Persbericht
Rijksuniversiteit Groningen / nummer 9 / 28 januari 2009
De onontkoombare dominantie van Azië in de 21ste eeuw:
wereldhegemonie tijdens en na de kredietcrisis
De westerse wereld is in een ongekend diepe economische crisis beland na jaren van matige groei. In Azië daarentegen zijn verschillende landen, zoals China, India, Singapore, Taiwan en Zuid-Korea onstuimig gegroeid. Zelfs nu, tijdens de kredietcrisis, kent China nog een groei van vijf procent. Volgens Rien T. Segers, hoogleraar-directeur van het Center for Japanese Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen, is het duidelijk dat Azië in deze eeuw een belangrijke rol op zich gaat nemen.
De 21ste eeuw wordt de eeuw van Azië. De gevolgen hiervan voor westerse landen in het algemeen en voor Nederland in het bijzonder worden op 9 februari 2009 besproken tijdens het symposium 'The Asian Era? The irresistible Asianization of the world in the 21st Century'.
Naar een andere bedrijfscultuur
We staan op een keerpunt, meent Segers. 'Het wordt langzaam duidelijk dat het Angelsaksische bedrijfsmodel niet werkt, zeker niet in de Nederlandse context. Een evident voorbeeld daarvan is de val van ABN AMRO.' Maar hoe nu verder? Segers: 'Wat in elk geval helder is, is dat we onze bedrijfscultuur snel anders zullen moeten inrichten. Het Angelsaksische model is failliet - letterlijk en figuurlijk. Laten we eens onderzoeken wat het Aziatische model ons te bieden heeft. Dat gaat veel beter samen met ons eigen oude Rijnlandmodel dat weggevaagd werd door het Amerikaanse model. Het Aziatische model heeft in ieder geval in de eigen regio tot ongekende successen geleid, van Japan tot China, van Taiwan tot Singapore. Na de kredietcrisis zullen die successen verder doorzetten.'
Politiek
Een hobbel op de weg naar het Aziatische 'wereldleiderschap' is de politieke relatie tussen de verschillende landen in de Aziatische regio. Segers: 'Economische gezien is de relatie tussen Aziatische landen sterker dan ooit. Zo staan in China inmiddels zo'n 34.000 Japanse bedrijven; 10 miljoen Chinezen werken voor Japanse bedrijven. De politieke relatie is echter nog broos: de Tweede Wereldoorlog is nooit volledig verwerkt. Maar juist op grond van de huidige kredietcrisis zijn de Aziatische landen bezig aan een snelle politieke inhaalslag. Kijk bijvoorbeeld naar de historische top die afgelopen december is gehouden tussen Zuid-Korea, China en Japan.'
Voorsprong
De kredietcrisis is volgens Segers een ideale gelegenheid voor Azië om ook de politieke banden onderling te versterken. 'Het gaat er niet om hoe je de crisis ingaat, maar om hoe je er uitkomt. Azië heeft in dit geval om verschillende redenen een voorsprong op Europa en Amerika. Allereerst is er die technologische verfijning. Er is een sterke drive om dingen steeds beter te maken en om dingen te ontwikkelen waar de mensen behoefte aan hebben.'
Loonkosten
Als tweede is er het grote competitieve voordeel. Segers: 'De arbeidsmoraal is daar heel anders dan bij ons. Ze doen niet voor negentig procent hun best, maar voor honderdtien. De loyaliteit is enorm, zowel aan de werkgever als aan de opgedragen taken. Een derde - heel belangrijk - voordeel zijn natuurlijk de lage loonkosten. 'Ook Japan kan wat dat betreft niet op tegen China en andere "nieuwe" Aziatische landen, maar profiteert geweldig door outsourcing naar andere Aziatische landen. Azië biedt kwaliteit én is goedkoop. Zeker tijdens en na de kredietcrisis periode maakt dát het verschil.'
Concurreren
Natuurlijk zit Amerika niet te wachten op nog meer concurrentie uit Azië, erkent Segers. 'Ze hebben daar nog steeds het idee dat iedereen ter wereld het liefst Amerikaans staatsburger zou worden. Amerika vindt dat het een missie heeft en weer leidend moet worden, zoals ook president Obama tijdens zijn inauguratie gezegd heeft. Wel heeft het zo'n 25 jaar geduurd voordat de Amerikaanse autobedrijven en de Amerikaanse regering toegaven, dat niet Amerika maar Japan leidend was in de auto-industrie. Die fout moeten wij in Europa niet maken. We moeten de kwaliteit van Oost-Azië onderkennen en streven naar coöperatie in plaats van confrontatie. Dat is de beste strategie om onze eigen positie te beschermen.'
Gunstig toekomstbeeld Nederland
De positie van Nederland is in dit toekomstbeeld in principe gunstig, stelt Segers. 'We hebben een open economie, zijn tweetalig en een aantal uiterst getalenteerde studenten staat klaar om bij overheid en bedrijfsleven aan de slag te gaan. Wel zijn we veel te veel op Amerika geconcentreerd.' Belangrijk volgens Segers is dat we ons als land nu sterk op Oost-Azië gaan richten. 'Dat betreft niet alleen het zaken doen, maar ook moeten we precies in kaart brengen hoe ze die zaken daar aanpakken, wat hun bedrijfsmodel is en hoe zij uit de kredietcrisis tevoorschijn zullen komen. Je hoeft daar in eerste instantie niet eens voor naar Azië. Zo'n 350 Japanse bedrijven hebben al een hoofdkantoor in Nederland en er komen ook steeds meer Chinezen deze kant op; sterk gesteund door de Chinese regering om die stap te zetten. Daar zou de Nederlandse overheid een voorbeeld aan moeten nemen.'
Curriculum vitae
Rien T. Segers studeerde en werkte in Europa (Utrecht, Konstanz), Amerika (Yale en New York) en in Azië (Kioto, Tokio en Peking). Thans is hij hoogleraar bedrijfscultuur en directeur van het Center for Japanese Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij publiceerde eerder Sleutelboek Japan (1996), is co-auteur van Energy in China (2007) en samensteller van A New Japan for the 21st Century (2008).
Symposium
The Asian Era? The irresistible Asianization of the world in the 21st Century.
- Sprekers zijn Laurens Jan Brinkhorst, oud-minister van Economische Zaken en vice-premier, Hisashi Owada, oud-topdiplomaat van Japan en nu rechter aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag en Rien T. Segers.
- Tijdens het symposium wordt ook Segers' nieuwe boek ten doop gehouden: Japan en de onontkoombare Aziatisering van de wereld (Uitgeverij Balans, Amsterdam; ISBN 9 789050 18960).
- Datum: 9 februari 2009, 14:15-18:00, Aula, Academiegebouw RUG, Broerstraat 5 te Groningen. Toegang is gratis, wel dient men zich te registreren via een bericht naar b.streefland@rug.nl. Zie ook: www.rug.nl/asianera
Rijksuniversiteit Groningen