RMNO: Duurzaam perspectief voor Schiphol

26/02/2009 16:50

Raad voor Ruimtelijk Milieu- en Natuuronderzoek

Den Haag, 26 februari 2009 - Hoe rond de nationale luchthaven Schiphol economische groei wordt afgewogen tegen milieubelasting en leefbaarheid is al jarenlang onderwerp van discussie. Er is sprake van veel verschillende partijen en opvattingen, procedures, studies, adviezen en beslissingen. Dit versterkt het al bestaande onderlinge wantrouwen en frustraties. Het inzicht in de verbanden tussen de verschillende, sectorale belangen en procedures ontbreekt, waardoor stagnatie en onvrede ontstaan. De Raad voor Ruimtelijk, Milieu- en Natuuronderzoek (RMNO) constateert in zijn advies "Duurzame ontwikkeling en Schiphol: naar een creatieve confrontatie" dat de verschillende functies en rollen van de luchthaven nu gebrekkig gekoppeld zijn. Met de Alderstafel lijkt de kans gekomen om nieuw elan in de Schiphol verhoudingen te brengen. Nieuwe verbindingen tussen de exploitatie van de luchthaven en door de luchtvaartmaatschappijen, de taken van de luchtverkeersleiding, de vergunningverleningen, het beleid en de visie op de toekomst zouden kansen kunnen bieden. Via een creatieve confrontatie kan tot "ongedachte oplossingen" gekomen worden. Kennis delen maakt schijnbare tegenstellingen helder. "Met dat inzicht kunnen discussies opnieuw worden geadresseerd en neergezet worden; dit keer als een verrijking van de discussie", aldus de opstellers van het rapport, Roel in 't Veld en Geert Teisman.

Succes in slepende controversiële dossiers heeft alles te maken met het organiseren van doorgaande interactie tussen een breed samengesteld palet van belanghebbenden, met een rijke agenda en rondom gezaghebbende kennisvorming. Dat is in Schiphol tot nu toe onvoldoende gebeurd. Weliswaar bestaat er de vrij succesvolle Alderstafel, maar dit initiatief is vooral gericht op de korte termijn en nog te gefragmenteerd. "Het is daarom nuttig om te zien of er nieuwe arrangementen zijn die leiden tot nieuwe verhoudingen, waardoor partijen gedwongen worden andere rollen te kiezen en andere partijen aanschuiven die zich nu niet roeren in de discussie. Door verbreding van de agenda wordt het dan aantrekkelijker om er gezamenlijk uit te komen."

De RMNO adviseert de betrokken ministers drie opties nader te beschouwen. Er zou een nieuwe, permanente overlegstructuur tussen alle betrokken partijen kunnen komen, de Schipholraad. Maar Schiphol zou ook een onderdeel kunnen gaan uitmaken van een breed samengesteld regionaal programma gericht op duurzame ontwikkeling of Schiphol zou als stadsregio dan wel gemeenschappelijke regeling kunnen gaan functioneren. Uitgangspunt van deze drie opties is dat er meer kennis moet worden gedeeld, waardoor er meer vertrouwen en onderling begrip ontstaat. Juist na het succes van de Alderstafel is er momentum om het vertrouwen uit te bouwen. "Zodra er door kennis genoeg vertrouwen is, komt de discussie vanzelf op oplossingen", aldus de RMNO.