Ministerie van Defensie
Reactie op Rapport Algemene Rekenkamer
3 februari 2009, 19.03 uur
De Algemene Rekenkamer (ARK) heeft vandaag voor de 4e keer haar
jaarlijkse rapport 'Monitoring verwerving Joint Strike Fighter'
gepubliceerd. Het monitorrapport van de rekenkamer richt zich op
ontwikkelingen binnen het JSF programma. Net als voorgaande jaren
meldt de rekenkamer dat er op sommige punten verbeteringen mogelijk
zijn. Dat betreft bijvoorbeeld het feit dat kosten van investering en
exploitatie gescheiden trajecten zijn.
Defensie hecht aan het belang van transparantie en goede
informatievoorziening. Met genoegen neemt defensie kennis van de
constatering van de Algemene Rekenkamer dat er geen verschil van
inzicht is over de juistheid van de informatie die defensie verstrekt
aan de Tweede Kamer. Wel vindt de ARK dat de wijze van presentatie van
de kosteninformatie vollediger en actueler kan.
De rekenkamer berekent in haar rapport ook de kosten van uitstappen
uit de ontwikkeling (SDD fase) van de JSF. De daadwerkelijke kosten
van uitstappen zijn echter hoger dan alleen de kosten van de
ontwikkelingsfase, die de rekenkamer hanteert. Er zijn ook al
financiële verplichtingen aangegaan voor productie, onderhoud en
doorontwikkeling van de JSF en voor de initiële operationele test- en
evaluatiefase. Nederland participeert bovendien sinds 2002 in de
ontwikkeling van de Joint Strike Fighter. Sindsdien heeft het
bedrijfsleven voor meer dan 750 miljoen dollar aan orders
binnengehaald en heeft Nederland invloed kunnen uitoefenen op het
ontwerp. Er is enorm veel kennis en ervaring opgedaan, wat relevant is
voor de kennisontwikkeling op het gebied van luchtvaart in Nederland.
Defensie vindt dat de uitstapkosten voor de Kamer vooral van belang
kunnen zijn bij de behandeling van het kabinetsbesluit over de
vervanging van de F-16 in 2010. Pas dan kan een meer realistische
berekening worden gemaakt op basis van de laatste inzichten en
kosteninformatie.
Het rapport stelt ook dat defensie bij de voorbereiding van de F-16
geen rekening lijkt te houden met een eventuele keuze voor een ander
toestel dan de JSF. Daarbij gaat men voorbij aan alle inspanningen van
de actualisering van de kandidatenevaluatie die op 18 december 2008 is
afgerond. Daarnaast is van belang dat Nederland al sinds 2002
deelneemt aan het JSF programma en hierbij de afspraken uit het
coalitieakkoord volgt.