De nascheiding van plastic afval... Hoe zit dat?
plastichero-trans.bmp
Wettelijk kader
Sinds 1 januari 2006 is het Besluit Verpakkingen en Papier en Karton
(het Besluit) van kracht. Dit besluit maakt bedrijven verantwoordelijk
voor de organisatie en kosten van de inzameling en recycling van hun
verpakkingsafval. Nedvang (Nederland van Afval naar Grondstof) werd op
10 november 2005 opgericht door producenten en importeurs om
collectief uitvoering te geven aan het Besluit. Het Besluit beschrijft
verder dat producenten en importeurs zich moeten richten op preventie
van verpakkingen: het ontwikkelen van verpakkingen of
verpakkingsmaterialen die beter recycle- en herbruikbaar zijn en
minder (rest)afval veroorzaken. Nedvang heeft hierbij een actieve rol
en vervult onder andere de functie van kenniscentrum voor de betrokken
partijen.
Nedvang motiveert en stimuleert het verpakkende bedrijfsleven om
verpakkingsmateriaal in omloop te brengen dat zoveel mogelijk kan
worden hergebruikt. Door verpakkingen te minimaliseren of te innoveren
- zonder de kwaliteit of houdbaarheid van de verpakte producten
negatief te beïnvloeden - blijft de restafvalberg zo klein mogelijk.
Het behalen van de recycledoelstellingen kan alleen worden
gerealiseerd als er voldoende verpakkingsafval wordt ingezameld dat
daadwerkelijk recyclebaar is. Met andere woorden: de opbrengst van het
gescheiden ingezamelde afval moet kwalitatief hoogwaardig zijn.
Nedvang ziet er op toe dat de gescheiden inzameling, het transport en
de sortering van het verpakkingsafval aan de hoge kwaliteitseisen
voldoet en de samenwerking tussen de verschillende partijen (overheid,
bedrijfsleven, gemeenten en afvalverwerkers) zo efficiënt mogelijk
verloopt.
Overeenkomst verpakkende bedrijfsleven
Op grond van een overeenkomst uit juli 2007 van het verpakkende
bedrijfsleven, het ministerie van VROM en de Vereniging Nederlandse
Gemeenten (VNG) zijn gemeenten verplicht om kunststof verpakkingen van
huishoudens gescheiden in te zamelen. Veel gemeenten hebben in 2008
bij de VNG sterk aangedrongen om nascheiding van kunststoffen uit
restafval mogelijk te maken. Ook in de Tweede Kamer zijn in juli 2008
twee moties aangenomen, waarin de minister werd verzocht nascheiding
toe te staan. Uiteindelijk hebben VROM, VNG en het bedrijfsleven
hierin toegestemd, op voorwaarde dat gemeenten voor 1 januari 2009 een
overeenkomst hebben gesloten met een nascheidingsinstallatie en dat
deze nascheidingsinstallatie voor 1 mei 2009 operationeel is.
In het Besluit Verpakkingen en de Raamovereenkomst is vastgelegd dat
70% van de totale hoeveelheid verpakkingsafval ingezameld en
gerecycled moet worden. Bedrijven die verpakkingen op de Nederlandse
markt brengen, zijn verplicht een deel daarvan in te (laten) zamelen
en te recyclen. Sinds 1 januari 2008 betalen deze bedrijven
verpakkingenbelasting, deze verpakkingenbelasting wordt doorberekend
aan de consument. Een deel van de opbrengst van de
verpakkingenbelasting gaat naar het Afvalfonds. Vanuit dit fonds
krijgen gemeenten en afvalbedrijven een vergoeding.
Financieel
Het bedrijfsleven, verenigd in Nedvang, betaalt voor de gescheiden
inzameling en recycling van plastic afval. In geval van bronscheiding
zamelt de gemeente het plastic verpakkingsafval in, maar de gemeente
betaalt de inzameling niet. De gemeente krijgt een inzamelvergoeding
per ton ingezameld plastic afval. De `nascheidingsgemeenten' ontvangen
een vergoeding voor de nagescheiden kunststoffen. Met deze vergoeding
wordt geïnvesteerd in de nascheidingsinstallatie. Bij een
kostendekkende vergoeding is er in beide gevallen geen rechtstreeks
gevolg voor de afvalstoffenheffing.
Rol gemeenten
Gemeenten hebben een vrije keuze in de methodiek van scheiden van
kunststof verpakkingsafval. De keuze bestaat uit een systeem van
bronscheiding (haal- of brengsysteem) of nascheiding. Gemeenten die
kiezen voor nascheiding dienen uiterlijk 31 december 2008 een contract
met een nascheidingsinstallatie gesloten te hebben. De overige
gemeenten kiezen automatisch voor bronscheiding. Uiterlijk 1 januari
2010 moet elke gemeente in Nederland gestart zijn met bronscheiding.
Nascheidingsinstallaties moeten al eerder operationeel zijn, namelijk
uiterlijk 1 mei 2009.
VEELGESTELDE VRAGEN M.B.T. NASCHEIDING
Hieronder ziet u een overzicht van veelgestelde vragen, specifiek
gericht op nascheiding. Voor algemene vragen over recycling van
kunststoffen wordt u verwezen naar de veelgestelde vragen op de
website van Plastic Heroes (www.plastic-heroes.nl)
1. Hoe bied ik mijn plastic verpakkingsafval aan?
U biedt het plastic verpakkingsafval, zoals u dat gewend bent, in de
restafvalcontainer aan.
2. Waarom kan ik mijn plastic verpakkingsafval in mijn gemeente
niet gescheiden aanbieden?
De gemeente heeft gekozen voor nascheiding. Met nascheiding haalt de
verwerker van het restafval de kunststof verpakkingen uit het
restafval in een gespecialiseerde scheidingsinstallatie. Net als bij
gescheiden inzameling worden de kunststoffen vervolgens gerecycled.
3. Krijg ik nu korting op de afvalstoffenheffing?
De vergoeding die de gemeente ontvangt voor de nagescheiden plastic
verpakkingen wordt geïnvesteerd in de nascheidingsinstallatie. Op dit
moment zijn de kosten en vergoedingen van nascheiding nog niet
duidelijk. Zodra deze bekend zijn, en er mocht sprake zijn van een
besparing, is het aan de gemeente of en hoe er verrekening
plaatsvindt.
4. Wat houdt nascheidingstechniek in?
In de bestaande scheidingsinstallatie van de verwerker van uw
restafval wordt het afval mechanisch gescheiden, dat wil zeggen er
komen geen mensenhanden aan te pas. Nu al worden metalen (met
magneten) en een mengsel van papier en plastic (met lucht) uit het
restafval gehaald. Daarnaast wordt het organische deel van het
restafval door vergisting omgezet in biogas. De scheidingsinstallatie
wordt uitgebreid met geavanceerde technieken die kunststoffen in het
restafval kunnen herkennen en scheiden.
5. Wat gebeurt er met het plastic verpakkingsafval nadat het
nagescheiden is?
Er zijn verschillende soorten kunststof, zoals PE, PP, PVC, PET). Er
wordt eerst een mix van plastic verpakkingen uit het restafval
gehaald. Deze mix is vergelijkbaar met wat er bij bronscheiding in
zakken of bakken wordt ingezameld. Daarna worden deze stappen net zo
vaak herhaald, totdat de kunststoffen per soort zijn gescheiden. De
verschillende soorten worden meestal gewassen voordat er granulaat
(=grondstof) voor nieuwe producten van wordt gemaakt.
Gemeente Vlieland