Erasmus MC



---

Meer aandacht nodig voor risicoperceptie vogelgriep

Vogelgriep en SARS zijn ernstige ziekten met een potentieel risico voor grotere groepen in de bevolking. Aandacht voor risicoperceptie is een cruciaal element in bestrijding en preventie van deze ziekten, aangezien medisch-technische maatregelen alléén niet voldoende effectief zijn.

Dit stelt Onno de Zwart, directeur van de GGD Rotterdam-Rijnmond, in zijn proefschrift. De Zwart promoveert op woensdag 11 februari aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
In zijn proefschrift `Exploring risk perceptions of emerging infectious diseases' beschrijft Onno de Zwart hoe mensen de risico's van SARS en vogelgriep ervaren en welke voorzorgsmaatregelen mensen denken te (kunnen) nemen. Op basis van onderzoek in vijf Europese en drie Aziatische landen, een serie surveys in Nederland en onderzoek in de Chinese gemeenschappen in Nederland en Engeland, wordt beschreven hoe mensen de ernst van nieuwe ziekten als SARS en vogelgriep ervaren en hoe groot zij hun eigen kans inschatten om deze ziekten te krijgen.

Infectie voorkomen
Belangrijkste conclusies: mensen zien infectieziekten als SARS en vogelgriep als ernstig tot zeer ernstig, maar ervaren de kans om zelf geïnfecteerd te raken als klein. Er bestaan verschillen in risicoperceptie tussen landen. Het is echter niet zo dat risicoperceptie van SARS automatisch hoger is in landen waar een SARS-uitbraak is geweest. Mensen hebben relatief weinig vertrouwen in hun eigen vermogen om een infectie te voorkomen.

Ernstig probleem
Bijna de helft van de onderzochte Nederlanders heeft voorzorgsmaatregelen genomen om infectie met vogelgriep te voorkomen. Hoe ernstiger de vogelgriep en hoe groter het persoonlijk risico men ervaart, hoe vaker men voorzorgsmaatregelen neemt. Uit analyse van opeenvolgende metingen blijkt dat mensen gedurende een periode van meer dan een jaar vogelgriep wel als een ernstig probleem blijven zien; het ervaren eigen risico neemt echter af, evenals de ontvangen informatie en de kennis.
Binnen de Chinese gemeenschappen is de risicoperceptie van nieuwe infectieziekten eveneens hoog. Voor deze gemeenschap vormen Chineestalige media de belangrijkste bron van informatie over infectieziekten. Informatie van bijvoorbeeld Nederlandse gezondheidsautoriteiten bereikt hen niet automatisch.

Beschermen
Dit proefschrift levert een bijdrage aan de voorbereidingen voor de preventie en bestrijding van uitbraken van nieuwe infectieziekten, zoals een grieppandemie. Een aanbeveling is om in voorlichting meer aandacht te besteden aan wat mensen kunnen doen om zichzelf te beschermen. Om effectief etnische groepen - bijvoorbeeld de Chinese gemeenschap - te bereiken, is aandacht nodig voor informatie die media in landen van herkomst verstrekken. Aangezien er relatief nog weinig kennis bestaat over risicoperceptie gedurende een grote uitbraak of epidemie is het aanbevelenswaardig een dergelijk onderzoek nu op te zetten.

Publicatiedatum: 10 februari 2009