Meningsverschillen tussen zorgprofessionals funest voor patiëntenzorg
06/02/2009 09:00
Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging
Samenwerking tussen verpleegkundigen/verzorgenden en artsen beïnvloedt het vasthouden aan zinloze rituelen en daarmee de kwaliteit van zorg. Dit bleek uit reacties op het rapport van het LEVV in 2008 naar onnodige handelingen in de zorg. Nader onderzoek door het LEVV in samenwerking met de KNMG laat nu zien dat verpleegkundigen en verzorgenden regelmatig voor lastige dilemma's komen te staan als gevolg van verschil van inzicht of mening met de arts. Bijvoorbeeld rond het wel of niet toedienen van pijnstillers of het moment van ontslag uit het ziekenhuis. De resultaten van dit oriënterend onderzoek naar dilemma's in de zorg worden op vrijdag 6 februari aanstaande gepresenteerd tijdens het jaarlijkse LEVV Congres in Zeist.
De belangrijkste conclusie van de oriëntatie luidt dat zowel verpleegkundigen/verzorgenden als artsen regelmatig te maken krijgen met dilemma's als gevolg van een verschil van inzicht of mening tussen de verschillende professionals. Verpleegkundigen/verzorgenden leggen zich dan vaak neer bij de mening van de arts of besluiten naar eigen inzicht te handelen. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de kwaliteit van de zorg voor de patiënten en clienten, maar kan er ook toe leiden dat verpleegkundigen en verzorgenden zich miskend voelen en voortijdig het vak verlaten. Gezien het nijpend personeelstekort in de zorg een onwenselijke ontwikkeling.
Soms is de communicatie tussen arts en verpleegkundige dusdanig verstoord dat er geen overleg meer plaatsvindt en bijvoorbeeld de verpleegkundige op eigen houtje medicatie voorschrijft en toedient, waardoor de patiënt schade op kan lopen. Om dergelijke schrijnende gevallen te voorkomen is goede communicatie op basis van het accepteren van elkaars professionaliteit van essentieel belang.
Dilemma's als gevolg van meningsverschillen tussen verschillende professionals komen in vrijwel alle zorgsectoren voor. In ziekenhuizen komt bijvoorbeeld verschil van inzicht voor over het wel of niet ontslaan van een patiënt uit het ziekenhuis. In verpleeg- en verzorgingshuizen verschillen verpleegkundigen en verzorgenden wel eens van inzicht over de behandeling en komen dan tussen de familie van de cliënt en de verpleeghuisarts te staan. In de thuiszorg speelt regelmatig de vraag wie verantwoordelijk is voor welk deel van het zorgproces waarbij verpleegkundigen en verzorgenden van mening kunnen verschillen met de huisarts.
Om dilemma's te doorbreken acht het LEVV het van belang dat gewerkt wordt aan drie elementen namelijk vakkennis, vakinhoudelijk leiderschap en teamwork. Verpleegkundigen en verzorgenden moeten meer opkomen voor hun professionaliteit en zorgen dat zij goed op de hoogte zijn van wetenschappelijke kennis en richtlijnen zodat zij kunnen overtuigen op basis van hun vakkennis. Vakinhoudelijk leiders kunnen een voorbeeldrol vervullen en hun collega's daarbij helpen. Aandacht voor teamwork is van belang omdat verpleegkundigen en verzorgenden elkaar kunnen steunen en het kan de communicatie tussen professionals onderling verbeteren.
Tot slot zien zowel het Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV) als de KNMG dat gezamenlijke scholing en het gezamenlijk verbeteren van onderling teamwork tussen verpleegkundigen? en artsen een belangrijke bijdrage kan leveren aan de samenwerking en daarmee aan het voorkomen van dilemma's.
http://levv.nl