ECN
vrijdag 06 februari 2009 15:35
Slim elektriciteitsnetwerk dichterbij met PowerMatcher
Onderzoekers van het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) hebben met de
PowerMatcher een nieuw coördinatiesysteem ontwikkeld waarmee vraag en aanbod
van elektriciteit efficiënter op elkaar kunnen worden afgestemd. Dit is een
belangrijke bouwsteen voor het slimme elektriciteitsnet van de toekomst. In
de verdere ontwikkeling en toepassing van deze technologie gaat ECN
samenwerken met de Vlaamse onderzoeksorganisatie VITO. Een
samenwerkingsovereenkomst is vandaag door de directies van ECN en VITO
getekend.
Om de Europese duurzaamheiddoelstellingen voor 2020 te halen zal het
elektriciteitsnetwerk slimmer moeten worden. Onze huidige
elektriciteitsinfrastructuur is namelijk niet berekend op de
grootschalige introductie van duurzame energiebronnen. Slimme
elektriciteitsnetten of smart grids bieden het antwoord. Deze
technologie maakt het mogelijk om de variërende energieopbrengst van
windmolens en zonne-energie automatisch te balanceren met
elektriciteitsverbruikers zoals huishoudelijke apparaten en
industriële installaties.
De EU heeft scherpe doelstellingen voor een duurzamer energiebeleid:
in 2020 moet de Unie 20% CO2 uitstoot reduceren, 20% van de energie
behoefte voorzien uit duurzame bronnen als wind, zon en biomassa, en
20% energiebesparing realiseren. Voor het elektriciteitssysteem
betekent dit flink meer elektriciteit uit fluctuerende bronnen:
windenergie, zonne-energie en warmte-kracht. Verder zal dit een
toename van kleinere gedistribueerde elektriciteitsopwekkers
betekenen: teruglevering van particulieren met een kleine windmolen,
zonnepanelen op het dak of een microwarmtekrachtcentrale. Deze
ingrijpende veranderingen vereisen een herontwerp van onze huidige
elektriciteitsinfrastructuur. De oplossing hiervoor is te vinden in
slimme energienetten of smart grids. Een smart grid is een netwerk dat
traditionele centrale elektriciteitsopwekking probleemloos combineert
met zowel gedistribueerde en duurzame elektriciteitsproductie als met
verschuifbare belastingen en opslagmogelijkheden.
Meer duurzame energie mogelijk
De PowerMatcher technologie is een toepassing van geavanceerde ICT op
het elektriciteitssysteem. Door apparaten in het netwerk uit te rusten
met intelligente software kunnen deze automatisch gaan reageren op
schommelingen in vraag en aanbod van elektriciteit. Hierdoor kan meer
duurzame energie zonder problemen in het systeem worden opgenomen.
Bovendien hoeft er geen traditionele, gasgestookte, centrale in
reserve gehouden te worden om de toegenomen fluctuaties in het
(duurzame) aanbod op te vangen. Naar verwachting zal toepassing van de
PowerMatcher technologie ook leiden tot minder verbruik bij de
consument door terugkoppeling over zijn afnamepatroon.
In eerste instantie kan met de PowerMatcher de productie van grote
windparken afgestemd worden op de vraag van bijvoorbeeld vrieshuizen,
die een zekere flexibiliteit hebben in hun vraag naar elektriciteit.
Elektriciteitsproductie uit wind is moeilijk accuraat te voorspellen.
De PowerMatcher biedt mogelijkheden om de wisselende productie van
windturbines te koppelen aan de flexibiliteit van grote vrieshuizen.
VITO-activiteiten in Smart Grids
Het onderzoek van VITO spitst zich toe op zogenaamde slimme
energiesystemen voor smart grids: dit omvat alle apparaten voor lokale
vraag en opwekking die door middel van intelligente regeling, sturing,
interfaces, opslag en systeemintegratie geschikt zijn gemaakt voor een
smart grid. VITO heeft niet alleen de kennis in huis van deze
technieken, maar gaat ook deze componenten in een eigen smart grid met
elkaar koppelen en testen. Op die manier wordt expertise opgebouwd die
uniek is in Vlaanderen, mee vooraan staat in Europa en nodig is om de
technische uitdagingen van de toekomst aan te gaan.
In Vlaanderen nam VITO al samen met de Katholieke Universiteit Leuven
het initiatief om met alle betrokken actoren een overleg te starten
rond smart grids. Er zijn concrete plannen voor een grootschalige
demonstratie van enkele duizenden aansluitingen samen met de Vlaamse
netwerkbeheerders. Als voortrekker van het smart-gridonderzoek in
België levert VITO een belangrijke bijdrage aan de succesvolle
introductie van de energienetwerken van de toekomst.
Met de samenwerking tussen ECN en VITO krijgt het energieonderzoek en
de verdere ontwikkeling van de smart grids een grote stimulans. Ook
werken de partijen samen om de technologietoepassingen in de markt te
realiseren.
De ontwikkeling en toepassing van de PowerMatcher technologie is
uitgevoerd met hulp van financiering van de Europese Unie, en met het
programma Energie Onderzoek Subsidie Lange Termijn van SenterNovem.