Zet stap naar schone economie
06-03-2009 11:50
Nu we door de economische crisis de CO2-doelen lijken te halen, mogen
we niet rusten, schrijft minister Cramer in Trouw: Wie denkt dat ik
mij gniffelend in de handen wrijf, heeft het mis. We lopen het gevaar
dat we in het licht van deze crisis verzuimen onze economie groen en
duurzaam te maken. Dat zou een historische vergissing zijn.
Het volledige artikel zoals gepubliceerd in dagblad Trouw:
Wie niet beter weet zou denken dat de Minister van Milieu tevreden
achterover kan leunen door de recessie. Fabrieken die stilliggen.
Vrachtwagens die van de weg blijven. Consumenten die de broekriem
aanhalen. Vliegtuigen die werkloos in de hangar blijven staan. Stuk
voor stuk effecten die positief uitwerken op de groene rapportcijfers
van het kabinet. De klimaatdoelen, uitgerekend bij een economische
groei van 2,75 procent per jaar, komen binnen handbereik zonder dat we
daar iets voor hoeven doen- slapend rijk worden!
Fijn misschien voor degenen die het klimaat boekhoudkundig benaderen.
Maar die mooie cijfers zouden weleens kunnen verhullen dat de
omschakeling naar een echt schoon en energiezuinig economisch systeem
op het spel staat. Juist door de kredietcrisis lopen we het risico dat
de consument de aanschaf van een auto met A of B- label uitstelt en
doorrijdt in dat oude, rokende dieseltje. Dat men op kantoor afziet
van zuinige LED- verlichting en energieslurpende TL- buizen aan de
plafonds laat hangen. En dat, door de lage olieprijzen,
energiegiganten hun plannen voor windmolenparken en zonnepanelen in de
koelkast zetten.
Wie denkt dat ik mij gniffelend in de handen wrijf, heeft het dus mis.
We lopen het gevaar dat we in het licht van deze crisis verzuimen onze
economie groen en duurzaam te maken. Dat zou een historische
vergissing zijn. Want dat zou betekenen dat het klimaat meteen weer in
de rode cijfers belandt zodra de economie aantrekt, door een navenante
explosie van CO2-uitstoot. De honger naar grondstoffen zou weer
toeslaan, met torenhoge prijzen en uitputting van natuurlijke
hulpbronnen tot gevolg. Stijgende energierekeningen zouden iedereen
doen verzuchten waarom er toch nooit werk is gemaakt van
energiebesparing en van stroomopwekking uit wind, zonlicht en schone
biobrandstoffen. Onze kinderen zouden ons de pijnlijke vraag stellen.
Waarom hebben jullie met die kennis van toen helemaal niets gedaan?
Ik ben een kind van de wederopbouw. De economie lag na de Tweede
Wereldoorlog evenzeer in puin als veel steden. Aan de hand van Drees
en met veel financiële steun van buiten herstelde Nederland
zienderogen. Onze bouw- en transportsector glorieerden, de industrie
sloeg nieuwe wegen in en herstelde krachtig. Onze ouders werkten hard
en leefden sober, opdat wij konden doorleren en de zwaarbevochten
vrijheid met beide handen konden vastgrijpen.
De mensen die werkten aan de wederopbouw zaaiden waar mijn generatie
kon oogsten. Er zijn keuzes gemaakt, die niet altijd makkelijk waren,
maar die in de loop van de geschiedenis hun waarde hebben bewezen.
Wij zijn het aan de generaties na ons verplicht om het herstel van
onze economie ter hand te nemen. Op dezelfde consciëntieuze wijze als
de generatie van mijn ouders dat deed. De kredietcrisis heeft pijnlijk
aan het licht gebracht waar het in ons economisch systeem aan schort.
Die lessen zijn één op één door te vertalen naar de crisis van het
klimaat. Kredieten verlenen op de pof, eenzijdige fixatie op korte-
termijn winstbejag en ongeremd streven naar zelfverrijking doen de
grootste banken en markten wankelen. Kennelijk heeft het economisch
verkeer toch behoefte aan een morele begrenzing. Vertrouwen
verdienen, geen lening verstrekken zonder onderpand, oog hebben voor
de lange termijn en zelfbeheersing tonen in het najagen van je eigen
materiële rijkdom zijn de ingrediënten voor het herstel na de
kredietcrisis.
En zo is het ook met onze planeet. Vrijwel exact dezelfde termen gaan
op voor het herstel van de klimaatcrisis. Zelfs pregnanter, omdat de
gevolgen van de opwarming van de aarde onomkeerbaar zijn. Dat betekent
niet meer stoken en de CO2 schouderophalend de atmosfeer in pompen.
Bedenken wat je doet met de afvalstromen van productieprocessen. En
zorgen dat je niet nodeloos energie verspilt.
Het kabinet buigt zich de komende weken over maatregelen om de
kredietcrisis het hoofd te bieden. Het is zaak dat we nu de stapzetten
naar een groene, schone economie. Dat vergt keuzes waar de
wederopbouwgeneratie zich ook voor gesteld zag. Zij besloten de
textielindustrie indertijd niet met honderden miljoenen overheidsgeld
te hulp te schieten. Deze fabrieken waren niet tijdig
toekomstbestendig gemaakt. De bakens konden beter verzet worden naar
andere sectoren. Zulke keuzes zijn nu weer noodzakelijk. Bedrijven
die werken aan innovatie, nieuwe technologieën en energiebesparing
hebben de toekomst. Wie nu achterblijft betaalt de rekening als het
straks weer beter gaat. Het kabinet moet daarom kiezen voor duurzame,
toekomstbestendige sectoren. Meedoen betekent steun, waarbij ik niet
meteen bij voorbaat aan subsidie denk, maar juist aan garantstellingen
en minder bureaucratie. Niet meedoen betekent dat je het lot wacht van
de textielindustrie.
Laat het einde van deze economische crisis meteen het echte begin zijn
van het einde van de klimaatcrisis. Want ook voor de Minister voor
Milieu geldt het motto van de wederopbouw: echt rijk word je alleen
door hard werken.
Minister Jacqueline Cramer
Partij van de Arbeid