Persbericht
Rijksuniversiteit Groningen / nummer 30 / 2 maart 2009
Door stijging energieprijs en hogere rijksbelastingen
Woonlasten 218 euro hoger
Eigenaar-bewoners zijn dit jaar gemiddeld 218 euro (5,0 procent) meer kwijt aan bijkomende woonlasten. Vooral de energielasten, de overdrachtsbelasting en het eigenwoningforfait zijn gestegen. Dit blijkt uit Woonlastenmonitor 2009, die is opgesteld door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) van de Rijksuniversiteit Groningen.
De gemiddelde eigenwoningbezitter is dit jaar gemiddeld 4.529 euro kwijt aan woonlasten naast de hypotheeklasten. Dat is 15 procent van het gemiddelde besteedbare inkomen. Geen wonder dat de stijging van die woonlasten jaarlijks veel aandacht trekt. De Woonlastenmonitor van COELO geeft hiervan een totaaloverzicht.
Bijkomende woonlasten
Hypotheeklasten maken iets meer dan de helft uit van de totale woonlasten. In dit onderzoek focussen we op de bijkomende woonlasten. Energie en water is hiervan de belangrijkste component, de onroerendezaakbelasting (OZB) en de opstalverzekering zijn de kleinste posten.
Prijsstijging energie belangrijkste oorzaak
Aan energie en water is de eigenwoningbezitter dit jaar 95 euro meer kwijt, en ook de belasting op die producten neemt toe (20 euro). Dit komt vooral doordat energie duurder is geworden als gevolg van de hogere olieprijs. Die werkt door in de prijs van gas en elektriciteit. Huishoudens gebruiken gemiddeld minder gas, maar betalen er meer voor door de hogere prijs. Bij elektriciteit zijn zowel verbruik als prijs gestegen.
Eigenwoningforfait en overdrachtsbelasting: plus 69 euro
Het eigenwoningforfait stijgt dit jaar met 37 euro en de overdrachtsbelasting met 32 euro. Dit als gevolg van de stijging van de huizenprijzen in het recente verleden. De rijksoverheid compenseert die prijsstijging niet door de tarieven te verlagen. Gemeenten doen dat bij de OZB wel.
Waterschapslasten: plus 14 euro
De waterschappen vragen 14 euro per huishouden meer dan vorig jaar voor onder meer het zuiveren van afvalwater, het onderhoud van de dijken en het wegpompen van overtollig water.
Riool- en reinigingsheffing: 12 euro extra
Gemeenten hebben dit jaar gemiddeld 12 euro per huishouden meer nodig voor de riolering en om huisvuil in te zamelen en te verwerken. Vooral de kosten van de riolering nemen toe. Oude buizen moeten worden vervangen, en gemeenten krijgen meer taken op het gebied van het waterbeheer. Huisvuil kost de burger weinig meer dan vorig jaar. Veel gemeenten verlagen het tarief juist omdat ze minder kosten maken.
OZB 7 euro hoger
Van de woonbelastingen stijgt de OZB het minst, met gemiddeld 7 euro. De huizenprijzen stegen nog wel, maar gemeenten verlagen doorgaans hun tarieven om daarvoor te compenseren. De opbrengst van de OZB wordt door gemeenten gebruikt voor allerlei werkzaamheden, van wegonderhoud tot straatverlichting, en van groenvoorziening tot sociaal beleid.
Methodiek
Iedereen heeft weer andere woonlasten. Dat hang niet alleen af van de gezinssituatie, maar ook van bijvoorbeeld de lokatie. Om door de bomen het bos te blijven zien gaan wij uit van een gemiddeld huishouden met een hypotheekgefinancierde eigen woning. We gaan uit van gemiddelde tarieven, gemiddeld energieverbruik, een gemiddelde woningwaarde, enzovoort. De woonlastenmonitor wordt opgesteld door COELO, een onafhankelijk onderzoeksinstituut verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Voor deze monitor is gebruik gemaakt van gegevens van COELO, SenterNovem, Nibud, CPB, CBS, Kadaster en DNB.
Relatie met andere cijfers
Binnenkort komt het CBS met cijfers over de belastingopbrengsten van gemeenten. Die laten zien hoeveel inkomsten gemeenten uit belastingen halen. Deze opbrengstcijfers zijn niet goed te vergelijken met woonlastencijfers. Dat komt doordat belastingen deels door bedrijven worden betaald. Ook zijn er elk jaar meer mensen, zodat de opbrengst ook stijgt als niemand meer gaat betalen.
Gemeentelijke woonlasten van de 36 grote gemeenten zijn onlangs gepubliceerd door COELO (Belastingoverzicht grote gemeenten). Later dit jaar publiceert COELO de woonlasten in alle 441 gemeenten, en gegevens over provinciale en waterschapsbelastingen (Atlas van de lokale lasten).
De volledige Woonlastenmonitor 2009 is te vinden op www.coelo.nl
Rijksuniversiteit Groningen