Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
6 maart 2009
NWO presenteert contouren masterplan poolonderzoek
Intensivering Nederlands poolonderzoek na succesvol International Polair Year
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft vrijdagmiddag 6 maart de contouren van een plan voor toekomstig Nederlands poolonderzoek gepresenteerd tijdens de afsluiting van het International Polar Year. Het plan mikt op versterking van het Nederlands poolonderzoek, via een unieke formule van internationale samenwerking. Voor het plan zal tien miljoen euro per jaar nodig zijn.
Nederland heeft een unieke manier van poolonderzoek doen. We hebben geen eigen onderzoeksstation of logistieke faciliteiten op Antarctica, maar liften mee op de faciliteiten van landen als Engeland en Duitsland op basis van samenwerkingsafspraken met die landen. Ook aan de Noordpool vindt min of meer vergelijkbare samenwerking plaats met o.a. Noorwegen.
Poolonderzoek 2010-2014
NWO ontwikkelt nu, als vervolg op het succesvolle International Polar Year (IPY), een plan voor toekomstig poolonderzoek. Dat plan mikt op versterkte continuering van de unieke Nederlandse formule. Nederland draagt aan de internationale samenwerking vooral bij op basis van de eigen sterktes: samenwerking tussen wetenschappers en het gezamenlijke gebruik van in Nederland ontwikkelde apparatuur en technieken.
Het plan voor poolonderzoek richt zich op vier thema's: 'ijs, klimaat en zeespiegel', 'polaire oceanen', 'polaire ecosystemen' en 'menswetenschappen en veranderingen in polaire gebieden'. Resultaten van het onderzoek zijn relevant voor de toepassingterreinen Visserij, Natuur, Scheepvaart, Toerisme, Delfstoffenwinning en Juridische onderbouwing van verdragen.
Voor het plan is tien miljoen euro per jaar van het kabinet nodig. Na uitwerking van de details en ruggespraak met verschillende deskundigen zal het plan later dit voorjaar worden aangeboden aan minister Plasterk.
Structureel vervolg International Polar Year bepleit
Door de International Council of Science en in een editorial van Nature zijn de afgelopen week opgeroepen gedaan om de eenmalige inspanningen van het International Polar Year (IPY) 2007-2008 op structurele basis te continueren. Belangrijke motivatie hiervoor is dat de veranderingen aan de polen grote invloed hebben op de oceanen, de cryosfeer (het ijs op aarde) en de biosfeer.
Het plan van NWO moet bezien worden in deze internationale context. Om op niveau te kunnen blijven bijdragen aan het internationale onderzoek moet Nederland structureel meer investeren in poolonderzoek.
Afsluiting International Polar Year
NWO-voorzitter Jos Engelen presenteerde de contouren van het masterplan voor toekomstig poolonderzoek tijdens de Nederlandse afsluiting van het IPY op vrijdag 6 maart. Deze feestelijke bijeenkomst vond plaats in Middelburg in aanwezigheid van Hunne Koninklijke Hoogheden de Prins van Oranje en Prinses Máxima der Nederlanden, en OCW-minister Ronald Plasterk.
Met het IPY 2007-2008 is een impuls gegeven aan internationaal gecoördineerd wetenschappelijk onderzoek van de poolgebieden. Deze periode is op 1 maart 2007 ingeluid door Hare Majesteit de Koningin. Wetenschappers uit meer dan zestig landen werkten mee. Nederland coördineerde zes van de 228 IPY-projecten en leverde een belangrijke bijdrage aan circa vijftig studies. De Nederlandse studies gingen met name over de onderwerpen 'het smelten van de ijskappen', 'de remming van de groei van algen en de verzuring van de polaire oceanen', 'de rol van zee-ijs in polaire ecosystemen' en 'de exploitatie door de inheemse bevolking van de beschikbare natuurlijke hulpbronnen'. Het IPY was zowel nationaal als internationaal een groot succes.
---