Functionalization and special properties of surface-grafted polypeptide
films
Datum: 13 februari 2009
Promotie: J. Luijten, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5,
Groningen
Proefschrift: Functionalization and special properties of
surface-grafted polypeptide films
Promotor(s): prof.dr. A.J. Schouten
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Strakke ordening verbetert plastic elektronica
Elektronische en opto-elektronische toepassingen zoals
licht-emitterende diodes (LEDs), zonnecellen, LCD schermen, sensoren
en (reversibele) data-opslag systemen zijn steeds meer gebaseerd op
dunne lagen van organische materialen. Over het algemeen zorgt een
hoge mate van ordening en oriëntatie van de toegepaste moleculen voor
een aanzienlijke verbetering van de eigenschappen en prestaties van
deze dunne organische lagen.
Polypeptide lagen met geënte oppervlakten zijn materialen die in
potentie geschikt zijn voor de fabricage van zulke sterk geordende
systemen. Ze worden gemaakt met behulp van de zogenaamde `grafting
from' techniek. De chemische veelzijdigheid van synthetische
polypeptiden maakt het mogelijk om een breed scala aan functionele
zij- en/of eindgroepen te introduceren.
De specifieke secundaire structuur (in dit geval alpha-helix) van de
toegepaste polypeptiden geeft aanleiding tot interessante fysische
eigenschappen zoals een unidirectioneel macrodipool moment en/of
conformationele diversiteit door externe stimuli. Ook kan de dikte van
de oppervlakte-geënte polypeptide lagen vrij nauwkeurig worden
gereguleerd van enkele nanometers tot meer dan 100 nanometer door
variatie van de reactieparameters.
Jeroen Luijten verkent in zijn proefschrift de chemische
functionalisatie en de bijzondere fysische eigenschappen van
oppervlakte-geënte polypeptide lagen. Qua functionalisatie is onder
meer gekeken naar de mogelijkheid om polymeriseerbare zijgroepen in te
bouwen in het polymeer teneinde de helix oriëntatie in de geënte lagen
loodrecht te kunnen fixeren door middel van crosslinking. Het bleek
ook mogelijk om de uiteinden van de geënte polymeerketens te voorzien
van C60 moleculen. Verder is de azimuth helix oriëntatie in geënte
polyglutamaat lagen bestudeerd en zijn geënte polyaspartaat lagen
gemaakt waarvan de helix draairichting reversibel gemanipuleerd kan
worden.
Jeroen Luijten (Amsterdam, 1975) studeerde scheikunde in Groningen.
Het onderzoek werd uitgevoerd bij het Zernike Institute for Advanced
Materials, afdeling Polymeerchemie. Luijtens nieuwe werkgever is
Ashland B.V.
Rijksuniversiteit Groningen