse bestedingen betreft, wordt het jaar 2008, net als in 2007, gekenmerkt door de forse groei van de bruto-investeringen in vaste activa door de ondernemingen (6,9 pct. in volume). De groeikracht daarvan verminderde niettemin in het tweede halfjaar, samen met de afbrokkeling van de activiteitsvooruitzichten in een steeds ongunstiger binnenlandse- en buitenlandse conjunctuur. De particulieren daarentegen hebben hun uitgaven gematigd, zowel hun consumptieve bestedingen (0,8 pct., tegen 2 pct. tijdens het voorgaande jaar ) als hun investeringsuitgaven in nieuwbouw en renovatie (1 pct. na 1,3 pct. in 2007).
De consumptieve bestedingen van de overheid, van hun kant, zijn in 2008 met 2,1 pct. toegenomen, een vergelijkbaar tempo als in 2007.
Over het geheel van het jaar 2008 is het volume van de uitvoer van goederen en diensten toegenomen met 2,2 pct., dat is trager dan het voorgaande jaar (3,9 pct.). Dit resultaat verbergt een sterk schommelend verloop tijdens het jaar, met een versnelling in het eerste halfjaar, gevolgd door een afzwakking die uiteindelijk wordt omgebogen in een forse terugval in het vierde kwartaal. Gezien het hoge gehalte aan ingevoerde goederen in de uitvoer heeft het verloop van de uitvoer een weerslag gehad op de invoer van goederen en diensten. De toename van die invoer werd bovendien versterkt door de kracht van de bedrijfsinvesteringen. De toename van de invoer, 3,7 pct., lag hoger dan deze van de uitvoer, waardoor het handelsverkeer met het buitenland een negatieve bijdrage leverde tot de bbp-groei (-1,2 procentpunt).
Aangezien de arbeidsmarkt met een vertraging van twee tot drie kwartalen reageert op de schommelingen van de economische activiteit, bleef de werkgelegenheid het hele jaar 2008 tegen een vrij hoog tempo groeien. Finaal is de werkgelegenheid in 2008 met ongeveer 71 000 personen toegenomen tegenover ruim 77 000 personen in 2007.


3
KWARTAALAGGREGATEN
BRUTO BINNENLANDS PRODUCT - ONTWIKKELINGEN IN VOLUME (voor seizoeninvloeden en kalendereffecten gezuiverde gegevens) Veranderingspercentages t.o.v.
de overeenstemmende periode van het
voorgaande jaar
de voorgaande periode
2006 I 3,3 0,9
II 3,1 0,7
III 2,8 0,6
IV 2,9 0,8
2007 I 2,9 0,8
II 2,5 0,3
III 2,7 0,7
IV 2,3 0,4
2008 I 1,9 0,4
II 1,9 0,3
III 1,2 0,1
IV -0,8 -1,7
VOORNAAMSTE AGGREGATEN
(Veranderingspercentage in volume t.o.v. de voorgaande periode, voor seizoeninvloeden en kalendereffecten gezuiverde gegevens) 2007 2008
I II I II I II III IV

1. Toegevoegde waarde
Nijverheid -0,2 0,3 0,4 0,1 0,1 0,2 -0,3 -4,2
Bouwnijverheid 0,5 0,1 0,1 0,1 1,6 -0,4 0,4 -1,5
Diensten 0,9 0,6 0,6 0,6 0,6 0,4 0,1 -0,8

2. Bestedingen
Consumptieve particuliere bestedingen (1) 0,7 0,3 0,4 0,2 0,5 0,1 0,0 -0,4 Consumptieve bestedingen van de overheid 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,4 0,4 1,0 Bruto-investeringen in vaste activa 1,7 2,3 2,2 1,7 1,3 1,1 -0,6 -0,6 ondernemingen -2,4 3,9 3,2 2,9 1,6 1,5 -1,0 -0,4
woongebouwen -0,6 -0,1 0,5 0,2 0,6 0,1 0,0 -0,4
overheid (2) 79,1 -2,4 -0,4 -3,5 0,9 0,8 0,7 -2,9
Binnenlandse vraag (exclusief voorraden) 0,9 0,8 0,8 0,6 0,7 0,4 -0,1 -0,1 Voorraadwijziging (3) -0,3 -0,1 0,5 0,0 -0,2 0,0 0,5 -0,4 Uitvoer van goederen en diensten 0,7 0,7 1,7 0,8 0,4 2,2 0,5 -6,5 Invoer van goederen en diensten 0,3 1,1 2,9 1,1 0,3 2,3 1,0 -5,3 Netto-uitvoer van goederen en diensten (3) 0,2 -0,3 -0,5 -0,2 0,0 -0,1 -0,5 -1,1
3. Werkgelegenheid
Aantal personen 0,4 0,5 0,4 0,5 0,5 0,3 0,3 0,0
(1) Inclusief instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van huishoudens. (2) De belangrijke bewegingen van de overheidsinvesteringen worden verklaard door de verkoop van overheidsgebouwen, die in de nationale rekeningen als desinvesteringen worden beschouwd.

Communicatie
Nationale Bank van België n.v.
de Berlaimontlaan 14
BE-1000 BRUSSEL
tel. + 32 2 221 46 28
www.nbb.be
Ondernemingsnummer:
0203.201.340 - RPR Brussel

4
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
-4

-3

-2

-1
0

1

2

3

4

5

6

-35

-25

-15

-5
5
15
Kwartaalrekeningen, veranderingspercentage van het bbp in volume t.o.v. het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar, gegevens gecorrigeerd voor kalendereffecten (linkerschaal) Synthetische conjunctuurcurve van de NBB, seizoengezuiverde brutogegevens (rechterschaal) Synthetische conjunctuurcurve van de NBB, afgevlakte gegevens (rechterschaal) Bbp en conjunctuurverloop
Bron: INR
Bbp en werkgelegenheid
Bron: INR
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
-2

-1
0

1

2

3

4

5

6

-1

-0,5
0
0,5

1

1,5

2

2,5

3
Bbp in volume verschoven met drie kwartalen, veranderingspercentage t.o.v. het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar, gegevens gecorrigeerd voor kalendereffecten (linkerschaal) Binnenlandse werkgelegenheid,veranderingspercentage t.o.v. het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar (rechterschaal)
(3) Bijdrage tot de verandering van het bbp.

5
JAARAGGREGATEN
ONTWIKKELING VAN DE JAARAGGREGATEN
Veranderingspercentages in volume t.o.v. het voorgaande jaar, voor kalendereffecten gezuiverde gegevens 2006 2007 2008 p.m.
2008 bruto (3)
Bruto binnenlands product 3,0 2,6 1,1 1,2

1. Toegevoegde waarde
Nijverheid 3,6 2,5 -0,6 -0,5
Bouwnijverheid 8,5 3,5 1,3 1,8
Diensten 2,4 2,5 1,7 1,9

2. Bestedingen
Consumptieve particuliere bestedingen (1) 2,1 2,0 0,8 1,0 Consumptieve bestedingen van de overheid 0,1 2,3 2,1 2,1 Bruto-investeringen in vaste activa 4,8 6,1 4,7 4,8 ondernemingen 5,6 8,5 6,9 7,2
woongebouwen 7,9 1,3 1,0 1,0
overheid -10,6 3,4 -2,3 -2,3
Binnenlandse vraag (exclusief voorraden) 2,2 3,0 2,0 2,1 Voorraadwijziging (2) 0,9 0,1 0,3 0,2
Uitvoer van goederen en diensten 2,7 3,9 2,2 2,4
Invoer van goederen en diensten 2,7 4,4 3,7 3,7
Netto-uitvoer van goederen en diensten (2) 0,1 -0,3 -1,2 -1,1
3. Werkgelegenheid
Aantal personen 1,4 1,8 1,6 1,6
(1) Inclusief instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van huishoudens (2) Bijdrage tot de jaarverandering van het bbp
(3) Bruto: niet voor kalendereffecten gezuiverde gegevens