Rijksuniversiteit Groningen

Cigarette smoke-induced mitochondrial dysfunction and oxidative stress in epithelial cells

Datum: 11 februari 2009

Promotie: M. van der Toorn, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Cigar ette smoke-induced mitochondrial dysfunction and oxidative stress in epithelial cells

Promotor(s): prof.dr. H.F. Kauffmann, prof.dr. R.O.B. Gans, prof.dr. G.H. Koëter

Faculteit: Medische Wetenschappen

Mechanisme schadelijke invloed roken nader verklaard

Roken is ongezond. Maar waarom precíes? Marco van der Toorn onderzocht de mechanismen die leiden tot COPD. Deze longziekte is een van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland. Sigarettenrook is dodelijk voor epitheelcellen, de bekledende cellen van de luchtwegen, zo blijkt uit zijn onderzoek.

Van der Toorn bracht nauwgezet het proces in kaart dat ertoe leidt dat bij de epitheelcellen geen gecontroleerde celdood (apoptose) optreedt, maar necrose (ongecontroleerde celdood). Anders dan apoptotische cellen veroorzaken necrotische cellen ontstekingsreacties die de schadelijke werking van roken door een chronische ontstekingsreactie versterken.

Hiermee is een nieuw mechanisme ontdekt dat misschien een belangrijke rol speelt in het ontstaan van longschade en luchtwegontsteking door roken. Maar nog belangrijker is dat hiermee ook mechanismen verklaard kunnen worden die elders in het lichaam optreden, zoals bij hart- en vaatziekten en afstotingsreacties na orgaantransplantaties.

Marco van der Toorn (Hoogeveen, 1972) studeerde biotechnologie te Groningen. Hij verrichtte zijn onderzoek aan de afdeling interne geneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en binnen onderzoeksschool GRIAC. Het onderzoek werd (mede) gefinancierd door de Nierstichting Nederland. Van der Toorn blijft werkzaam als onderzoeker in het UMCG.