Stichting Natuur en Milieu

Kabinet haalt slechts de helft van haar klimaatdoelen

Natuur en Milieu presenteert tussenbalans van het klimaat

9 februari 2009 - In het gunstigste scenario haalt dit kabinet maar iets meer dan de helft van het eigen klimaatdoel voor 2020. Het kabinet bespaart bijna 14 megaton CO2 te weinig, dat is vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van 4,2 miljoen autos. Dit concludeert Stichting Natuur en Milieu vandaag in haar Tussenbalans van het klimaat 2009. Natuur en Milieu stelt extra maatregelen voor om de doelen op het gebied van CO2 -uitstoot, energiebesparing en duurzame energie alsnog te halen. Het kabinet Balkenende IV is nu precies halverwege de rit, een goed moment om het klimaatbeleid bij te sturen.

Wat betreft de energiebesparing en het vergroten van het aandeel duurzame energie gaat het nog niet goed. De energiebesparing in Nederland schommelt al jaren rond 1 procent en de trend is zelfs da-lend. Op het gebied van duurzame energie is Nederland een van de hekkensluiters in Europa. Het gaat het kabinet niet lukken om het aandeel duurzame energie in deze kabinetsperiode van 2,7 procent naar 5,4 procent te brengen.

Voor het terugdringen van de CO2 -uitstoot heeft Natuur en Milieu gekeken naar de sectoren ver-keer, woningen en kantoren en landbouw. Het is dit kabinet tot nu toe niet gelukt om de CO2 -uitstoot van het verkeer te stabiliseren op het niveau van 1990, zoals het zichzelf ten doel heeft gesteld. Zelfs als alle maatregelen - waaronder een nog onzekere strengere CO2 norm voor autos - daadwerkelijk worden uitgevoerd, blijft een tekort staan van 6,5 megaton CO2 . Dat is vergelijk-baar met de jaarlijkse uitstoot van bijna twee miljoen autos.

De CO2-uitstoot van woningen en kantoren is de laatste jaren licht gedaald, maar onvoldoende om de doelstelling te halen. Als alle afspraken en beloftes in de afgesloten convenanten volledig worden nagekomen, blijft er toch nog een gat van 3,8 megaton over, dat is ruim 40 procent van de kabinetsdoelstelling.

De landbouw laat op het eerste oog een forse daling zien in de uitstoot van broeikasgassen, maar dat beeld is geflatteerd. De daling is vooral te danken aan eenmalige maatregelen om andere broeikasgassen dan CO2 terug te dringen, zoals methaan en lachgas. Dit laaghangend fruit is nu geplukt en een beleidsgat van 3,4 megaton blijft over.

De oplossingen
De klimaatdoelen kunnen wel degelijk nog gehaald worden, maar dan moet het kabinet nu extra maatregelen nemen. Natuur en Milieu heeft er een aantal op een rijtje gezet. Voor het verkeer kan het kabinet kiezen voor een CO2 -heffing op brandstof, elektrische autos, investeren in hoogwaardig openbaar vervoer of in mobiliteitsmanagement.

Het kabinetsdoel voor woningen en kantoren kan gehaald worden met een energienorm voor bestaande woningen en een verhoging van de ecotax op gas. Dit laatste moet via de inkomstenbelasting weer teruggegeven worden aan de burger. Het gaat om een lastenverschuiving waarbij een sterke prikkel voor energiebesparing ontstaat. In de landbouw liggen er flink wat mogelijkheden voor extra energiebesparing in de glastuinbouw. Ook aanpassingen van het veevoer en minder gebruik van kunstmest leveren flinke reducties van broeikasgassen op.

Om de energiebesparing voor 2020 te verdubbelen, moeten de energienormen voor elektrische apparaten flink worden aangescherpt. En op het gebied van duurzame energie biedt het plan Zeekracht van Natuur en Milieu de mogelijkheid om 8.000 Megawatt windenergie op zee te gaan leveren. Dit helpt pas echt om het doel van 20 procent duurzame energie in 2020 te halen!

NB In de tussenbalans is gekeken naar klimaatdoelen die het kabinet in Nederland moet
realiseren. Klimaatdoelen in Europees verband zijn buiten beschouwing gelaten.

Publicatiedatum: 09-02-2009