European Parliament

Met grote meerderheid heeft het Europees Parlement de richtlijn over "sancties voor werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen" aangenomen. Het compromis met de Raad daarover had het EP al eerder goedgekeurd, maar de stemming over zijn definitieve standpunt was naar vandaag verschoven.
Op verzoek van rapporteur Claudio FAVA (PES, IT) was de definitieve stemming over de wetgevingsresolutie uitgesteld, zodat er een verklaring aan toegevoegd kon worden, waarin verzekerd werd dat de richtlijn geen afbreuk zou doen aan toekomstige wetgeving over onderaannemers. De lidstaten hebben de verklaring intussen goedgekeurd, waardoor de wetgevingsresolutie mét verklaring donderdag in stemming kon worden gebracht.

De werkgever straffen en niet de migrant
Tussen de 4,5 en de 8 miljoen illegale immigranten zijn in de EU werkzaam in de bouwsector, de landbouw, de horeca en andere sectoren. De "sanctierichtlijn" heeft tot doel om illegale immigratie efficiënter aan te pakken en legale migratie aan te moedigen door op Europees niveau minimumstraffen in te voeren voor werkgevers van illegale immigranten. Werkgevers kunnen worden beboet, verplicht om met terugwerkende kracht het wettige loon terug te betalen of zelfs voor vijf jaar uitgesloten worden van het meedingen naar openbare aanbestedingscontracten of het ontvangen van Europese of nationale staatshulp.

Strafrechtelijke sancties in de ernstigste gevallen De richtlijn voorziet in strafrechtelijke sancties in de ernstigste gevallen: wanneer er een grote groep illegale immigranten aan het werk is, als de arbeidsomstandigheden op sterke uitbuiting duiden, als de werkgever weet - of hoorde te weten - dat de werknemer een slachtoffer is van mensenhandel of als de illegale werknemer minderjarig is.

Automatisch terugbetaling van achterstallig loon Werkgevers die schuldig worden bevonden moeten in het voorafgaande jaar verkregen overheidsuitkeringen, steun of subsidies terugstorten en een boete betalen die op basis van het aantal illegale werknemers berekend wordt en door de lidstaten wordt bepaald. Bovendien moeten ze alle belastingen en heffingen die ze hadden moeten betalen als de werknemer niet illegaal aan het werk was geweest, terugbetalen en, indien nodig, de kosten van de terugkeer van de migrant. Er wordt uitgegaan van een arbeidsduur van ten minste drie maanden, tenzij de werkgever of de werknemer ander bewijs kan leveren. De lidstaten moeten mechanismen instellen waarmee kan worden verzekerd dat de werknemer achterstallige betalingen automatisch ontvangt, zonder dat hij of zij daarvoor een vordering moet instellen, ook na terugkeer naar het eigen land.

Volgens Europarlementsleden moesten lidstaten lagere financiële strafmaatregelen kunnen bepalen voor particuliere werkgevers die iemand in dienst hadden voor huishoudelijk werk of persoonlijke diensten. De Raad is daarmee akkoord gegaan.

Klachtenprocedures
Europarlementsleden vragen de lidstaten om mechanismen, waarmee migrerende werknemers de mogelijkheid krijgen om een klacht in te dienen tegen hun werkgevers. Organisaties moeten het recht krijgen om in naam van slachtoffers gerechtelijke stappen te ondernemen, zonder zelf het risico te lopen te worden aangeklaagd voor het steunen van een illegale immigrant. In ruil voor hun medewerking kunnen illegale immigranten een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen.

Aansprakelijkheid hoofdaannemers
Wanneer een onderaannemer van een onderneming illegale immigranten in dienst blijkt te hebben, is de hoofdaannemer ook aansprakelijk. Als die laatste van de illegale werknemers afwist is hij of zij zelfs de enige aansprakelijke. EP-leden hebben in het compromis ook door kunnen drukken dat er een lijst met overtreders openbaar wordt gemaakt.

Effectieve en voldoende inspecties
Lidstaten moeten ervoor zorgen dat ten minste 5 % van de op hun grondgebied gevestigde of werkzame bedrijven jaarlijks wordt geïnspecteerd en ze moeten werkgevers verplichten na te gaan of hun werknemers van buiten de EU-lidstaten een geldige verblijfsvergunning hebben. Werkgevers moeten de overheid op de hoogte brengen als ze onderdanen uit derde landen in dienst nemen.

Nederland en België

Juist doordat ze niet ingeschreven zijn, bestaan er geen officiële cijfers over het aantal illegale immigranten in Nederland en België. De schattingen door het International Centre for Migration Policy Development lopen erg uiteen. Voor België zou het gaan om tussen de 90.000 en de 150.000 illegale immigranten; voor Nederland om tussen de 60.00 en de 160.000.

In België kunnen werkgevers van illegale immigranten voor het in dienst nemen van werknemers zonder geldige verblijfs- en arbeidsvergunning op dit moment een boete van maximaal EUR 3.750 per illegale werknemer oplopen. In Nederland liggen de boetes momenteel tussen de EUR 4.000 (voor particuliere werkgevers) en de EUR 8.000 (voor rechtspersonen/ondernemingen).

Overigens heeft Nederland op 23 december jl. tegen het compromis tussen de Raad en het EP over de sanctierichtlijn gestemd.

Procedure: Medebeslissing, eerste lezing / Debat: 3 februari 2009 / Stemming commissievoorstel en amendementen: 4 februari 2009 / Stemming ontwerpresolutie: 19 februari 2009 (552-105-34) REF. : 20090204IPR48320

Contact

Sanne DE RYCK
Persdienst - Redactie


* E-mailadres : persdienst-nl@europarl.europa.eu
* Telefoonnummer in Brussel : (32-2) 28 42531 (BXL)
* Telefoonnummer in Straatsburg : (33-3) 881 73605 (STR)
* Mobiel nummer : (32) 498 98 34 51