Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
2009Z02015 / 2080912310
Vragen van het lid Jasper van Dijk (SP) aan de minister en de staatssecretaris van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap, mevrouw Van Bijsterveldt-Vliegenthart, over het grote aantal
onbevoegde leraren in het voortgezet onderwijs. (Ingezonden 6 februari 2009)
1
Wat is uw oordeel over het artikel "Een duivels dilemma: geen docent of een onbevoegde?",
waarin staat dat ongeveer dertig procent van de leerkrachten in het voortgezet onderwijs
zonder de juiste papieren voor de klas staat, wat gelijk staat aan ongeveer 25.000 docenten? 1)
2
Wat is uw reactie op het onderzoek "Onbevoegd lesgeven: een noodoplossing", waaruit blijkt
dat 25 procent van de ondervraagde docenten gemiddeld 6 uur per week onbevoegd les geeft in de
onderbouw van het VO en dat er grote zorgen zijn over kwaliteitsverlies van het onderwijs? 2)
3
Welk percentage van de onbevoegde leraren haalt binnen twee jaar zijn bevoegdheid? Welk
deel van de onbevoegde leraren haalt binnen twee jaar geen bevoegdheid, maar blijft toch
lesgeven?
4
Deelt u de mening dat het zeer kwalijk is voor de kwaliteit van het onderwijs dat dertig
procent van de leraren in het voortgezet onderwijs wel eens onbevoegd les geeft?
5
Bent u bereid op korte termijn voor onbevoegde leraren meer voorbereidingstijd, begeleiding,
geschikt lesmateriaal en na- en bijscholing te realiseren? Indien u van mening bent dat
scholen dit zelf moeten organiseren, maar hier vanwege geldtekort en hoge werkdruk niet aan
toekomen, hoe gaat u de situatie dan alsnog verbeteren?
6
Bent u bereid met de HBO-Raad te overleggen over meer flexibele roosters voor
lerarenopleidingen, zodat het voor onbevoegde docenten makkelijker wordt zich bij te
scholen?
7
Bent u bereid de komst van een aparte lerarenopleiding voor een vmbo-bevoegdheid te
bevorderen?
8
Bent u bereid extra budget vrij te maken voor scholen, zodat zij meer mogelijkheden krijgen
om onbevoegde leraren te begeleiden? Wilt u bijvoorbeeld de formatieberekening ruimer
maken, zoals onderwijssocioloog Marc Vermeulen in het bovengenoemde artikel voorstelt?
Zo nee, hoe voorkomt u dat de situatie ongewijzigd blijft?
9
Wat is uw oordeel over het werken in leergebieden, waarbij vakken worden gecombineerd en
scholen de vrijheid hebben zelf te bepalen welke lesstof in een leergebied wordt behandeld?
10
Hoe oordeelt u over het feit dat de helft van de docenten van mening is dat de voordelen van
de leergebieden niet opwegen tegen de nadelen?
11
Deelt u de zorg dat tweederde van de docenten behoefte heeft aan meer begeleiding voor het
werken in leergebieden? Is er voor deze docenten binnen afzienbare tijd zicht op meer
begeleiding? Hoe gaat u dit realiseren?
12
Deelt u de mening van veel docenten dat het werken in leergebieden onwenselijk is in het
mavo, havo en vwo-gebied? Zo ja, wilt u een voorstel doen om het werken in leergebieden op
deze onderwijsniveaus af te schaffen?
13
Is het waar dat scholen volgens de Wet BIO (Beroepen in het Onderwijs) geen melding
hoeven te maken van onbevoegde docenten? 3) Zo ja, hoe wordt dan gecontroleerd of
onbevoegden een opleidingsplan maken om hun bevoegdheid binnen twee jaar alsnog te
halen? Wat zijn de consequenties voor de school wanneer de onbevoegde leraar niet binnen
twee jaar zijn bevoegdheid haalt?
14
Hoe verklaart u dat de zorgen over onbevoegde leraren nog steeds springlevend zijn, ondanks
het feit dat u dit op 5 oktober 2007 ook al constateerde? Wat heeft u intussen bereikt,
aangezien de inspectie hier scherp op zou toezien? 4)
15
Hoe voorkomt u dat de status van het beroep leerkracht afneemt, als het vak in toenemende
mate door onbevoegden wordt uitgeoefend? Wat heeft de titel 'beschermd beroep' voor u nog
voor betekenis als het gaat om leraren?
16
Deelt u de mening dat het toestaan van onbevoegde leerkrachten in de `regeling onderbouw
VO', uiterst kwalijk is voor de status en de kwaliteit van de leraar? Bent u bereid om de
conclusies van de verschillende onderzoeken serieus te nemen en op basis daarvan te bezien
of aanpassing van de regeling onderbouw VO nodig is, bijvoorbeeld zoals voorgesteld in
vraag 11?
1) Het Onderwijsblad, 31 januari 2009, p. 34-35
2) Onbevoegd lesgeven: een noodoplossing - Ervaringen van docenten en schoolleiders in het
voortgezet onderwijs, ITS
3) Het Onderwijsblad, 31 januari 2009, p. 36
4) Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2007-2008, nr. 171