Ministerie van Economische Zaken
Beantwoording vragen van het kamerlid Gesthuizen over bericht
Datum 23 februari 2009
Betreft Beantwoording vragen van het kamerlid Gesthuizen over bericht
grootschalige fraude innovatievouchers
Hierbij zend ik u de antwoorden op de schriftelijke vragen gesteld door het
kamerlid Gesthuizen (SP) over het bericht 'Onthulling: Grootschalige fraude
innovatievouchers'. Deze vragen werden ingezonden op 6 februari 2009 met
kenmerk 2009Z02020 / 2080912360 met een aanvulling op 16 februari 2009.
1
Wat is uw reactie op het bericht 'Onthulling: Grootschalige fraude
innovatievouchers'? Deelt u de conclusie dat hier sprake is van fraude? 1
Antwoord
Het uitgangspunt van de innovatievouchers is ondernemers te stimuleren hun
specifieke kennisvraag te laten beantwoorden door een kennisinstelling. Het
laagdrempelige en vraaggestuurde karakter van de innovatievouchers maakt het
voor kennisinstellingen mogelijk maatwerk te leveren.
De genoemde activiteiten wekken de indruk dat Fontys en GCE de grenzen van de
innovatievoucherregeling hebben opgezocht. In hoeverre hier sprake is van
oneigenlijk gebruik van innovatievouchers wordt op dit moment door
SenterNovem onderzocht. Bij een vermoeden van misbruik volgt -conform het
fraudeprotocol- aangifte bij het OM.
2
Acht u het wenselijk dat een docent aan de Fontys Hogeschool buiten werktijd
cursussen aanbiedt, waarvan zijn werkgever de grootste afnemer is en waarbij
wordt 'afgerekend' in innovatievouchers?
Antwoord
In de innovatievoucherregeling bestaat de mogelijkheid voor kennisinstellingen
om werkzaamheden voor een kennisoverdrachtsproject voor maximaal 50% van
de totale projectkosten uit te besteden aan derden. Met deze optie kunnen
kennisinstellingen voor de beantwoording van een kennisvraag specifieke kennis
of vaardigheden inhuren die zij zelf niet in huis hebben. De innovatievoucher-
regeling stelt dat indien er onderzoek wordt uitbesteed aan een persoon, het niet
is toegestaan als deze persoon ook een dienstbetrekking heeft met de
kennisinstelling. De constructie zoals beschreven in het artikel past niet bij de
uitgangspunten van de innovatievoucherregeling. In hoeverre hier sprake van is
geweest wordt door SenterNovem onderzocht.
3
Is volgens u sprake van innovatie wanneer op een dergelijke manier kennis wordt
overgedragen?
Antwoord
Het doel van de vouchers is via kennisoverdracht een directe bijdrage te leveren
aan de ontwikkeling van nieuwe producten, diensten en processen in het MKB. De
vouchers kunnen voor verschillende vormen van kennisoverdracht worden ingezet
om een kennisvraag van de ondernemer te beantwoorden. In kennisoverdrachtprojecten
worden bijv. prototypes ontwikkeld, haalbaarheidsstudies gedaan,
producten getest of literatuurstudies uitgevoerd. Het uitgangspunt is maatwerk
projecten gericht op de wensen van de ondernemer. Cursussen zijn een vorm van
kennisoverdracht, maar zijn om de bovenstaande reden uitgesloten in de
innovatievoucherregeling.
4
Bent u de mening toegedaan dat de 'kennisoverdracht' die door Global Creative
Economy (GCE) wordt aangeboden te kwalificeren is als cursus? Zo ja, wat gaat u
hiertegen doen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Naar aanleiding van de berichtgeving in de media heb ik direct opdracht gegeven
aan SenterNovem om een diepgravend onderzoek te doen naar alle reeds
uitgevoerde projecten van Fontys Hogescholen om te bezien in hoeverre er
onrechtmatigheden hebben plaatsgevonden. Uit dit onderzoek zal ook blijken in
hoeverre het hier cursussen betreft. Bij een vermoeden van misbruik, volgt
aangifte bij het OM.
5
Bent u bereid - indien u niet over deze kennis beschikt - hier diepgravend
onderzoek naar te verrichten?
Antwoord
Ja, zie antwoord op bovenstaande vraag 4.
6
Erkent u dat het aanbieden van goederen in ruil voor een innovatievoucher - zoals
beschreven in het artikel - in strijd is met de regels rond de innovatievouchers?
Indien dit het geval is, welke actie gaat u op korte termijn ondernemen?
Antwoord
Het leveren van goederen is geen kennisoverdrachtsproject en valt derhalve
buiten de innovatievoucherregeling. In hoeverre Fontys Hogescholen de
voorwaarden in de innovatievoucherregeling hebben overtreden wordt door
SenterNovem onderzocht.
2009Z02645 / 2080913530, 16 februari 2009
1
Deelt u de opvatting van de Fontys Hogeschool dat de aan het in eerdere vragen
genoemde project toegekende innovatiesubsidies niet hadden mogen worden
verleend? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Zie antwoord op bovenstaande vraag 4.
2
Hoe heeft het kunnen gebeuren dat gedurende enige tijd subsidies zijn verstrekt
aan een project dat duidelijk niet voldoet aan de criteria die gelden voor afgifte
van innovatievouchers?
Antwoord
De ondernemer vraagt de innovatievoucher aan en bepaalt zelf waar, wanneer
(binnen een jaar) en hoe hij de voucher wil gebruiken. Vervolgens levert hij de
voucher in bij een kennisinstelling. De betrokkenen zijn verantwoordelijk voor een
nuttige besteding binnen de kaders van de regeling. SenterNovem benadrukt in
haar communicatie veelvuldig de spelregels. Na afronding van het project
declareert de kennisinstelling de voucher. SenterNovem controleert vervolgens de
eindafrekening. Daarnaast gaat SenterNovem steekproefsgewijs bij
kennisinstellingen langs om de projectadministratie diepgaand door te lichten op
onrechtmatigheden. Van Fontys Hogescholen worden op dit moment alle
projecten diepgaand onderzocht.
3
Wat gaat u doen om dit soort gevallen in de toekomst te voorkomen?
Antwoord
Indien uit het onderzoek een vermoeden van misbruik blijkt dan worden
maatregelen genomen en volgt aangifte bij het OM. Tevens worden de
digitalisering van de innovatievouchers in 2009 inclusief controletaken voortgezet
waardoor dit proces sneller verloopt. De klankbordgroep Innovatievouchers,
waarin de meest actieve kennisinstellingen zitting hebben, heeft recent besloten
om op korte termijn een gedragscode op te stellen.
4
Ziet u mogelijkheden voor getroffen ondernemers om hun eigen bijdrage aan
deze cursus terug te krijgen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wie acht u
verantwoordelijk voor de restitutie van de kosten?
Antwoord
Fontys Hogescholen heeft toegezegd dat aan deelnemers van dit project die dit
niet kunnen of willen afmaken de eigen bijdrage zal worden gerestitueerd.
(w.g.) Maria J.A. van der Hoeven
Minister van Economische Zaken
1 Sprout, 5 februari 2009