Donderdag, 05 februari 2009
Zeeland krimpt: architecten adviseren natuur en particulier initiatief meer
ruimte te geven
In 2025 heeft meer dan de helft van de Nederlandse gemeenten minder
inwoners dan nu. Ontwerplab Krimp biedt oplossingen: niet meer
bijbouwen, maar vooral creatief transformeren met oog voor regionale
kwaliteiten. Afgelopen week presenteerden twee architectenteams hun
ideeën voor de krimpende Zeeuwse gemeenten Veere en Terneuzen. Volgens
de architecten liggen de kansen vooral in meer ruimte voor groen en
water en meer vrijheden voor particulier initiatief. Beleidsmakers
moeten nu bewuste investeringskeuzes maken. De aanwezige wethouders en
directeuren van woningcorporaties waren positief geïnspireerd door de
gepresenteerde ideeën.
De bevolking van de provincie Zeeland daalt vanaf 2025 structureel.
Zeeland heeft daarom behoefte aan creatieve oplossingen voor
leegstaande woningen en de achteruitgang van noodzakelijke
voorzieningen. Twee ontwerpteams van architecten en stedenbouwkundigen
en een team van studenten hebben hiervoor de afgelopen maanden lokale
betrokkenen als bewoners, ondernemers en bestuurders gehoord en
plannen ontwikkeld.
Gedeputeerde Harry van Waveren (Provincie Zeeland): `Dit is een
drastische manier van tegen krimp aankijken. De mentale omslag bij de
politiek over denken in krimp begint steeds meer plaats te vinden. Je
moet nu heldere keuzes maken.'
Serooskerke en Zoutelande
Het team onder leiding van Pieter van Wesemael (adviseur stedenbouw en
gebiedsontwikkeling bij Inbo Amsterdam en hoogleraar aan de TU
Eindhoven) richtte zich op de kernen Serooskerke en Zoutelande in de
gemeente Veere. Voor Zoutelande zien zij veel kansen in de versterking
van de bosrijke omgeving. Een tramlijn die via de groene kuststrook
een rondje door Walcheren rijdt, verbindt de omringende dorpen. De
kustversterking die voor Zoutelande aangelegd wordt, kan aangegrepen
worden om een recreatieve haven te bouwen en nieuwe vormen van
toerisme aantrekken. Oude buitenplaatsen en boerderijen langs de
kreekruggen moeten gekoesterd worden. Dit is economisch rendabel als
de boeren inspringen op het elders wegvallen van voorzieningen, zoals
kinderopvang en dagbesteding voor ouderen. Het benutten van kansen is
van belang om de waardeontwikkeling van vastgoed positief te
beïnvloeden.
Terneuzen
Enno Zuidema van architectenbureau Enno Zuidema Stedebouw te Rotterdam
gaf leiding aan het team dat de mogelijkheden voor Terneuzen
onderzocht. Dit team is van mening dat bestuurders nu duidelijke
keuzes moeten maken: investeren in bepaalde gebieden en in andere
juist een laisez-faire strategie toepassen. Zij werkten die strategie
uit in twee scenario's. In het eerste concentreert de bebouwing van
Terneuzen zich langs het kanaal en de verbinding met Gent. Het andere
scenario richt zich op het versterken van dorpen met de meeste
kwaliteiten in de omgeving en de onderlinge infrastructuur. In plaats
van nieuwe wijken te bouwen, is het beter de kwaliteit van de
bestaande wijken te verhogen door het versterken van groen en water.
Zij zien hierin vooral kansen voor het centrum van de stad, de
boulevard en een stedelijk gebied langs de sluizen. De gebieden die
buiten de investeringen vallen, kunnen zich ontwikkelen tot gebieden
waarvoor een minder rigide bestemmingsplan bestaat, waar meer ruimte
is voor groen en eigen initiatief van de bewoners: het `wilde wonen'.
Voor meer informatie, zie: www.bna.nl/bouwenvoorkrimp.
Op 13 mei worden de aanbevelingen gepresenteerd tijdens een
slotconferentie in het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) te
Rotterdam.
Bond van Nederlandse Architecten