Rotterdam wil het erfpachtinstrumentarium actief inzetten om projecten
in de fysieke sector een duw in de rug te geven. Door grond aan te
kopen van ontwikkelende partijen komt geld vrij dat gebruikt kan
worden om projecten die belangrijk zijn voor de stedelijke
ontwikkeling en Rotterdamse economie te financieren.
De gemeente reserveert in totaal 200 miljoen voor grondaankopen. De
maatregel vormt de fysieke uitwerking van een overkoepelend plan van
aanpak voor de kredietcrisis dat het college binnenkort naar buiten
brengt. Wethouder Hamit Karakus (Wonen en Ruimtelijke Ordening) : Het
gaat niet alleen om fysieke projecten die we overeind willen houden.
Het gaat om een hele sector, een hele keten. Denk aan de vele
bouwvakkers die in Rotterdam aan het werk zijn, de makelaars, de
onderaannemers maar ook het winkelpersoneel bij de
doe-het-zelfmarkten. Het is in deze context dat wij de afweging hebben
gemaakt voor dit besluit".
Het erfpachtinstrumentarium kan op verschillende manieren worden
toegepast. Voor grond die op dit moment nog in bezit is van de
gemeente maar nog moet worden verkocht in verband met nog op te
starten projecten kan de ontwikkelaar voor erfpacht kiezen. Voor de
ontwikkelaar betekent dit dat op het moment van starten minder
gefinancierd hoeft te worden. Voorwaarde is dat wanneer de
ontwikkelaar het project of de woningen verkoopt, de volledige
grondwaarde alsnog wordt voldaan. De tweede toepassing heeft
betrekking op het aankopen van grond door de gemeente. Het gaat dan om
een situatie waarbij ontwikkelaars over eigen grond beschikken of dit
in het verleden van de gemeente hebben gekocht. Door deze grond te
verkopen aan de gemeente komt er geld vrij dat benut kan worden voor
de financiering van woningbouwprojecten. Voorwaarde is dat de bouw
door deze maatregel daadwerkelijk start en dat ook in dit geval bij
doorverkoop de volledige grondprijs aan de gemeente wordt betaald.
Naast woningbouwprojecten geldt de maatregel ook voor
locatieontwikkelingen, waarbij meerdere projecten op één locatie
worden gerealiseerd. Afhankelijk van het stadium van de
locatieontwikkeling zal een maat werk oplossing moeten ontstaan. De
kosten die de gemeente moet maken voor het erfpachtinstrumentarium
worden gedekt uit de erfpachtcanonopbrengsten.
Duidelijke criteria
De maatregel wordt niet toegepast op alle projecten, maar selectief
voor die projecten die van belang zijn voor de stedelijke
ontwikkeling. Zo zal onder meer het project gelegen moeten zijn in een
VIP-gebied. Dit zijn gebieden die in de Stadsvisie zijn aangemerkt als
projecten die in belangrijke mate bijdragen aan een sterkere economie
en een aantrekkelijke stad.
Daarnaast zal een woningbouwproject ook uiterlijk in 2010 van start
moeten gaan. Ook wordt met de ontwikkelende partij afgesproken dat 5%
van de aanbestedingsnorm wordt ingezet voor loonkosten,
begeleidingskosten en/of stagevergoedingen van werkzoekenden. Waar
mogelijk moet deze regeling gebruikt worden om jongeren een vak te
laten leren om zo te voorkomen dat ze werkloos raken. Daarmee zorgt
deze aanpak ervoor dat er meer Rotterdammers aan het werk zijn en dat
Rotterdamse jongeren voldoende voorbereid de arbeidsmarkt betreden.
In het voorjaar van 2008 deden zich de eerste signalen voor van een
stagnerende woningmarkt. Dit kwam tot uiting in stijgende bouwkosten
en een aantal mislukte aanbestedingen. Afgelopen zomer kwam de
kredietcrisis overwaaien met de nodige gevolgen voor de financiering
van projecten en het consumentenvertrouwen. In november heeft
Rotterdam samen met marktpartijen een reeks aan maatregelen
geformuleerd. In dit verband is ook afgesproken om de haalbaarheid van
het erfpachtinstrumentarium te onderzoeken. Op initiatief van
Rotterdam is ook een landelijke werkgroep geformeerd die bij het Rijk
o.a. heeft gepleit voor verruiming van de Nederlandse Hypotheek
Garantie en het afschaffen van overdrachtsbelasting voor corporaties
die woningen opkopen van marktpartijen. Ook op het vlak van
werkgelegenheid heeft de gemeente reeds de nodige initiatieven in gang
gezet. Er is een Meldpunt Mobiliteit 010 (te bereiken via 010 8509779)
in het leven geroepen waar werkgevers die door de financiële crisis in
de problemen dreigen te komen, zich kunnen melden. Daarnaast zijn
sinds januari 2009 alle vijf de werkpleinen in Rotterdam
mobiliteitscentra ingericht. In deze mobiliteitscentra worden
medewerkers van het WERKbedrijf en SoZaWe (pro)actief ingezet voor de
bemiddeling van werk naar werk.
Bron: Bestuursdienst, 13-02-2009
Gemeente Rotterdam