Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)

Problemen na endeldarmkanker ontstaan vaak door chirurgische schade

Publicatiedatum: 18 februari 2009 | PERSBERICHT Aandachtsgebieden: Patiënt en zorg, Research

Zenuwschade die tijdens een operatie ontstaat, zorgt voor het leeuwendeel van de klachten bij patiënten met endeldarmkanker. Vaak zijn deze klachten blijvend. Dit blijkt uit onderzoek van Marilyne Lange aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), waarop zij 18 februari a.s. promoveert.

Incontinentie voor ontlasting en urine, moeilijke blaaslediging en seksuele stoornissen. Mensen die behandeld zijn voor endeldarmkanker kampen vaak met deze klachten die het dagelijks leven ernstig kunnen belemmeren. Onduidelijk was of de klachten ontstaan door de bestraling die patiënten voorafgaand aan de operatie vaak krijgen, of door de operatie zelf. Promovenda Marilyne Lange ontdekte dat de problemen vooral te wijten zijn aan zenuwschade die optreedt bij het verwijderen van het gezwel. Beschadiging van de nervus levator ani, een zenuw die in de meeste anatomieboeken weinig aandacht krijgt, speelt hierbij waarschijnlijk een rol. Preoperatieve bestraling bleek maar een klein deel van de klachten te kunnen verklaren.

Operatieplan

Aangezien de meeste klachten door chirurgie veroorzaakt worden, ziet Lange hier de meeste kansen om de behandeling van endeldarmkanker te verbeteren. Ze beveelt aan om voor een ingreep goed te kijken waar de zenuwen lopen en aan de hand daarvan een operatieplan te maken. Verder zou gestructureerde scholing in de neuroanatomie van het bekken standaard deel moeten uitmaken van de opleiding tot endeldarmchirug.

Permanente stoma

Ieder jaar wordt bij ongeveer 2.500 Nederlanders endeldarmkanker ontdekt. In driekwart van de gevallen kan de tumor worden weggesneden. Een groot deel van de patiënten kan de kringspier van de anus behouden. Bij hen wordt een lage anterieure resectie (LAR) verricht. Bij abdominoperineale resectie (APR) wordt de kringspier verwijderd en krijgt de patiënt een permanente stoma.

Voor dit onderzoek combineerde de promovenda ingevulde vragenlijsten van patiënten met gegevens over onder meer zenuwbeschadiging uit het operatieverslag van de chirurg.

Marilyne Lange promoveert op woensdag 18 februari 2009 in het Academiegebouw te Leiden op haar proefschrift Long-term outcome of rectal cancer treatment. Een samenvatting van het proefschrift vindt u in onze promotieagenda.