Trots op Nederland

Nieuws

Debat financiële situatie van ING

Afgelopen dinsdag vond het debat over de recente ontwikkelingen met betrekking tot de financiële situatie van ING plaats, hier kunt u de spreektekst van Rita Verdonk tijdens dit debat lezen:

Voorzitter,
Wij staan hier vandaag voor de volgende steunoperatie die de Minister van Financiën heeft moeten starten om een grote bank te hulp te schieten. Tijdens het laatste debat dat wij hier op 21 januari hebben gevoerd met de Minister van Financiën heb ik de Minister naar aanleiding van zijn wijze van antwoorden gevraagd of hij op dat moment meer wist dan hij wilde loslaten. Ondanks een ontwijkend antwoord van de Minister destijds moet ik nu vaststellen dat mijn fractie gelijk had en dat de Minister op dat moment inderdaad meer wist en al wekenlang bezig was met de nieuwe problemen bij ING.

Op zich kunnen wij begrip opbrengen voor zijn houding omdat het hier om beursgevoelige informatie gaat. Maar op deze manier doorgaan betekent niets anders dan dat wij van incident naar incident blijven hobbelen. Deze Kamer wordt iedere keer achteraf geïnformeerd en feitelijk buitenspel gezet bij beslissingen die van cruciaal belang zijn voor de toekomst van de burgers van ons land.

Mijn fractie beseft dat het laten omvallen van een zogenaamde systeembank als ING vele malen kostbaarder zou kunnen uitpakken voor de Nederlandse economie dan adequaat ingrijpen. Maar, hoe heeft het toezicht zo kunnen falen? En heeft de Raad van Commissarissen van ING niet opgelet of hebben die gewoon zitten slapen?

Toch dringt de vraag hoe lang dit op deze manier door kan en mag gaan zich steeds nijpender op. De steun van deze Kamer naar het streven om de gevolgen van deze crisis zoveel als maar mogelijk te beperken houdt natuurlijk een keer op als de regering ons blijft overvallen. Voor ons geldt ook: Openheid!

De regering garandeert 80% van de Amerikaanse Alt-A hypotheekportefeuille van ING.
Die garantie is afgegeven op basis van 90% van de boekwaarde, maar daarmee neemt de Minister volgens mij een gevaarlijk risico met ons belastinggeld. Door de Amerikaanse regering wordt op dit moment serieus gedacht aan het opkopen van dergelijke slechte portefeuilles.

Maar dan niet tegen 90% van de boekwaarde zoals de Minister van Financiën nu heeft gedaan, maar tegen de door analisten becijferde reële waarde van 38% om de belastingbetalers niet te benadelen. Graag de mening van de Minister hierover!

Dit is nu al de tweede ronde staatssteun voor ING na de 10 miljard euro die eerder in de ING werd gestoken. Vraag is......wat staat ons verder nog te wachten op dit dossier, zeker nu de credit-rating van ING opnieuw verlaagd is? Hoe lang moet de Nederlandse belastingbetaler blijven opdraaien voor het private bankwezen? Waar ligt voor deze regering de grens?

Gaat deze regering ook kijken naar de reële waarde van ING als er ooit weer een steunaanvraag van deze bank zou komen? Kan en wil de Minister dat er nationalisatie in beeld komt, iets waarnaar door andere regeringen inmiddels ook al gekeken wordt?

Voorzitter, de mogelijke verliezen van deze steunoperatie worden door de Minister, in wat hij het slechtste scenario noemt, becijferd op 600 miljoen euro. Dat is nog geen 3% van het totale garantiebedrag. Hoe komt de Minister aan een dergelijk laag percentage? Waarop is dat gebaseerd? Wordt hier geen opgepoetst beeld neergezet om de werkelijke risico's te marginaliseren?

Is het steeds groter wordende risico van een verder verslechterende economie en dus slechtere hypotheekbetalingen in Amerika meegewogen in de scenario's waar de Minister van uitgaat? Kan de Minister vertellen in welk scenario dat terug te vinden is?

Voorzitter, het hele probleem wordt in feite veroorzaakt door Amerikaanse wetgeving die bepaalt dat ING het opgehaalde spaargeld voor een groot deel in de Amerikaanse hypotheekmarkt moet beleggen. Het Alt-A probleem is eigenlijk een compleet Amerikaanse affaire waar de Nederlandse belastingbetaler nu garant voor moet staan.

Betaalt een Amerikaan zijn hypotheek niet zelf....dan moet de Nederlandse belastingbetaler ervoor opdraaien! In hoeverre is het terecht dat alleen de Nederlandse belastingbetaler hiervoor garant staat? Is het niet redelijk dat de Amerikaanse overheid hier eveneens op wordt aangesproken? Is dat gebeurd?

Het gaat hier om de vraag of Nederlandse schouders buitenlandse lasten moeten dragen. Te meer daar ING voor bijna 70% in buitenlandse handen is. Kan de Minister mij vertellen hoeveel Nederlandse banken in andere landen in een soortgelijke situatie verkeren als ING en voor welke bedragen? Wat staat ons hier nog te wachten?
En om welke landen gaat het hier?

Kan de Minister ons garanderen dat de nieuwe staatsbanken Fortis en ABN-AMRO geen Amerikaanse risicoportefeuilles bezitten?

Dan is er nog de afspraak dat ING 25 miljard aan kredieten in Nederland zal verstrekken, iets waar mijn fractie al sinds november vorig jaar om vraagt.

Het is teleurstellend dat deze Minister genoegen heeft genomen met een commitment van ING en hieraan geen keiharde voorwaarden heeft gesteld. Graag de exacte informatie over de kredietverschaffing. Dat heeft hij bij de eerste steunoperatie van 10 miljard nagelaten en doet hij nu in feite voor de tweede keer.

Mijn fractie wil ook aandacht vragen voor de dubieuze rol van de `rating agencies' die een belangrijke rol hebben gespeeld bij het ontstaan van deze kredietcrisis. Zij hebben gewerkt met ontoereikend cijfermateriaal en waren niet vrij van belangenverstrengeling waardoor portefeuilles te hoog werden gewaardeerd.

Nu doen diezelfde agencies een deel van de regeringsmaatregelen teniet door banken steeds lagere `ratings' te geven waardoor die dieper in de problemen komen.

Is deze Minister bereid zich internationaal sterk te maken voor een werkelijk onafhankelijk `public rating agency' om soortgelijke problemen in de toekomst te voorkomen?

En dan nog een laatste vraag: Klopt het dat het pensioenfonds ABP met zachte dwang is overgehaald om mee te betalen aan de overname van Fortis / ABN-AMRO? Zo ja, met welk percentage doet het ABP mee?

Voorzitter, mijn fractie vraagt deze Minister van Financiën en deze regering om nu eindelijk eens een visie op tafel te leggen. Een visie over hoe de regering de gevolgen van de kredietcrisis wil gaan aanpakken zonder achter de feiten te blijven aanhollen. Zonder deze Kamer steeds voor voldongen feiten te stellen.

Ik heb ook een oproep aan mijn collega's; Wanneer starten wij met het parlementaire onderzoek? Er zijn al een aantal zaken waarvan wij kunnen leren. Neem de overname van Fortis en ABN-AMRO en de toezichthouders in dit traject. Dán hebben wij een onderzoek waarvan wij kunnen leren. Want wat mijn fractie betreft is dat broodnodig!

Rita Verdonk.