4 maart 2009
Wereldwijde CFO Survey: Dieptepunt recessie voorbij
Maar economisch herstel zet pas in over 15 maanden
Het vertrouwen in de economie onder CFO's blijft laag, maar in het
eerste kwartaal van 2009 lijkt een keerpunt te zijn bereikt.
Desalniettemin zal de weg naar economisch herstel lang en pijnlijk
zijn. CFO's verwachten in 2009 fors te moeten snijden in personeel en
investeringen en voorzien ook een sterke daling van de winsten. Ze
voorspellen dat de recessie nog zeker tot het einde van dit jaar zal
duren. De eerste tekenen van herstel zullen op z'n vroegst in de
eerste helft van 2010 te zien zijn. Dit zijn enkele uitkomsten van de
CFO Survey van het eerste kwartaal van 2009, dat mede door de
Universiteit van Tilburg wordt uitgevoerd.
Elk kwartaal krijgen CFO's in Europa, de Verenigde Staten, Azië en
China vragen voorgelegd over hun verwachtingen voor de economie. Dit
kwartaal, de 52e keer dat het onderzoek wordt gehouden, zijn 1.268
CFO's van uiteenlopende bedrijven en overheidsinstellingen wereldwijd
bevraagd. CFO Survey is een samenwerking van de Universiteit van
Tilburg, Duke University (Durham, North Carolina) en CFO Magazine.
Kees Koedijk, decaan van de Faculteit Economie en
Bedrijfswetenschappen van de Universiteit van Tilburg, is de
grondlegger van de Europese tak van dit wereldwijde onderzoek.
"De resultaten van dit kwartaal geven reden tot optimisme", stelt Kees
Koedijk. "Economisch herstel zal zeker nog op zich laten wachten, maar
de financieel directeuren lijken aan te geven dat we het ergste hebben
gehad." Hoewel de meerderheid van de CFO's pessimistisch blijft,
stijgt het aantal optimisten. CFO's in de Verenigde Staten en Azië
geven dezelfde signalen. De meerderheid van de financieel directeuren
wereldwijd gelooft dat hun economie pas in 2010 zal gaan herstellen.
Volgens de Europese CFO's zal de recessie gemiddeld nog 16 maanden
duren. 65% denkt dat het herstel in 2010 zal inzetten, 14% denkt pas
in 2011 of later. Hun collega's in de VS en Azië zijn iets minder
pessimistisch: zij verwachten dat de recessie nog respectievelijk 14
en 13 maanden zal duren.
Werkgelegenheid, winsten en kapitaaluitgaven zullen naar verwachting
dramatisch dalen het komende jaar in Europa en de VS. 54% van de
Europese bedrijven zal het komende jaar mensen gaan ontslaan. Deze
bedrijven zullen gemiddeld 8% van hun personeel ontslaan - dit bovenop
de ontslagen die de afgelopen maanden al zijn gevallen. Bovendien zal
het merendeel van de bedrijven geen nieuwe mensen aannemen en zal er
worden gesneden in salarissen.
Europese CFO's voorzien dat hun winsten gemiddeld met 11% zullen
dalen. In de VS is dat zelfs 22%. Ook zullen Europese bedrijven naar
verwachting 10% minder uitgeven, Amerikaanse bedrijven 14%. De
grootste bron van zorg van de CFO's zijn lage consumentenvraag en de
opgedroogde kredietmarkten. Ongeveer de helft van de CFO's in Europa
zegt dat hun bedrijf last heeft van de kredietcrisis, tegenover
éénderde een jaar geleden. 60% geeft aan dat de kosten van krediet
hoger zijn geworden en dat ze moeilijker krediet kunnen krijgen. Bijna
80% maakt zich zorgen over de gezondheid van de financiële
instellingen waarmee hun bedrijf zaken doet.
De meerderheid van de chief financial officers in Europa en de VS zegt
geen vertrouwen te hebben in de financiële steunmaatregelen van de
overheid. Minder dan de helft van de Europese CFO's denkt dat de
maatregelen daadwerkelijk effect zullen hebben, een kleine groep denkt
zelfs dat ze negatief zullen uitpakken. In de VS verwacht zelfs 32%
van de CFO's dat de economie zal verslechteren door Obama's
herstelplannen. In China daarentegen gelooft 80% van de CFO's dat de
financiële steun van de overheid een positief effect heeft op de
economie. Ook over het economisch herstel zijn ze veel optimistischer
dan hun collega's in Europa en de VS. Bijna de helft van de Aziatische
CFO's gelooft dat het economisch herstel nog dit jaar zal inzetten.
Universiteit van Tilburg